Ο υπουργός Παιδείας κ. Νίκος Φίλης σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε την εβδομάδα που πέρασε δήλωσε ότι σε όλες τις τελευταίες Συνόδους Πρυτάνεων ΑΕΙ παρίσταται εκπρόσωπος της ηγεσίας του υπουργείου του.
Ξέχασε να πει ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έχει προσκληθεί και σε όλες τις συνεδριάσεις των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ, αλλά ποτέ δεν πήγε.
Πιθανώς γιατί ενώ η κυβέρνηση ξεκίνησε τη θητεία της με την εμβληματική θέση του πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα υπέρ της κατάργησης των Συμβουλίων των ΑΕΙ, κάτι που ανέφερε προτού καν επεκταθεί στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, δύο χρόνια μετά δεν έχει προχωρήσει την υλοποίησή της.
Οι διαφωνίες της τρόικας


Με τη μέθοδο των «σιγανών» τροπολογιών που εισάγει σε άσχετα με την Παιδεία νομοσχέδια, η κυβέρνηση προσπαθεί να αποψιλώσει τα Συμβούλια των πανεπιστημίων αφαιρώντας τους αρμοδιότητες, ωστόσο τα μέλη τους εκ του νόμου διατηρούν ακόμη τον θεσμικό τους ρόλο.
Δύο φορές η κυβέρνηση προανήγγειλε την κατάργησή τους. Τη μία τονΙανουάριο του 2015 με τον τότε υπουργό Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά να χαρακτηρίζει «αφελείς» τους έλληνες διακεκριμένους πανεπιστημιακούς του εξωτερικού που μετείχαν στα Συμβούλια Ιδρυμάτων, επειδή δεν γνώριζαν τις συνθήκες στα ελληνικά πανεπιστήμια. Τη δεύτερη από τη νέα ηγεσία του υπουργείου, τον κ. Νίκο Φίλη και την κυρία Σία Αναγνωστοπούλου, οι οποίοι συντάσσουν σχετικές Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου για να τα μετατρέψουν σε απλά συμβουλευτικά όργανα. Και οι δύο νομοθετικές προσπάθειες απέτυχαν.
Παραμονές της αξιολόγησης δε, δεν είναι «φρόνιμο» για την κυβέρνηση να επανέλθει στο θέμα, καθώς οι εκπρόσωποι της τρόικας έχουν κάνει σαφές ότι δεν βλέπουν τον λόγο κατάργησης οργάνων που δεν έχουν αξιολογηθεί. Για ποιον σκοπό τότε θα είχε κάτι τέτοιο λογική, αν όχι για να διακηρυχθεί μια πολιτική, εκδικητικού τύπου διαφωνία, όπως έλεγαν χαρακτηριστικά ακαδημαϊκοί που μίλησαν για το θέμα στο «Βήμα».
Τα αποτελέσματα της «αποψίλωσης»


Η μέθοδος του «κρυφού χτυπήματος» που ακολουθεί ως σήμερα η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας στο θέμα των Συμβουλίων των ΑΕΙ είχε τα εξής τρία αποτελέσματα:
  • Την παραίτηση δύο προέδρων τους και αναγνωρισμένων ακαδημαϊκών στο εξωτερικό, του κ. Δ. Μπερτσιμά του Πανεπιστημίου Αθηνών και του κ. Ι. Σηφάκη του Πανεπιστημίου Κρήτης που αποχώρησε γράφοντας προς τον κ. Φίλη ότι «από τις προγραμματικές σας δηλώσεις συνάγεται αβίαστα ότι αγνοείτε τελείως ποιος είναι ο ρόλος των πανεπιστημιακών συμβουλίων διεθνώς ή ποιο υπήρξε το έργο τους στη χώρα μας».
  • Την ψήφιση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που αφαιρεί από τα Συμβούλια των ΑΕΙ τη δυνατότητα επιλογής τριών υποψηφίων για τη θέση του πρύτανη σε κάθε ΑΕΙ πριν από την εκλογή τους.
  • Την ψήφιση τροπολογίας στο νομοσχέδιο για το Παράλληλο Πρόγραμμα, που αφαιρεί από τα Συμβούλια τη δυνατότητα έγκρισης των τροποποιήσεων του προϋπολογισμού των ΑΕΙ, αλλά τους αφήνει το δικαίωμα αρχικής έγκρισης του προϋπολογισμού και του απολογισμού τους.
«Λαβωμένος» μεν, αλλά ο θεσμός παραμένει. Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δε προσπαθεί να ξεχνάει την ύπαρξή τους. Νέος πρόεδρος εξελέγη στο Συμβούλιο του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά ως σήμερα καθυστερεί η σχετική διαπιστωτική πράξη διορισμού του από το υπουργείο Παιδείας.
«Μέχρι στιγμής αφαιρούν κομματάκι-κομματάκι από τις αρμοδιότητες των Συμβουλίων των ΑΕΙ γιατί φαίνεται ή δεν θέλουν ή δεν μπορούν να το κάνουν ολοκληρωτικά» λέει ο κ. Σταύρος Θωμαδάκης, πρόεδρος του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Ο κ. Θωμαδάκης ως σήμερα έχει συνεργαστεί άριστα με τις πρυτανικές αρχές του Ιδρύματος στη χάραξη κοινών στόχων για την ανάπτυξή του.
Μάλιστα, το Συμβούλιο του Ιδρύματος προχωρεί σε μια κίνηση εμβληματική. Διοργανώνει μια μεγάλη εκδήλωση τον Απρίλιο στην Αθήνα υπέρ της αριστείας (έννοιας που φαίνεται ότι ενοχλούσε ιδιαίτερα τον πρώην υπουργό Παιδείας και νυν Πολιτισμού κ. Μπαλτά), στην οποία θα βραβευτούν νέοι αριστεύσαντες του Ιδρύματος, υπό την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Πρ. Παυλόπουλου.
«Ετσι ή αλλιώς, μας έχουν δώσει να καταλάβουμε ότι ζούμε σε μια περίοδο κατά την οποία θεωρείται ότι τα Συμβούλια δεν χρειάζονται» λέει στο «Βήμα» ο κ. Θωμαδάκης.
«Οπότε δεν μας συνομιλούν. Τα Συμβούλια εκ του νόμου έχουν όμως τον θεσμικό τους ρόλο. Συνεχίζουμε να λειτουργούμε κανονικά, αλλιώς θα δημιουργήσουμε προβλήματα στα Ιδρύματά μας» αναφέρει χαρακτηριστικά.«Ωστόσο όλη αυτή είναι μια διαδικασία και προσπάθεια φθοράς για ολόκληρο τον χώρο της Παιδείας» προσθέτει. «Είναι μια δύσκολη περίοδος. Εγιναν βέβαια μερικές παραιτήσεις προέδρων Συμβουλίων βάσει των πομπωδών εξαγγελιών και του ίδιου του Πρωθυπουργού ακόμη για το θέμα. Αλλά τα Συμβούλια στη συντριπτική πλειονότητά τους είναι εν λειτουργία» λέει ο κ. Θωμαδάκης.

Γκρίζα κατάσταση
Τον Μάιο εκλογές
Μέσα σε αυτό το κλίμα, αμφίβολο είναι αν θα υπάρξουν αξιόλογοι πανεπιστημιακοί για να θέσουν υποψηφιότητα ως μέλη των Συμβουλίων των ΑΕΙ τον Μάιο όπου λήγει η θητεία τους και θα γίνουν εκλογές πανελλαδικά. Εκτός βέβαια αν αξιοποιηθεί ο θεσμός, όπως λένε πανεπιστημιακοί που μίλησαν στο «Βήμα», για πελατειακούς σκοπούς, στην απόλυτη διαστρέβλωση της φιλοσοφίας του.
«Ο θεσμός ως τότε θα έχει ξεδοντιαστεί και απαξιωθεί τελείως» λέει πανεπιστημιακός κεντρικού Ιδρύματος που χρησιμοποιεί την περίφημη ατάκα του Μπιλ Κλίντον «καλύτερα να μην ξέρεις πώς φτιάχνονται τα λουκάνικα και οι νόμοι»…
«Λειτουργούμε υποτονικά» λέει η κυρία Νιόβη Παυλίδου, μέλος του Συμβουλίου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
«Τα Συμβούλια δεν έχουν πλέον καμία επαφή με το υπουργείο Παιδείας. Είχαμε πρόσφατα συνάντηση τα μέλη των Συμβουλίων και φυσικά καλέσαμε την ηγεσία του να παραστεί σε αυτήν. Δεν ήρθε ποτέ κανείς» αναφέρει.
«Είναι σαφές ότι δεν μπορούν να καταργήσουν τα Συμβούλια γιατί αυτό θα θεωρηθεί μονομερής ενέργεια από την πλευρά της τρόικας. Ωστόσο, τα Συμβούλια με μικρές κινήσεις αποψιλώνονται διαρκώς. Μέσα στο χάος που διακρίνει σήμερα τα πανεπιστήμια, κουράστηκαν και οι συνάδελφοι» προσθέτει η κυρία Παυλίδου.
«Στις πρώτες εκλογές για τη συγκρότηση των Συμβουλίων, στο πανεπιστήμιό μας, είχε συμμετάσχει το 85% των συναδέλφων μας. Τώρα υπάρχει παραλυσία» περιγράφει.
«Υπάρχει μια γκρίζα κατάσταση. Ξεχάστηκαν και οι εσωτερικοί οργανισμοί που θα βελτίωναν τη λειτουργία του πανεπιστημίου. Οι εκλογές για τα Συμβούλια τον Μάιο πρέπει να προκηρυχθούν από τον πρύτανη. Παρ’ όλα αυτά, κανείς δεν το αναφέρει. Σαν να είναι κάτι που δεν πρόκειται να συμβεί» καταλήγει η κυρία Παυλίδου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ