Είναι περίεργο. Στη σημερινή εποχή, όπου τα πάντα υπάρχουν σε αφθονία, βλέπουμε όλο και περισσότερα παιδιά να τρώνε όλο και λιγότερες τροφές. Τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν γίνει ο χειρότερος εφιάλτης τους. Πώς καταλήξαμε εδώ όταν οι γιατροί, ακατάπαυστα, μας προειδοποιούν για την ανησυχητική αύξηση του παιδικού σακχαρώδους διαβήτη, της χοληστερίνης και της παχυσαρκίας; Οταν μας ενημερώνουν για τις επιπτώσεις σε ψυχολογικό και κοινωνικό επίπεδο; Οταν έρευνες αποδεικνύουν τη σχέση της «κακοφαγίας» με τις χαμηλές σχολικές επιδόσεις, την υπερκινητικότητα κ.ά.;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Οι διατροφικές συνήθειες ξεκινούν πριν από τη γέννηση του παιδιού. Το έμβρυο καταπίνει αμνιακό υγρό που παίρνει τη γεύση του από το φαγητό της μαμάς. Αργότερα, το μητρικό γάλα αλλάζει και αυτό γεύση ανάλογα με το μενού της. Τα προβλήματα όμως αρχίζουν με το πρώτο βρεφικό γάλα σε σκόνη, έπειτα με το «ειδικά σχεδιασμένο για παιδιά» ρόφημα γάλακτος και την έτοιμη κρέμα, όλα τους με την ίδια ήπια υπόγλυκη γεύση, στην οποία το παιδί συνηθίζει μέρα με την ημέρα. Και ξαφνικά, του προτείνουμε μια έντονη, ζωντανή γεύση, όπως το κουνουπίδι ή το πεπόνι, εκείνο ξαφνιάζεται, αντιδρά και απορρίπτει!
Είναι απαραίτητο τα παιδιά να έρχονται σε επαφή με πολλές γεύσεις, ώστε να μπορούν να φάνε μια μεγάλη γκάμα τροφών που θα τους εξασφαλίσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να είναι υγιή. Εμείς, οι γονείς, είμαστε υπεύθυνοι γι’ αυτό. Και δεν είναι τόσο δύσκολο, επειδή τα παιδιά είναι από τη φύση τους περίεργα και θέλουν να γνωρίσουν τον κόσμο γύρω τους. Αρκεί να συνεχίζουμε μετά τον μητρικό θηλασμό να τους προτείνουμε ζωντανές γεύσεις και όχι να τα ντύνουμε με τον «ζουρλομανδύα» των έτοιμων τροφών.
Πιστεύω – και το έχω ζήσει μέσα στην ίδια μου την οικογένεια – ότι οι καλύτεροι τρόποι για να φάνε τα παιδιά τα πάντα είναι:
– Να κλείσουμε τα αφτιά μας στις διαφημίσεις. Για να μεγαλώνεις ένα παιδί, δεν χρειάζεται να είσαι επιστήμονας που αναλύει βιταμίνες, στοιχεία και γραμμάρια, αλλά να έχεις κοινή λογική.
– Να είμαστε το ζωντανό παράδειγμα τρώγοντας τα πάντα με ευχαρίστηση και να παρουσιάζουμε στο παιδί όλες τις τροφές με τον ίδιο θετικό τρόπο, χωρίς παραξενιές. Εχω δει οικογένειες ολόκληρες να μην τους αρέσουν συγκεκριμένες γεύσεις, αφού τα παιδιά εκ φύσεως μιμούνται τους γονείς. Πόσες φορές άκουσα τους μεγάλους να λένε: «Αχ, μην το τρως αυτό, δεν θα σου αρέσει!».
– Να εξηγούμε το καθετί στα παιδιά. «Τα φρούτα και τα λαχανικά καθαρίζουν το εντεράκι σου για να φύγουν γρήγορα τα σκουπίδια από μέσα», «το πράσινο χρώμα είναι το παιχνίδι του λαχανικού με τον ήλιο, όπως κι εσύ μαυρίζεις στον ήλιο» είναι μερικές επεξηγηματικές φράσεις σε αυτή την κατεύθυνση.
– Να παρουσιάζουμε τις τροφές σαν κάτι προς ανακάλυψη και παιχνίδι. «Αν τρως παντζάρι, θα κάνεις πιπί ροζ». «Πάμε στη λαϊκή, θα διαλέξεις εσύ τα πιο χρωματιστά λαχανικά». «Ας κάνουμε διαγωνισμό πιάτου με τα περισσότερα χρώματα!».
– Να μαγειρεύουμε με τα παιδιά μας. Ενα κοριτσάκι στο εστιατόριό μου ήθελε κέτσαπ, που φυσικά δεν είχα. Την πήρα στην κουζίνα μαζί μου, μαγειρέψαμε φρέσκια ντοματοσάλτσα με ό,τι αρωματικά είχα και έφαγε τη δημιουργία της μπροστά στους έκπληκτους γονείς της. Ενα άλλο έφαγε άγρια σπαράγγια που ετοιμάσαμε μαζί και άφησε άφωνους τη μαμά και τον μπαμπά, από παραδείγματα άλλο τίποτε.
Διαφωνώ λοιπόν με το να αλλάξουμε τη μορφή των φρούτων και των λαχανικών για να μην τα δουν τα παιδιά και να τα φάνε. Το θέμα δεν είναι να τα φάνε σήμερα για να πάρουν κάποια στοιχεία, αλλά να τα αναγνωρίζουν συνειδητά. Μόνο έτσι, ενήλικοι πια, θα συνεχίζουν να τα τρώνε και χωρίς την επίβλεψή μας. Αφήνω την τελευταία λέξη σε ένα ξένο παιδί που επί οκτώ χρόνια έζησε εδώ και έτρωγε τεράστιες ποσότητες φρούτων. Οταν έφυγε για να ζήσει στο εξωτερικό, τα σταμάτησε όλα! Αργότερα μου εξήγησε πως «εκεί, δεν έχουν γεύση». Πράγματι, έχουμε τη μεγάλη τύχη να ζούμε στην Ελλάδα, όπου παράγονται νοστιμότατα φρούτα και λαχανικά. Ας τολμήσουμε, λοιπόν, γονείς και μάγειροι, να προτείνουμε γεύσεις πλούσιες, υλικά ποιοτικά και να γυρίσουμε την πλάτη στις εύκολες λύσεις και στα χαζά παιδικά μενού. Μόνο έτσι θα ανακαλύψουν τα παιδιά ότι η ποιοτική μαγειρική σημαίνει και ποιότητα ζωής.
Αναζητήστε στο τεύχος μας τις «παιδικές» συνταγές του Γιάννη Μπαξεβάνη.
