Τρεις καθηγητές βαθμολογούν τη Γαλλία

Τρεις καθηγητές, ο Αιμίλιος Γαλαριώτης, διευθυντής του Εργαστηρίου Χρηματοοικονομικής και Διαχείρισης Κινδύνων του Audencia Nantes School of Management, ο Christophe Germain, κοσμήτορας στο Audencia Nantes School of Management, CFRM, και ο Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης από το Πολυτεχνείο Κρήτης και το Audencia Nantes School of Management, επιχειρούν την επιστημονική αξιολόγηση των ποδοσφαιρικών ομάδων.

Οπως γράφουν στο πρώτο τους εγχείρημα, η αξιολόγηση είναι απόλυτα συσχετισμένη με την απόκτηση τίτλων (πρωτάθλημα, κύπελλο, άλλον τίτλο), με την απόκτηση προνομιούχων θέσεων στο πρωτάθλημα και έξοδο στην Ευρώπη, με το πλασάρισμα σε μια καλή θέση ή ακόμη και την παραμονή-σωτηρία της ομάδας στο πρωτάθλημα (Super League για την Ελλάδα). Τα τελευταία χρόνια όμως τα ποδοσφαιρικά σωματεία έχουν αναπτύξει και άλλες δραστηριότητες με στόχο να βελτιώσουν τη συνολική παρουσία τους και να παρουσιαστούν ως επιχειρήσεις που προσπαθούν να πουλήσουν καλύτερα το προϊόν τους. Για παράδειγμα, ανάπτυξη καταστημάτων πώλησης εμβλημάτων, ρούχων, παπουτσιών και άλλων ειδών τα οποία βελτιώνουν την οικονομική αποδοτικότητα των σωματείων.

Στη μελέτη τους για πρώτη φορά γίνεται μια προσπάθεια αξιολόγησης ομάδων σε τρεις διαστάσεις. Αρχικά, αξιολογούν τις ομάδες στις κατ’ εξοχήν ποδοσφαιρικές επιδόσεις τους, στη συνέχεια σε οικονομικά δεδομένα και τέλος σε κριτήρια αυστηρού χρηματοοικονομικού περιεχομένου. Χρησιμοποιούμε για τον λόγο αυτόν ποδοσφαιρικές ομάδες από τη Γαλλία, με ένα από τα πλέον σημαντικά πρωταθλήματα του αθλήματος στον κόσμο στο πλαίσιο της συνεργασίας του Πολυτεχνείου Κρήτης με το Audencia Nantes School of Management (Centre for Financial and risk Management).

Το ποδοσφαιρικό δείγμα αποτελείται από 13 ομάδες της Α’ Εθνικής της Γαλλίας (Championnat), οι οποίες τα τελευταία τρία χρόνια ήταν παρούσες συνεχώς στην κατηγορία αυτή (2011 – 2012 – 2013).

Τα κριτήρια που αφορούν τις ποδοσφαιρικές επιδόσεις είναι 14 τον αριθμό, όπως για παράδειγμα τελική κατάταξη τα τελευταία τρία χρόνια και συγκέντρωση βαθμών, κατάταξη στα κύπελλα της χώρας, αριθμός νικών, ισοπαλιών, ηττών, σημειωμένα γκολ, αριθμός ξένων παικτών, σταθερότητα ή αλλαγή προπονητών κ.ά. Τα οικονομικά δεδομένα (11 τον αριθμό) αφορούν τη χωρητικότητα του γηπέδου σε κόσμο, τον αριθμό των εισιτηρίων διαρκείας που πουλήθηκαν σε μία ποδοσφαιρική περίοδο, τους χορηγούς, τον μέσο αριθμό εισιτηρίων που κόπηκαν, προϊόντα που πουλήθηκαν από την boutique της ομάδας, κ.ά.

Τα γενικά συμπεράσματα είναι τα ακόλουθα:

1. Οι μεγάλες ποδοσφαιρικές δυνάμεις του γαλλικού Championnat, όπως οι Paris St. Germain, Lille, Marseille, Montpellier, είναι πάντοτε στις πρώτες πέντε θέσεις της κατάταξης, με βάση τις ποδοσφαιρικές επιδόσεις, χωρίς αυτό να αποτυπώνεται μονοτονικά (δηλαδή ένα-προς-ένα) και στην τελική θέση κατάταξης στο πρωτάθλημα ή στους διαφόρους θεσμούς του κυπέλλου.

2. Πολύ σημαντικό είναι και το γεγονός ότι η σταθερότητα του προπονητή επηρεάζει θετικά την απόδοση των ομάδων (κάτι που έχει φανεί στο παρελθόν και σε άλλα πρωταθλήματα, όπως στην Premiere League στην Αγγλία τόσο για κορυφαίες ομάδες όπως η Manchester United όσο και για ομάδες με χαμηλότερο budget όπως η Arsenal). Αυτό ίσως είναι κάτι που πρέπει να εξετάσουν και οι εγχώριες ομάδες.

3. Οι μεγάλες ποδοσφαιρικές δυνάμεις του γαλλικού Championnat διατηρούν την πρωτοκαθεδρία τους και στις οικονομικές επιδόσεις λόγω του συνδυασμού της μεγάλης χωρητικότητας των σταδίων τους και της επιτυχημένης πώλησης μεγάλου αριθμού εισιτήριων διαρκείας, καθώς και προϊόντων της ομάδας, καθώς και της σταθερής προτίμησης και στήριξης από ισχυρούς χρηματοδότες/σπόνσορες.

4. Η έκπληξη στα αποτελέσματα φαίνεται αρχικά να έρχεται από τις χρηματοοικονομικές επιδόσεις, όπου τα πράγματα είναι διαφορετικά, διότι βλέπουμε ομάδες μεσαίας κυρίως δυναμικότητας να πρωταγωνιστούν. Αυτό όμως είναι πολλές φορές φυσιολογικό λόγω των μεγάλων ανοιγμάτων (π.χ. για απόκτηση «μεγάλων» παικτών) που κάνουν οι πρωτοκλασάτες ομάδες και των μεγάλων χρεών και ελλειμμάτων που συσσωρεύουν. Αυτό το βλέπουμε και σε άλλα πρωταθλήματα με μεγάλες ομάδες όπως η Ρεάλ και η Μπαρτσελόνα στην Primera Divisiόn της Ισπανίας.

Με την επιτυχή χρησιμοποίηση της πολυκριτήριας μεθοδολογίας για την αξιολόγηση ποδοσφαιρικών εταιρειών, η οποία προσφέρει πληθώρα μεθοδολογικών πλεονεκτημάτων, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το πόσο καλά αποδίδει μια ομάδα έχει να κάνει περισσότερο με το μέγεθος των οικονομικών εσόδων της, τα οποία με τη σειρά τους επηρεάζονται από τις επιτυχίες της ομάδας, οι οποίες οδηγούν σε άμεσα και έμμεσα έσοδα (αλληλεπίδραση), παρά με τη διατήρηση υγιών χρηματοοικονομικών δεικτών, όπως θα περίμενε κανείς σύμφωνα με τις αρχές του μάνατζμεντ. Κάτι που δικαιολογείται αν δεχθούμε το ότι αυτές οι εταιρείες αποτελούν καλή «επένδυση» με βάση τις ποδοσφαιρικές επιδόσεις τους.