Η Τουρκία τίμησε την Κυριακή τη μνήμη των θυμάτων της αιματηρής απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016 με σκοπό την ανατροπή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κι ο πρόεδρος της Τουρκίας δεσμεύθηκε ότι θα συνεχίσει «χωρίς ανάπαυλα» τις εκκαθαρίσεις που εξαπέλυσε έκτοτε.
«Θα συνεχίσουμε χωρίς ανάπαυλα τον αγώνα μας (…) στο εσωτερικό, όπως και στο εξωτερικό των συνόρων μας», είπε ο Ερντογάν ενώπιον δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που συγκεντρώθηκαν χθες βράδυ κοντά σε μια γέφυρα της Κωνσταντινούπολης όπου εκτυλίχθηκε ένα από τα πιο εμβληματικά επεισόδια του αποτυχημένου στρατιωτικού πραξικοπήματος της νύχτας της 15ης προς 16η Ιουλίου 2016.
Ο τούρκος πρόεδρος επιρρίπτει την ευθύνη για την απόπειρα πραξικοπήματος αυτή, στην οποία έχασαν τη ζωή τους περίπου 250 άνθρωποι, σε έναν παλιό του σύμμαχο, τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. Ο Γκιουλέν, που ζει επί περίπου μια εικοσαετία αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ, αρνείται πως είχε οποιαδήποτε ανάμιξη.
Σε όλη τη χώρα, Τούρκοι πήγαν την Κυριακή στα μνήματα των θυμάτων της απόπειρας πραξικοπήματος, ενώ τηλεοπτικά δίκτυα μετέδιδαν ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά στιγμιότυπα εκείνης της νύχτας, όπως την έκκληση του Ερντογάν προς τους υποστηρικτές του να αντισταθούν μέσα από την οθόνη του κινητού της κόρης του.
Στην Κωνσταντινούπολη, δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές του αρχηγού του Κράτους συγκεντρώθηκαν κοντά στην «πλατεία των μαρτύρων της 15ης Ιουλίου», μια από τις τρεις που εκτείνονται πάνω από τα στενά του Βοσπόρου. Στασιαστές είχαν πάρει τον έλεγχό της τη νύχτα της απόπειρας πραξικοπήματος και σκότωσαν δεκάδες πολίτες που αποπειράθηκαν να τους διώξουν.
Πανίσχυρος
Δύο χρόνια αφότου κατάφερε να γλιτώσει από τη βιαιότερη αμφισβήτηση της εξουσίας του, ο Ερντογάν, που κυβερνά την Τουρκία από το 2003, μοιάζει ισχυρότερος παρά ποτέ.
Επανεξελέγη τον περασμένο μήνα για νέα πενταετή θητεία στην προεδρία και μάλιστα με δραματικά ενισχυμένες εξουσίες, έπειτα από την εξαιρετικά αμφιλεγόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος.
Αξιοποιώντας τα νέα του προνόμια, ο Ερντογάν εξέδωσε το πρωί της Κυριακής επτά διατάγματα για την αναδιάρθρωση διαφόρων κρατικών θεσμών, ιδίως για να ενισχύσει τον έλεγχό του στον στρατό.
Το γενικό επιτελείο εθνικής άμυνας υπήχθη στον έλεγχο του υπουργείου Αμύνης, ενώ το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο, το οποίο είναι αρμόδιο μεταξύ άλλων για τις κρίσεις των ανώτατων αξιωματικών και τη χάραξη στρατηγικής, επανιδρύεται και η σύνθεσή του τροποποιείται.
Η αποτυχία του στρατιωτικού πραξικοπήματος ήταν για τον Ερντογάν μια «νίκη της δημοκρατίας», αλλά ο σκληρός, σαρωτικός τρόπος με τον οποίο αντέδρασε, ειδικά οι δεκάδες χιλιάδες συλλήψεις και καθαιρέσεις, θορύβησε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και ΜΚΟ.
Σύμφωνα με το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή, πάνω από 1.600 άνθρωποι έχουν καταδικαστεί σε ισόβια για τη φερόμενη ανάμιξή τους στην απόπειρα πραξικοπήματος. Περίπου 77.000 ύποπτοι έχουν προφυλακιστεί, ενώ πάνω από 140.000 άνθρωποι αποπέμφθηκαν, καθαιρέθηκαν ή τέθηκαν σε διαθεσιμότητα.
Οι τουρκικές αρχές διατείνονται ότι τα μέτρα αυτά είναι απολύτως απαραίτητα για να εκκαθαριστούν οι κρατικοί θεσμοί στους οποίους, κατ’ αυτές, διείσδυε συστηματικά το δίκτυο του Γκιουλέν για δεκαετίες ολόκληρες.
«Κόψαμε τα πλοκάμια του χταποδιού (…) της Πενσιλβάνιας», πέταξε ο Ερντογάν το βράδυ της Κυριακής, αναφερόμενος στον Γκιουλέν, που ζει σε αυτή την Πολιτεία της βόρειας Αμερικής.
Οι εκκαθαρίσεις εξαπολύθηκαν στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης η οποία επιβλήθηκε μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα. Ο εκπρόσωπος του Ερντογάν ανήγγειλε την περασμένη εβδομάδα ότι αυτό το καθεστώς εξαίρεσης, που ισχύει για δυο χρόνια, θα αρθεί το βράδυ της Τετάρτης.
