Σταγόνα η… θαυματουργή

Τι θα μπορούσε να προσφέρει μία σταγόνα αίματος; Οχι πολλά πράγματα, θα απαντούσε κάποιος. Και όμως… Μία σταγόνα αίματος μπορεί να αποκαλύψει όλο το ιστορικό λοιμώξεων ενός ανθρώπου ή να επιτρέψει την κλωνοποίηση ενός ζώου. Υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις μία σταγόνα μπορεί επίσης να μετατραπεί σε μια… μπάλα μπάσκετ.

Μία μόνο σταγόνα αίματος αρκεί για να αποκαλυφθούν όλες οι λοιμώξεις από ιούς που έχει τώρα ένας άνθρωπος, αλλά και όσες είχε περάσει στο παρελθόν. Είναι η πρώτη φορά που επιτυγχάνεται κάτι τέτοιο. Η μέθοδος με την ονομασία VirScan, την οποία ανέπτυξαν ερευνητές στις ΗΠΑ, αποτελεί μεγάλη πρόοδο σε σχέση με τις υπάρχουσες διαγνωστικές τεχνικές, οι οποίες ελέγχουν για έναν ιό ξεχωριστά την κάθε φορά.

Τη νέα εξέταση ανέπτυξαν επιστήμονες του Ιατρικού Ινστιτούτου Χάουαρντ Χιουζ, με επικεφαλής τον Στέφεν Ελετζ, και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science». Οπως αναφέρουν οι ερευνητές, η εξέταση φέρνει στο φως όλο το ιστορικό λοιμώξεων από ιούς ενός ατόμου και δεν περιορίζεται στην επί μέρους ανάλυση για συγκεκριμένους μικροοργανισμούς. Μάλιστα είναι φθηνή, καθώς μπορεί να γίνει με μόνο 25 δολάρια. Το τεστ «δουλεύει» ανιχνεύοντας ταυτόχρονα στο αίμα τα τυχόν αντισώματα από οποιοδήποτε από τα 206 είδη ιών (συνολικά πάνω από 1.000 στελέχη) τα οποία είναι γνωστό ότι μολύνουν τους ανθρώπους. Κάθε φορά που το ανοσοποιητικό σύστημα συναντά έναν ιό για πρώτη φορά, γεννά αντισώματα, η παρουσία των οποίων διατηρείται στο αίμα, έτσι ώστε είναι δυνατόν να γίνει αντιληπτή ύστερα από πολύ καιρό.

Προς το παρόν το τεστ μπορεί να ελέγξει 100 δείγματα αίματος σε δύο ως τρεις ημέρες, ενώ αυτή η ταχύτητα αναμένεται να βελτιωθεί στο μέλλον. Η αποτελεσματικότητά του κινείται στο 95%-100% και δεν δίνει ψευδώς θετικά αποτελέσματα για ανθρώπους που δεν έχουν κάποια λοίμωξη.

Ερευνητές στις ΗΠΑ δημιούργησαν μια σούπερ υδροφοβική επιφάνεια η οποία δεν είναι απλώς αδιάβροχη αλλά κυριολεκτικά απωθεί το νερό. Η επιφάνεια αυτή υποχρεώνει τις σταγόνες του νερού να απομακρύνονται ταχύτατα από αυτήν, ακόμη και να αναπηδούν όπως μια μπάλα μπάσκετ! Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί πολλών ειδών αδιάβροχες επιφάνειες. Ολες βασίζονται σε υδροφοβικές επικαλύψεις που δεν επιτρέπουν στο νερό να εισέλθει ή να παραμείνει σε αυτές. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Bringham Young στη Γιούτα ανέπτυξαν μια νέα τεχνική δημιουργίας υδροφοβικών επιφανειών. Συγκεκριμένα δημιούργησαν επιφάνειες με ειδικά μοτίβα (κεκλιμένα κανάλια, κοιλότητες, νανοστύλους κ.ά.) τα οποία σε συνδυασμό με την παρουσία υδροφοβικών επικαλύψεων δεν εμποδίζουν απλώς την παρουσία του νερού σε αυτές αλλά κυριολεκτικά το… εκδιώχνουν. Η ανακάλυψη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Physics of Fluids».

Φυσικοί στη Γερμανία και στις ΗΠΑ ανακάλυψαν ένα νέο «εξωτικό» υποατομικό σωματίδιο το οποίο ονόμασαν «κβαντική σταγόνα» (droplet ή dropleton). Ερευνητές του Ινστιτούτου JILA στις ΗΠΑ και του Πανεπιστημίου του Μάρμπουργκ στη Γερμανία πραγματοποίησαν πειράματα με την εκπομπή παλμών λέιζερ. Τα πειράματα αυτά αποκάλυψαν ένα άγνωστο ως σήμερα υποατομικό σωματίδιο που συμπεριφέρεται εν μέρει ως υγρό, π.χ. δημιουργούνται «ρυτίδες» σε αυτό. Επειδή το σωματίδιο μοιάζει με σταγόνα, οι ερευνητές τού έδωσαν την ονομασία droplet ή dropleton, δηλαδή «κβαντική σταγόνα».

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η κβαντική σταγόνα συμπεριφέρεται όπως τα λεγόμενα «ημισωματίδια» (ή οιονεί σωματίδια) που αποτελούν ένα αμάλγαμα μικρότερων σωματιδίων. Στην περίπτωση του dropleton έχουμε να κάνουμε με ένα αμάλγαμα πέντε ηλεκτρονίων και πέντε «οπών». Με τον όρο «οπή» οι επιστήμονες περιγράφουν μια θέση όπου θα μπορούσε να ανιχνευθεί ένα ηλεκτρόνιο, αλλά αυτό δεν βρίσκεται εκεί. Παρ’ όλα αυτά η «οπή» θεωρείται ένα είδος σωματιδίου.

Τη δημιουργία ενός ποντικιού-κλώνου από μία σταγόνα αίματος που συνέλεξαν από την ουρά ενός άλλου τρωκτικού ανακοίνωσαν ότι πέτυχαν ιάπωνες επιστήμονες. Μάλιστα το θηλυκό ποντίκι-κλώνος κατάφερε να αποκτήσει και υγιείς απογόνους.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο «Biology of Reproduction», οι ερευνητές του Κέντρου Αναπτυξιακής Βιολογίας RIKEN, με επικεφαλής τον δρα Ατσούο Ογκούρα, ήθελαν να επιβεβαιώσουν ότι τα κύτταρα του αίματος μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για κλωνοποίηση. Ως τώρα έχουν κλωνοποιηθεί πειραματόζωα με κύτταρα από διάφορες άλλες πηγές, όπως λεμφοκύτταρα, κύτταρα του μυελού των οστών και του ήπατος.

Η νέα έρευνα –η οποία βασίστηκε στη δοκιμασμένη τεχνική με την οποία είχε κλωνοποιηθεί το πρόβατο «Ντόλι» το 1996 –απέδειξε ότι και τα κύτταρα της κυκλοφορίας του αίματος είναι κατάλληλα για κλωνοποίηση.