ωκεανοί

Μια ακόμα σημαντική λειτουργία του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι η συμβολή του στη ρύθμιση του κλίματος. Γράφει η δρ Ευαγγελία Χατζηνικολάου.

«Οι ωκεανοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επικείμενη καταστροφή». Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει έκθεση 900 σελίδων του ΟΗΕ που πρόκειται να δοθεί στη δημοσιότητα στις 25 Σεπτεμβρίου

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Στέφανι Ντούντκιεβιτς του Τμήματος Επιστημών της Γης, της Ατμόσφαιρας και του Πλανήτη του Πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», εκτιμούν ότι έως το 2100 πάνω από το 50% των ωκεανών της Γης θα έχει αλλάξει χρώμα.

Πλήθος ευρημάτων δείχνει ότι στον Αρη υπήρχε κάποτε νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του.Σύμφωνα με νέα μελέτη η ηφαιστειακή δραστηριότητα δημιούργησε τις κατάλληλες συνθήκες για την παρουσία του νερού στον Κόκκινο Πλανήτη.

Μπορεί ο δορυφόρος του Κρόνου, Τιτάνας, να απέχει σχεδόν ενάμισι δισεκατομμύριο χιλιόμετρα από τον πλανήτη μας, όμως σε αυτόν όπως και στη Γη υπάρχει ένα «επίπεδο θάλασσας», δηλαδή η επιφάνεια των θαλασσών του βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο, όπως συμβαίνει με τους γήινους ωκεανούς.

Από τότε που ανακαλύφθηκαν τα πρώτα πλαστικά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η ανθρωπότητα έχει παραγάγει συνολικά 8,3 δισεκατομμύρια τόνους τέτοιων υλικών. Και από αυτήν την αστρονομική ποσότητα, τα δύο τρίτα βρίσκονται σήμερα σε χωματερές ή στο περιβάλλον.

Για πολλά χρόνια οι κλιματολόγοι έξυναν το κεφάλι τους με απορία: πώς γίνεται να παραμένει σταθερός ο ρυθμός ανόδου της στάθμης των ωκεανών την ώρα που η θερμοκρασία του πλανήτη ανεβαίνει; Στην πραγματικότητα, όμως, επρόκειτο για λάθος στις δορυφορικές μετρήσεις.

Ακόμη και πάνω από δύο μέτρα άνοδο των ωκεανών και θαλασσών μπορεί να κληθούν να αντιμετωπίσουν μεγαλουπόλεις, όπως η Νέα Υόρκη έως το τέλος του αιώνα μας.

Οι επιστήμονες την αναφέρουν ως την «κολασμένη δίδυμη αδελφή» της Γης επειδή το μέγεθος και διάφορα γεωατμοσφαιρικά χαρακτηριστικά της μοιάζουν με αυτά του πλανήτη μας. Η Αφροδίτη είναι πράγματι ένας κολασμένος, ένας τοξικός κόσμος αλλά οι ειδικοί εκτιμούν ότι στο παρελθόν οι συνθήκες εκεί ήταν πολύ διαφορετικές. Μια νέα μελέτη που έγινε για την Αφροδίτη αναφέρει ότι σίγουρα ήταν ένας πλανήτης φιλικός στη ζωή και πιθανότατα ήταν ο πρώτος φιλόξενος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα.

Ο Εγγύτατος β του Κενταύρου (Proxima b), ένας εξωπλανήτης που ανακαλύφθηκε πρόσφατα γύρω από τη δυνητικά κατοικήσιμη ζώνη του κοντινότερου στη Γη άστρου, μπορεί να είναι όχι μόνο βραχώδης, αλλά επίσης σκεπασμένος από ωκεανούς. Αυτή είναι η νέα εκτίμηση γάλλων επιστημόνων, που βασίζεται όμως σε θεωρητικούς υπολογισμούς και όχι σε άμεσα δεδομένα παρατηρήσεων.

Η κλιματική αλλαγή ανεβάζει τη θερμοκρασία των ωκεανών όλο και ταχύτερα και σε όλο και μεγαλύτερα βάθη, διαπιστώνει αμερικανική μελέτη. Αυτό μεν μετριάζει την αύξηση της θερμοκρασίας στην ξηρά, απειλεί όμως με περαιτέρω αποσταθεροποίηση του κλιματικού συστήματος, προειδοποιούν οι ερευνητές.

Εκατομμύρια τόνοι υδρογονανθράκων παράγονται κάθε χρόνο από τα φωτοσυνθετικά βακτήρια που ζουν στους ωκεανούς του πλανήτη, σύμφωνα με μια νέα βρετανο-αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Ο Μπράιαν Κοξ είναι καθηγητής σωματιδιακής φυσικής στη Σχολή Φυσικής και Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ και έγινε διεθνώς γνωστός από την παρουσίαση μιας σειράς εκπομπών για το Σύμπαν στο BBC. Ο Κοξ συγκεντρώνει τα τελευταία 24ωρα τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του υποστηρίζοντας ότι τα δεδομένα που έστειλε από τον Πλούτωνα το σκάφος New Horizons που επισκέφτηκε τον πλανήτη νάνο τον περασμένο Ιούλιο υποδεικνύουν την ύπαρξη υπόγειων ωκεανών στους οποίους πιθανώς να υπάρχουν κάποιες μορφές ζωής.

Οι κυβερνήσεις των πέντε χωρών που περιβάλλουν τον Αρκτικό Ωκεανό συμφώνησαν να απαγορεύσουν την αλιεία στα διεθνή ύδατα της Αρκτικής μέχρι να μελετηθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα ιχθυαποθέματα.

Οι πληθυσμοί θαλάσσιων πτηνών που παρακολουθούνται από επιστήμονες έχουν συρρικνωθεί κατά σχεδόν τα δύο τρίτα από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα, μια άκρως δυσοίωνη ένδειξη για την κατάσταση των ωκεανών γενικά.

Σοβαρότερες επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα επιφέρουν τελικά τα πλαστικά που... κολυμπούν στις θάλασσες, καθώς, σύμφωνα με επιστήμονες, έχουν οδηγήσει σε μια τρομακτική αλλαγή της τροφικής αλυσίδας. Οπως αποκαλύπτει βίντεο ειδικών, το ζωοπλαγκτόν τρέφεται με πλαστικά!

Ενα άγνωστο μέχρι σήμερα, εξαιρετικά ενδιαφέρον αλλά και ιδιαίτερα εντυπωσιακό κεφάλαιο στην ιστορία της Γης αποκαλύπτει μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ στις ΗΠΑ. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι πριν από μερικά δισ. έτη ένα μπαράζ συγκρούσεων γιγάντιων αστεροειδών με τη Γη τη μετέτρεψε σε μια… θερμή πηγή.

Το πώς έκανε την εμφάνιση του το νερό στη Γη αποτελεί μόνιμο αντικείμενο μελέτης για τους επιστήμονες με διάφορες θεωρίες να έχουν πέσει στο τραπέζι. Με δεδομένο ότι η παρουσία του νερού συνδέεται άμεσα με την παρουσία της ζωής η ανακάλυψη των μηχανισμών παραγωγής του νερού και της παρουσίας του σε διαστημικά σώματα αποτελεί ένα από τα ιερά δισκοπότηρα της επιστημονικής έρευνας. Η δημοφιλέστερη θεωρία για το νερό της Γης είναι ότι δεν είναι προϊόν γεωλογικών διεργασιών αλλά ότι έφτασε με τους αστεροειδείς που βομβάρδιζαν τον πλανήτη μας την πρώτη περίοδο της ύπαρξής του. Μια νέα μελέτη αναφέρει ότι η ίδια διαδικασία λαμβάνει χώρα σε ολόκληρο το Σύμπαν και έτσι πιθανότατα υπάρχουν αμέτρητοι πλανήτες οι οποίοι με τη βοήθεια των αστεροειδών έχουν ωκεανούς παρόμοιους με αυτούς της Γης και φυσικά έχουν αναπτυχθεί σε αυτούς τους πλανήτες διάφορες μορφές ζωής.

Σαράντα χρόνια μετά την τελευταία επιστημονική εκτίμηση για το θέμα, μελέτη στο περιοδικό Science υπολογίζει ότι κάθε χρόνο καταλήγουν στους ωκεανούς περίπου 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών σκουπιδιών. Η ποσότητα αυτή θα αρκούσε για να θάψει όλες τις ακτές του κόσμου μέχρι το γόνατο, περιέργως όμως το μεγαλύτερο μέρος παραμένει άφαντο.

Επιστήμονες, επιστημονικές επιθεωρήσεις και ΜΜΕ έχουν πέσει στην παγίδα της καταστροφολογίας και επιμένουν σε αστήρικτες προειδοποιήσεις για την παρακμή των ωκεανών, διαμαρτύρεται σε μια ασυνήθιστη μελέτη διεθνής ομάδα ερευνητών.