Η Φεντερίκα Καρατσιόλο υπήρξε τυχερή στη ζωή της: είχε μια κόρη, ένα επάγγελμα που της προσέφερε την ικανοποίηση που όλοι θέλουμε να παίρνουμε από την εργασία μας και ήταν ερωτευμένη με τον δεύτερο σύζυγό της Φραντσέσκο. Βασικό δε στοιχείο της σχέσης τους ήταν οι κοινή τους αγάπη για τα ταξίδια που τους πήγε, κυριολεκτικά, στα πέρατα του κόσμου. Οταν βρισκόταν στην Ιταλία, το ζευγάρι μοίραζε τον χρόνο του μεταξύ Ρώμης και ενός εξοχικού σπιτιού που και οι δύο αγαπούσαν πολύ.
Πότε λοιπόν άλλαξαν όλα αυτά; Με την παραδοχή ότι της ήταν δύσκολο να προσδιορίσει πότε ακριβώς ο Φραντσέσκο άρχισε να αποστασιοποιείται, να απουσιάζει (ενώ ήταν σωματικά παρών) από τη ζωή του, αρχίζει η συγγραφέας να διηγείται το τελευταίο ταξίδι που έκαναν μαζί. Ενα ταξίδι που κράτησε επτά χρόνια και του οποίου οι συντεταγμένες δεν ήταν χαραγμένες σε κανέναν χάρτη. Ακόμη χειρότερα, οι συντεταγμένες του ταξιδιού μεταβάλλονταν συνεχώς καθώς υπαγορεύονταν από μια ύπουλη ασθένεια που βαθμηδόν αφαιρούσε από τον Φραντσέσκο τις νοητικές ικανότητές του.
Οπως πολύ καλά γνωρίζουν εκείνοι που φροντίζουν ασθενείς με Αλτσχάιμερ, το ταξίδι του Φραντσέσκο και της Φεντερίκα δεν ήταν εύκολο για κανέναν από τους δύο. Τι να περιγράψει κανείς; Τη βαθύτατη θλίψη της όταν διαπίστωνε τη συνεχή έκπτωση των ικανοτήτων του; Τις πρακτικές δυσκολίες που συνεχώς ανέκυπταν και δυσκόλευαν περισσότερο την ήδη βεβαρημένη κατάσταση; Από τον ασιάτη οικιακό βοηθό που την άφησε σύξυλη ανακοινώνοντας ότι είχε χρέος να επιστρέψει στη χώρα του και την εγκυμονούσα σύζυγό του, παρά το γεγονός ότι είχε ο ίδιος να τη δει χρόνια (!), ως τις απάνθρωπες συνθήκες στο εξειδικευμένο νοσοκομείο που την ανάγκασαν να ξαναφέρει στο σπίτι τον σύζυγό της, υπήρχαν περίοδοι όπου όλα έδειχναν μαύρα και δυσοίωνα.
Ομως το βιβλίο δεν είναι καθόλου μαύρο και δυσοίωνο. Η Καρατσιόλο, η οποία μετά τον θάνατο του συζύγου της συμμετέχει εθελοντικά σε μια ομάδα που βοηθά τους φροντιστές των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ να αντεπεξέλθουν, πετυχαίνει να στείλει ένα αισιόδοξο μήνυμα. Βλέπετε, το ταξίδι που περιγράφει δεν είναι μόνο ένα ταξίδι προς την απώλεια, είναι ταυτόχρονα και ένα ταξίδι αυτογνωσίας και συνειδητοποίησης των τεράστιων αποθεμάτων αγάπης προς τον σύζυγό της και της δύναμης που η ίδια διέθετε. Αυτό δε που καθιστά το βιβλίο πραγματικό βοήθημα για όσους βιώνουν σήμερα την κατάσταση που περιγράφει, είναι η ειλικρίνειά της, η άρνησή της να ωραιοποιήσει την κατάσταση ή να κρύψει τα συναισθήματά της. Αντίθετα, όλα είναι στο φως και η συγγραφέας-ηρωίδα του βιβλίου δεν αποτελεί ένα πρόσωπο εξιδανικευμένο, αλλά ένα πρόσωπο σαν όλους εμάς, μια φίλη που πολύ θα θέλαμε να είχαμε (ειδικά τώρα στα δύσκολα).
Το βιβλίο σαφώς θα πρέπει να διαβαστεί από όλους όσοι φροντίζουν ασθενείς με Αλτσχάιμερ (από όποιο μετερίζι και αν βρίσκονται, συγγενείς, νοσηλευτικό, ιατρικό δυναμικό). Αξίζει όμως να διαβαστεί από όλους μας γιατί ανοίγει ένα παράθυρο προς την αυτογνωσία. Για τους έλληνες αναγνώστες δε το βιβλίο παρέχει δύο επιπλέον μπόνους: ένα σημείωμα της προέδρου της Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ κυρίας Παρασκευής Σακκά στο οποίο συμπεριλαμβάνονται χρήσιμες πληροφορίες για τα κέντρα ημέρας ανοϊκών ασθενών και την εξαιρετική μετάφραση της συγγραφέως και ψυχαναλύτριας κυρίας Μυρτούς Γεωργίου-Νίλσεν.
soufleri@tovima.gr
