Αρχισε τον παρθενικό του λόγο ως 45ος πρόεδρος (καθώς και ως «η μεγάλη λευκή ελπίδα») των ΗΠΑ με τον πρώτο πληθυντικό «we», (εμείς) τής προσωπικής αντωνυμίας «ισχύος , αλληλεγγύης και ενσυναίσθησης» που χρησιμοποιούσαν και οι βασιλιάδες τις λαμπρές ημέρες τους (κυρίως «Ημείς») και εγκαινιάζει μια νέα περίοδο απομονωτισμού, εθνικισμού και προκλητικής ρατσιστικής επιθετικότητας, ενώ όλη η ανθρωπότητα αναρωτιέται αν θα ευαρεστηθεί ποτέ να ασχοληθεί, υπό την ιδιότητά του ως νέου πλανητάρχη, με το μέλλον των άλλων, των μη Αμερικανών,, εκείνων που δεν ήταν από τους ευλογημένους τυχερούς που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ ή, αυτούς που έσπευσαν ως μετανάστες να ταξιδέψουν ως την πέραν του Ατλαντικού Συμπολιτεία για να απαντήσουν το μυθικό αμερικανικό όνειρο.

Ειδικότερα για μας τους Ελληνες ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη αποφανθεί συνοπτικά: θα τους φροντίσει η Γερμανία στην οποία ανήκουν ως προτεκτοράτο . Και εάν δε μπορέσει αυτή, λόγω φόρτου εργασίας, υπάρχει εναλλακτικά και ο αγαπητός του φίλος Βλαντιμίρ Πούτιν. Με αυτό καταδεικνύει ότι η Ελλάδα «του πέφτει πολύ μακριά» και αυτός είναι πολύ απασχολημένος με τη γειτονιά του και ειδικότερα με την όμορη χώρα το Μεξικό και τα τείχη που θα υψωθούν εναντίον του, ιδίοις του… Μεξικού εξόδοις, ώστε να καθίσει να ασχοληθεί με την Ελλάδα που του είναι άλλωστε παντελώς αδιάφορη.

Μεγαλισμός και οίηση

Ετοιμαστείτε για την έλευση της αληθινής, παγκόσμιας νέας τάξης, που την κουβαλάει ιδία ευθύνη περήφανα στην πλάτη του ο μεγαλοεπιχειρηματίας του real estate που «σάρωσε» στις κάλπες χάρη στο παράλογο σύστημα διεξαγωγής εκλογών και νίκησε στις προεδρικές εκλογές του σωτήριου έτους 2016 με τρία εκατομμύρια ψήφους λιγότερες από την αντίπαλό του Χίλαρι Κλίντον, την άλλη εναλλακτική σωτήρια λύση που προσφέρονταν στους Αμερικανούς ψηφοφόρους (το μη χείρον βέλτιστον) .

Ετσι όμως η Αμερική «θα ξαναγίνει μεγάλη» (λες και ήταν ποτέ μικρή!). «Η Αμερική πρώτα!» ξεκαθάρισε στην εναρκτήρια ομιλία του ο τραχύς Τραμπ. Μιμούμενη δουλικά, όπως το συνηθίζουν οι Βρετανοί με τους Αμερικανούς, διακηρύττει και η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι: «Η Βρετανία πρώτα!». Και σαν μην έφταναν αυτοί, συμπληρώνει και η Γαλλίδα ακροδεξιά ξανθιά και λευκή, Μαρίν Λεπέν: «Η Γαλλία πρώτα» (La France D’ abord).Ταυτότητα απόψεων σε μία έξαρση νέο-εθνικιστικού τρελομεγαλείου τριών ηγετών χωρών με ιμπεριαλιστικό αμαρτωλό παρελθόν, συν τη Γερμανία, φυσικά.

Οσο για την τελευταία, δεν χρειάζεται να το πει.Το λέει ο Εθνικός της Υμνος. Το έχει πει και επί ναζισμού, όταν η πρώτη στροφή άρχιζε με τον στίχο : Deutschland, Deutschland über alles. Αυτά τα λόγια « εμψύχωναν» τις γερμανικές δυνάμεις για να σκορπίζουν το θάνατο και τη δυστυχία προσφέροντας την πιο γενναιόδωρη θυσία ανθρώπινων ψυχών στο Μολώχ: Το ότι «η Γερμανία είναι υπεράνω όλων» και όλοι οι άλλοι είναι από κάτω. Ευτυχώς ο Κόντραντ Αντενάουερ αφαίρεσε την πρώτη στροφή του ποιήματος που εμπεριέχει το «Γερμανία υπεράνω όλων» και καθιέρωσε ως ύμνο της Ομόσπονδης τότε Δυτικής Γεμανίας την τρίτη στροφή του ποιήματος με το πατριωτικό και όχι σοβινιστικό : «Ενότητα και Δικαιοσύνη και Ελευθερία» που διατηρήθηκε έτσι ακόμα και μετά την «Επανενοποίηση της πρώην Δυτικής και πρώην Ανατολικής Γερμανίας το 1990

Από καιρού εις καιρόν, ωστόσο, οι Γερμανοί υποτροπιάζουν στον αρρωστημένο σοβινισμό τους με το uber alles, όπως λ.χ. έκαναν στην περίπτωση της κατάκτησης του πρωταθλήματος FIFA στην Βέρνη της Ελβετίας το 1954, εννέα μόλις χρόνια μετά την συντριβή τους και την παράδοση τους άνευ όρων το Μάιο του 1945. Και αργότερα πάλι στους αγώνες πρωταθλήματος κανό και καγιάκ.

Η Βαϊμάρη στις … ΗΠΑ

Η Βαϊμάρη στοιχειώνει την Ευρώπη. Δεν υπάρχει χώρα που να περνάει μια πολιτικο-οικονομική κρίση και να μην συγκρίνεται με αυτή (η Ελλάδα σίγουρα δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά ούτε και η Ρωσία όπου έχω διαβάσει τουλάχιστον πέντε άρθρα για τη «Ρωσική Βαϊμάρη» ). Εγινε προσωρινή πρωτεύουσα της Γερμανίας την εποχή των μεγάλων μεταπολεμικών Βερολινέζικων ταραχών (1919) για λόγους ασφαλείας και, παρά τους κακόσημους συνειρμούς του ονόματός της, υπήρξε η πρώτη πειραματική εφαρμογή του δημοκρατικού πολιτεύματος στη Γερμανία, που συνοδεύτηκε από πολιτισμική αναγέννηση (θέατρο, κινηματογράφος, αρχιτεκτονική). Από κοινωνικό κράτος (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη φροντίδα ορφανών του πολέμου). Από ελευθερία έκφρασης (φεμινισμός, ομοφυλοφιλία, καταπιεσμένες μειονότητες, προστασία γυναικών και αδύναμων), χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν ήταν από πολλές απόψεις προβληματική με ένα μοιραίο σύνταγμα, όπου ο πρόεδρος της Δημοκρατίας διόριζε και απέλυε όποιον πρωθυπουργό ήθελε, με δύο χωρίς προηγούμενο στην Ιστορία πληθωρισμούς που αχρήστευσαν στην κυριολεξία το μάρκο και που τελικά άνοιξε την κερκόπορτα στο πρώην Αυστριακό δεκανέα Αντολφ Χίτλερ για να επιβάλει το ναζισμό και να γίνει ο πλέον επικίνδυνος παράφρονας δικτάτορας ολόκληρης της υφηλίου και όλων των εποχών και αυτός διορισμένος από τον πάσχοντα από γεροντική άνοια, Πρόεδρο Πάουλ φον Χίντεμπουργκ (31.1.1933).

Η Βαϊμάρη και η σημερινή Αμερική του Ντοναλντ Τραμπ έχουν κοινά σημεία και διαφορές ώστε να έχει καθιερωθεί πλέον ο όρος «Βαϊμαρική Αμερική» (Weimar America) και επανήλθε στην επικαιρότητα μετά την εκλογή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, όπου ο αυταρχισμός, η επιθετικότητα, ο ρατσισμός και η τρομοκράτηση των ξένων –ιδίως Μουσουλμάνων- που εκδηλώθηκαν, ανέδειξαν μεγάλες ομοιότητες ανάμεσα στη Βαϊμάρη του 1919-1933, αφενός και την Αμερική του 2016-2017, αφετέρου. Τη Γερμανική και την Αμερικάνική Βαϊμάρη τις συνδέει ένα κοινό μίσος κατά της Δημοκρατίας. Οι Γερμανοί ένιωθαν σύμπλεγμα μειονεκτικότητας γιατί τους έλλειπε ένας μεγαλοπρεπής Κάιζερ, να τους θυμίζει τα παλιά τους μεγαλεία, ενώ οι Αμερικανοί νοσταλγούν τις μέρες που η Αμερική ήταν αναμφίλεκτα η πιο μεγάλη χώρα του κόσμου και τώρα επιθυμούν διακαώς να την ξαναδούν έτσι χωρίς να απειλείται από κανένα αντίπαλο δέος.

Ο Τραμπ από τις πρώτες μέρες ανάληψης των προεδρικών του καθηκόντων προσφέρει βαϊμαρικά δείγματα ξενηλασίας που παραπέμπουν σε ανάλογη συμπεριφορά των Γερμανών προς τους Εβραίους τη δεκαετία του 1930.
Ο Τραμπ δεν διαθέτει τη ρητορική δεινότητα του Χίτλερ, αλλά από τις πρώτες μέρες της προεδρίας του αποδεικνύει ότι οι Μουσουλμάνοι δεν θα μπορέσουν να περάσουν μαζί του βίον ανθόσπαρτον. Γιατί όπως έκανε ο Χίτλερ με τους Εβραίους, έτσι και αυτός τώρα με τους Μουσουλμάνους έχει εξαπολύσει μία εκστρατεία μίσους εναντίον τους και τους απαγορεύει την είσοδο στις ΗΠΑ. Και εδώ χρειάζεται περισσότερο εμπάθεια, που βεβαίως ο Τραμπ τη διαθέτει εις το έπακρον, παρά ρητορική δεινότητα.

Αποδομώντας το Ντόναλντ

Ο 35ος Πρόεδρος διακρίνεται για τον το ναρκισσισμό του και δεν είναι λίγες οι φορές που τον επιδεικνύει προκαλώντας δυσφορία ακόμα και στους φίλους τους. Ανήκει στους κατά τον Pritchard (1835) «Ηθικά παράφρονες» που δεν πάσχουν ακριβώς από τρέλα αλλά εμφανίζουν συμπεριφορές διαφορετικές από εκείνες του «νορμάλ» ατόμου, π.χ. έντονη αίσθηση μεγαλείου, ανάγκη για θαυμασμό και αλαζονική συμπεριφορά Στις επιδεικτικές δηλώσεις τής σταρ Σάλμα Χάγεκ ότι σε πολύ επίμονο ύφος της ζητούσε να φάνε μαζί και αυτή τις απέρριπτε, απάντησε υπεροπτικά ο Τραμπ ότι δεν θα το έκανε ποτέ αυτό, γιατί του έπεφτε «υπερβολικά κοντή».
Ενώ συνήθως γίνεται ο απολογισμός των πρώτων εκατό ημερών ενός προέδρου, στην περίπτωση του Τραμπ έχουν συμβεί τόσα πολλά, ώστε κάλλιστα μπορεί να γίνει ο απολογισμός των εκατό πρώτων ωρών. Μολονότι η «ομάδα επιλογής του» δεν έχει αναλάβει καθήκοντα (τουλάχιστον όχι όλοι) ο Τραμπ έχει υπερδραστηριοποιηθεί . Κατάργηση του obamacare, πρώτο του μέλημα, αθρόες απολύσεις αξιωματούχων, Δημοκρατικών, άσχετα με τις ικανότητες τους, μπλοκάρισμα εισόδου Μουσουλμάνων, ενέργεια που χώρισε στα δύο τις ΗΠΑ και τόσα άλλα που προκαλούν έντονη δυσανεξία στην παγκόσμια κοινή γνώμη.

Δεν μπορεί να το κάνουμε αυτό «κάθε μέρα «στα οχτώ χρόνια» που θα κυβερνήσουμε, λέει ο Τραμπ αναφερόμενος στην ενημέρωσή του από τις μυστικές υπηρεσίες. Αλλά από πού και ως πού μπορεί να προεξοφλήσει από τον πρώτο μήνα της πρώτης του θητείας του ότι ο λαός θα του παράσχει την ευκαιρία για μια δεύτερη τετραετία; Σπάνια οι πολιτικοί κάνουν τέτοια λάθη.

Προφανώς ο Τραμπ πάσχει από δύο ελλείμματα: το έλλειμμα της αξιοπρέπειας και αυτό της ωριμότητας. Είναι δύσκολο να προβλέψεις πώς θα ανταποκριθεί στο υψηλότερο αξίωμα αυτό του πλανητάρχη, αν δεν είναι αξιοπρεπής και αν δεν είναι ώριμος. Η πολιτική γλώσσα του εκφοβισμού και της εχθρότητας που χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό δεν θα αργήσει να ανοίξει πολλά μέτωπα και έτσι να χάσει την εκτίμηση της διεθνούς κοινής γνώμης που είχαν κερδίσει οι ΗΠΑ επί των ημερών του Μπαράκ Ομπάμα. Μέχρι τώρα οι μόνοι που θέλουν να τον προσεγγίσουν είναι οι Βρετανίδα πρωθυπουργός κ. Μέι και ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν. Υπάρχουν όμως μία ΕΕ και μία Κίνα που τηρούν στάση αναμονής και στοχαστικής επιφύλαξης και αυτό δεν προοιωνίζεται καλά πράγματα για τις διεθνείς σχέσεις, εάν ο Τραμπ δεν πάψει να είναι προκλητικά υπερβέβαιος για τον εαυτό του και συνάμα τόσο ανασφαλής για αυτόν. Εάν δεν αλλάξει συμπεριφορά οι συγκρούσεις του με άλλες χώρες θα είναι αναπόφευκτες και ίσως προσθέσουν πολιτικά προβλήματα μαζί με τα οικονομικά που ταλανίζουν την ανθρωπότητα.



O Θάνος Κακουριώτης είναι ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ