«Οι ωκεανοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επικείμενη καταστροφή». Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει έκθεση 900 σελίδων του ΟΗΕ που πρόκειται να δοθεί στη δημοσιότητα στις 25 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για μια έκθεση – ορόσημο που αξιολογεί την κατάσταση των ωκεανών και αν κρίνει κανείς από τα πρώτα συμπεράσματα που διέρρευσαν στο πρακτορείο Agence France-Presse (AFP) η συνολική εικόνα είναι ιδιαίτερα απελπιστική.
Η έκθεση κάνει λόγο για μια τραγωδία κολοσσιαίων διαστάσεων για την οποία οι μεγαλύτερες και πλουσιότερες χώρες στον κόσμο απλά αδιαφορούν. Πρόκειται για την απελευθέρωση στην ατμόσφαιρα τεραστίων μαζών αερίων του θερμοκηπίου και την αλλαγή που έχει ήδη επέλθει στο κλίμα του πλανήτη του κλίματος εξαιτίας της ανθρώπινη παρέμβασης.
«Οι ίδιοι ωκεανοί που τροφοδότησαν την ανθρώπινη εξέλιξη είναι έτοιμοι να σπείρουν την καταστροφή σε παγκόσμια κλίμακα» αναφέρεται στην έκθεση, εκτός κι αν μπει φρένο στη ρύπανση της ατμόσφαιρας με διοξείδιο του άνθρακα που αποσταθεροποιεί το θαλάσσιο περιβάλλον.
Σύμφωνα με την έκθεση της Διακυβερνητικής Ομάδας για την Αλλαγή του Κλίματος «καταγράφονται ήδη καταστροφικές αλλαγές», όπως η δραματική μείωση των αλιευμάτων, η 100πλάσια αύξηση των ζημιών από σούπερ καταιγίδες και τα εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων που κινδυνεύουν με εκτοπισμό από την άνοδο της στάθμης των θαλασσών.
Αν δεν υπάρξουν δραστικές περικοπές στις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου το 30% του μονίμως παγωμένου εδάφους (permafrost) θα λειώσει μέχρι το 2050 με αποτέλεσμα να απελευθερωθούν δισεκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, γεγονός που θα επιταχύνει ακόμα περισσότερο την υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή.
Τα δυσοίωνα νέα ερχονται από παντού. Τα θαλασσοπούλια πέφτουν νεκρά από τον ουρανό κατά μήκος της ακτής του Ειρηνικού στις ΗΠΑ. Εκατοντάδες νεκροί θαλάσσιοι λέοντες ξεβράζονται στις ακτές από τον Καναδά μέχρι τη Νότια Καλιφόρνια. Οι θάνατοι των φαλαινών αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς. Η μεγαλύτερη τοξική άνθηση φυκιών ανάγκασε τους αλιείς καβουριών στην Καλιφορνια να αναστείλουν τις δραστηριότητες τους για μήνες. Στην Αλάσκα οι ενυδρίδες κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
Την εικόνα που αποτυπώνει η έκθεση του ΟΗΕ έρχεται να ενισχύσει το βιβλίο του Dahr Jamail με τίτλο «Το τέλος των πάγων» που κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό και παρουσιάζει ισχυρές αποδείξεις για την σχέση των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και τις ριζικές αλλαγές που παρατηρούνται στους ωκεανούς.
Ο Dahr περιγράφει όσα του αποκάλυψε ο Bruce Wright, που χρημάτισε για 11 χρόνια επικεφαλής της αμερικανικης Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας.
Σύμφωνα με τον Wright ήδη από το 1975 η θερμοκρασία του νερού στον κόλπο της Αλάσκας είχε αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου. Η αύξηση αυτή προκάλεσε τέτοια μείωση στα αλιεύματα που ανάγκασε τις αρμόδιες υπηρεσίες να απαγορεύσουν εντελώς την αλιεία προκειμένου να διασωθεί ότι είχε απομείνει. Ήταν, σύμφωνα με τον Wright, το πρώτο καμπανάκι κινδύνου για την επικείμενη καταστροφή και από τότε γίνονταν λόγος για κλιματικές αλλαγές.
Το 2016 τα πράγματα είχαν ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Σε ορισμένες περιοχές η θερμοκρασία των νερών είχε αυξηθεί μέχρι και 10 βαθμούς, ενώ η μέση αύξηση της θερμοκρασίας σε ολόκληρο τον κόλπο της Αλασκας και στον Βεριγγειο πορθμό είναι της τάξεως των 5 βαθμών Κελσίου.
Όπως αναφέρει ο Dahr «αν με αύξηση 2 βαθμών Κελσίου απαγορεύτηκε η αλιεία φανταστείτε τι μέτρα έπρεπε να επιβάλλονται σήμερα». Δυστυχώς τα μέτρα που επιβάλλονται είναι από ανύπαρκτα έως ανεπαρκή.
Η κρίσης των ωκεανών προκαλεί το προφανή ερωτήματα: Τι χρειάζεται για να αποφασίσει η παγκόσμια ηγεσία και ιδιαίτερα οι ηγέτες των μεγάλων χωρών για να πάρουν μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης; Γιατί η παγκόσμια κοινότητα έχει αποτύχει να καταστήσει τους πολιτικούς ηγέτες υπόλογους για την αποτυχία τους να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά μια κρίση που απειλεί το ίδιο το μέλλον της ανθρωπότητας;
Τα ερωτήματα αυτά παραμένουν προς το παρόν αναπάντητα ενώ η κατάσταση χειροτερεύει μέρα με τη μέρα.
