Την πεποίθησή του ότι στην Ουκρανία δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική αλλά μόνο πολιτική λύση εκφράζει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα» ο Βλαντίμιρ Τσιζόφ. Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ένας άνθρωπος που έχει περάσει σημαντικό μέρος της διπλωματικής του καριέρας στην Ελλάδα και στην Κύπρου (εξ ου και τα άψογα ελληνικά του), βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Αθήνα όπου και συμμετείχε σε ένα πολύ ενδιαφέρον συνέδριο του ΕΛΙΑΜΕΠ για τις σχέσεις Ρωσίας, ΝΑΤΟ και Ευρώπης με έμφαση στη Μαύρη Θάλασσα. Παράλληλα, ο κ. Τσιζόφ σημειώνει ότι δεν φοβάται έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο, καθώς και ότι οι Συμφωνίες του Μινσκ αποτελούν βάση για διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης αλλά πρέπει να τις σέβονται όλες οι πλευρές και όχι μόνο η Μόσχα.
Η ένταση στην Ουκρανία συνεχίζεται. Ορισμένοι κατηγορούν τη Ρωσία ότι δεν τηρεί τα προβλεπόμενα από τις Συμφωνίες του Μινσκ. Πώς απαντάτε σε αυτό και πώς κρίνετε τη στάση της Δύσης;
«Η Δύση και ειδικότερα η ΕΕ φέρουν μεγάλη ευθύνη για αυτά που έγιναν τον τελευταίο χρόνο στην Ουκρανία. Η πολιτική της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης δεν ελάμβανε υπόψη τα δίκαια συμφέροντα της Ρωσίας ούτε τις πολύχρονες σχέσεις της με την Ουκρανία και τις υπόλοιπες χώρες του σχεδίου. Ευθύνη φέρουν και διάφορες ουκρανικές κυβερνήσεις, κυρίως της τελευταίας πενταετίας, που διαπραγματεύθηκαν τη Συμφωνία Σύνδεσης με την ΕΕ. Συνέβαλαν να δημιουργηθούν αυταπάτες στην κοινή γνώμη. Οι νεαροί που βγήκαν στους δρόμους τον Νοέμβριο του 2013 δεν είχαν ιδέα για το περιεχόμενο της συμφωνίας. Επιπλέον, όταν αυτό το κίνημα άλλαξε όψη εξαφανίστηκαν οι σημαίες της ΕΕ και έμειναν οι μαυροκόκκινες των εθνικιστών. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ έκαναν χειραψίες στο Μαϊντάν με ανθρώπους κομμάτων που η ίδια η Ευρωβουλή είχε χαρακτηρίσει αντισημιτικά και ξενοφοβικά. Οι άνθρωποι στην Ανατολική Ουκρανία έβλεπαν στο Κίεβο, αντί για μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, να σχηματίζεται μια «κυβέρνηση των νικητών». Θεωρούν εαυτούς ηττημένους και τα συμφέροντά τους να μη λαμβάνονται υπόψη. Τον Σεπτέμβριο, κατόπιν πρωτοβουλίας του Πούτιν που επικοινώνησε με τον Ποροσένκο, έγινε το βήμα προς κατάπαυση του πυρός που είχε ως αποτέλεσμα τις Συμφωνίες του Μινσκ, κατ’ αρχήν το Πρωτόκολλο της 5ης Σεπτεμβρίου, τα γνωστά 12 σημεία, και άλλο ένα Τεχνικό Μνημόνιο που αφορά συγκεκριμένα οπλικά συστήματα που πρέπει να αποσυρθούν. Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης και πολιτικοί ισχυρίζονται ότι μόνο η Ρωσία πρέπει να υλοποιεί τις Συμφωνίες του Μινσκ. Αν κοιτάξετε όμως τα 12 σημεία, τα περισσότερα πρέπει να υλοποιηθούν από την κυβέρνηση του Κιέβου. Η οποία όμως μεταφέρει βαρέα όπλα και βομβαρδίζει το Ντονέτσκ. Πάρτε για παράδειγμα το επεισόδιο με το κίτρινο λεωφορείο».
Τι εννοείτε;
«Δεν θέλω να φανώ κυνικός αλλά μοιάζει με την περίπτωση του καταρριφθέντος μαλαισιανού Μπόινγκ. Ο Ποροσένκο πήγε στο Νταβός με ένα κομμάτι του λεωφορείου και είπε ότι αυτό δείχνει τι κάνει η Ρωσία, παρ’ όλο που η έκθεση των παρατηρητών του ΟΑΣΕ λέει ότι με βάση τη γωνία από την οποία χτυπήθηκε, αυτό έγινε από τις στρατιωτικές δυνάμεις της Ουκρανίας. Θεωρούμε ότι στρατιωτική λύση δεν μπορεί να υπάρξει –μόνο πολιτική. Πρέπει να αρχίσει διάλογος μεταξύ Κιέβου και αυτονομιστών. Οι δεύτεροι είναι έτοιμοι».
Τι μορφή θα μπορούσε να έχει ένας πολιτικός συμβιβασμός;
«Η επιμονή του Κιέβου ότι η Ουκρανία μπορεί να παραμείνει ενιαίο κράτος δεν μπορεί να προχωρήσει. Το σύστημα αυτό δεν λειτούργησε τα τελευταία 25 χρόνια. Δεν προσδιορίζουμε εκ των προτέρων αν θα είναι ομοσπονδία, συνομοσπονδία, αποκεντρωμένη αυτονομία ή κάτι άλλο. Η ουσία έχει νόημα, όχι οι λέξεις».
Η Ουκρανία πρέπει να είναι ουδέτερη;
«Ναι, και να μη γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Μην ξεχνάτε ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ υποστηρίζεται από μια μειοψηφία του ουκρανικού λαού. Γενικότερα για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, όποια γειτονική στη Ρωσία χώρα και αν θελήσει να ενταχθεί θα είμαστε αντίθετοι».
Το 2015 αναμένεται να ξεκινήσει επισήμως η Ευρασιατική Οικονομική Ενωση (ΕΟΕ). Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει συνεργασία με την ΕΕ και πώς θα βοηθούσε να αρθούν οι κυρώσεις;
«Φυσικά. Εγώ πάντως δεν συνδέω τη συνεργασία με τις κυρώσεις. Είναι ένα πρόβλημα που δημιούργησε η ΕΕ με τη βοήθεια (ή τις οδηγίες) των ΗΠΑ και απομένει σε εκείνη να το λύσει. Ούτως ή άλλως, οι κυρώσεις αυτές δεν είναι νόμιμες. Οι συνομιλίες ΕΕ – ΕΟΕ μπορούν να αποτελέσουν όχημα προώθησης της συνεργασίας».
Είναι σαφές πάντως ότι η Δύση και η Ρωσία έχουν πολλούς τομείς όπου μπορούν να συνεργαστούν…
«Οπωσδήποτε! Ο Κέρι μιλάει με τον Λαβρόφ συχνά, και όχι πάντα για την Ουκρανία αλλά για τη Συρία. Ανάλογη είναι η συνεργασία στο θέμα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Η Φεντερίκα Μογκερίνι θυμήθηκε πρόσφατα ότι υπάρχει το Κουαρτέτο για τη Μέση Ανατολή. Δείτε επίσης τι γίνεται στη Λιβύη. Εμείς βέβαια δεν έχουμε άμεση ανάμειξη, αλλά έχουμε οικονομικά συμφέροντα καθώς υπάρχουν ρωσικές εταιρείες εκεί».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ