Το σύμπαν της συνείδησης των Gerald Μ. Εdelman και Giulio Τononi είναι ένα πολύτιμο επιστημονικό βοήθημα. Ο Εdelman, ο οποίος σε ηλικία μόλις 43 ετών τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ του 1972 για τις ανακαλύψεις του στην ανοσολογία, ασχολήθηκε στη συνέχεια με τον εγκέφαλο και είναι ο άνθρωπος που εισήγαγε την ιδέα του νευρωνικού δαρβινισμού.

Σύμφωνα με αυτήν, τα νευρικά κύτταρα του αναπτυσσόμενου εγκεφάλου (περί τα 100 δισεκατομμύρια) περνούν μια διαδικασία φυσικής επιλογής όμοια με αυτήν που περιέγραψε ο Δαρβίνος, προκειμένου να απομείνουν τελικά και να αναπτύξουν πολλαπλές συνδέσεις εκείνα που η έκθεσή μας σε συγκεκριμένα είδη περιβάλλοντος έχει καταστήσει απαραίτητα. Αν και η αγγλική έκδοση μετράει ήδη οκτώ χρόνια ζωής, το βιβλίο παραμένει επίκαιρο καθώς οι δύο συγγραφείς αναζητούν απαντήσεις σε διαχρονικά ερωτήματα, όπως, π.χ., πώς από τις αλληλεπιδράσεις του περιβάλλοντος, του σώματός μας και του εγκεφάλου μας προκύπτουν οι νευρωνικές διεργασίες οι οποίες «γεννούν» τη συνείδηση. Περιττό να αναφέρουμε ότι η αναζήτηση απαντήσεων είναι επιτυχής (τουλάχιστον για ένα μεγάλο μέρος της κοινότητας των νευροεπιστημόνων): για τους Εdelman και Τononi ο εγκέφαλός μας μέσω των αισθήσεων έρχεται αντιμέτωπος με έναν χαοτικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο ο οποίος δεν φέρει καμία σήμανση. Ετσι ο εγκέφαλος, ο οποίος καλείται να βγάλει νόημα από αυτό το χάος, κατηγοριοποιεί τα δεδομένα του και προβαίνει σε επανακατηγοριοποιήσεις σύμφωνα με τις προσλαμβάνουσές του. Με βάση λοιπόν τις παραπάνω παραδοχές, η μνήμη δεν είναι ένα μοντέλο της εξωτερικής πραγματικότητας σε μικρογραφία, αλλά μια δυναμική διαδικασία η οποία μας επιτρέπει να επαναλάβουμε μια νοητική ή σωματική ενέργεια. Αν και δύσκολο, το εξαιρετικά μεταφρασμένο βιβλίο πρέπει να διαβαστεί από όλους τους φοιτητές Βιολογίας, Ιατρικής, Φαρμακευτικής. Αν μη τι άλλο, για να αντιληφθούν γιατί ο εγκέφαλός μας δεν είναι ηλεκτρονικός υπολογιστής.