Ας ξεκινήσουμε από μια υπόθεση. Μάλλον απλοϊκή, μα άλλο τόσο δυστοπική. Φανταστείτε ένα σπίτι που παραδίδεται στους ενοίκους ή στους ιδιοκτήτες του σε άριστη κατάσταση. Αυτό που λέμε «του κουτιού». Ολα είναι καινούργια, λειτουργικά και κυρίως πεντακάθαρα. Ομως οι άνθρωποι που θα ζήσουν στους τέσσερις ή περισσότερους τοίχους του έχουν πάρει μια ανήκουστη απόφαση, την οποία μάλιστα είναι αποφασισμένοι να υπηρετήσουν παρά το προφανές αδιέξοδο στο οποίο θα τους οδηγήσει.
Δεν χρησιμοποιούν κάδους απορριμμάτων ή ανακύκλωσης. Απλώς πετούν και σωρεύουν όλα τα απορρίμματά τους στο πάτωμα, το οποίο σε πολύ σύντομο διάστημα γεμίζει με ό,τι μπορεί να βάλει ανθρώπου νους: πλαστικά ποτήρια, καλαμάκια, αποτσίγαρα, υπολείμματα τροφίμων, είδη προσωπικής υγιεινής και πάει λέγοντας. Σε λίγο καιρό η ζωή της οικογένειας γίνεται αβίωτη, αλλά και επικίνδυνη. Υπάρχουν δύο επιλογές. Ή μάλλον τρεις: να αναθεωρήσουν την άποψή τους για την καθαριότητα, την υγιεινή και την τάξη, να αλλάξουν σπίτι ή να παραδοθούν στη ματαιότητα πως αργά ή γρήγορα θα εξαλειφθούν και οι ίδιοι μέσα στο χάος που δημιούργησαν.

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Γη, ένα «σπίτι» στο όριό του
Αν βάλει κανείς στη θέση του ιδιοκτήτη/ενοικιαστή την ανθρωπότητα και σε εκείνη του σπιτιού τον πλανήτη Γη, οι διαθέσιμες επιλογές μειώνονται κατά μία, αφού ο Ιλον Μασκ δεν έχει καταφέρει ακόμα να υλοποιήσει το μεγαλόπνοο όραμα του εποικισμού του πλανήτη Αρη. Οι άνθρωποι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα κρίσιμο, στην κυριολεξία, υπαρξιακό δίλημμα: ή θα συνεχίσουμε να επιβαρύνουμε το φυσικό περιβάλλον με τους ανεξάντλητους, είναι η αλήθεια, σε πρωτοτυπία τρόπους που το πράττουμε ή θα αναθεωρήσουμε θεμελιακά τις συμπεριφορές και τις πρακτικές που μας έφεραν στο καθόλου προνομιακό σημείο στο οποίο είμαστε.

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Το 2024 καταγράφηκε ως το θερμότερο έτος στην ιστορία των μετρήσεων, με μέση παγκόσμια θερμοκρασία περίπου 1,47°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αναδείχθηκε σε δεύτερο κύριο παράγοντα θνησιμότητας παγκοσμίως, με 8,1 εκατομμύρια θανάτους, ενώ περισσότεροι από 11 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών απορριμμάτων υπολογίζεται πως κατέληξαν στους ωκεανούς. Μάλιστα, πλέον τα πλαστικά εντοπίζονται σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της Γης – από τις παραλίες της Μεσογείου μέχρι το βαθύτερο σημείο του Ειρηνικού Ωκεανού, στην Τάφρο των Μαριανών.
Ωρα για δράση
Ναι, τα παραπάνω από πολλούς εξακολουθούν να εκλαμβάνονται ως ψιλά γράμματα. Κάποιοι έχουν φτάσει μάλιστα στο σημείο να θεωρούν τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων για τη γιγάντωση της κλιματικής κρίσης και την επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής ως μια ευφάνταστη θεωρία συνωμοσίας. Ενδεχομένως θα είχαν άλλη άποψη εάν αποφάσιζαν να κοιτάξουν το πρόβλημα στα μάτια. Μια τέτοια καθοριστική δυνατότητα έδωσε ο όμιλος Alter Ego Media στους εργαζομένους του την Κυριακή 25 Μαΐου μέσα από την εθελοντική δράση καθαρισμού της ακτής του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας σε συνεργασία με τη HELMEPA.

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Είναι άλλωστε διαφορετικό να ακούς, για παράδειγμα, πως τα μικροπλαστικά είναι πλέον ο υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος όχι μόνο για τους ωκεανούς ή την πανίδα αλλά και για το ίδιο το είδος μας και διαφορετικό να έρχεσαι αντιμέτωπος με τη μάλλον αποκαρδιωτική εικόνα της άμμου που έχει εκχωρήσει τη θέση της σε αναρίθμητα μικροσκοπικά κομμάτια σπασμένου και θρυμματισμένου πλαστικού. Αυτών που καταλήγουν στον οργανισμό των ψαριών και από εκεί στον ανθρώπινο οργανισμό. Εχει μάλιστα υπολογιστεί πως καθένας μας «καταναλώνει» κάθε εβδομάδα ποσότητα μικροπλαστικών ίση με εκείνη που απαιτείται για την κατασκευή μιας πιστωτικής κάρτας!

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Αυτή ήταν μία από τις πολλές νέες πληροφορίες που είχαν την ευκαιρία να μάθουν το πρωί της προηγούμενης Κυριακής οι δεκάδες εργαζόμενοι από όλα τα τμήματα της Alter Ego Media, οι οποίοι έδωσαν δυναμικό «παρών» στη συντονισμένη εθελοντική δράση καθαρισμού στην ακτή του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας στο Φάληρο. Με αίσθημα ευθύνης απέναντι στο περιβάλλον και την κοινωνία, οι συμμετέχοντες αφιέρωσαν χρόνο και ενέργεια για να απομακρύνουν κάθε είδους και λογής απορρίμματα από την παραλία, συμβάλλοντας όχι συμβολικά αλλά έμπρακτα στην προστασία του παράκτιου οικοσυστήματος.

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Η δράση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη HELMEPA, η οποία πρόσφερε την τεχνική και επιστημονική υποστήριξη. Μέσα σε λίγες ώρες, οι εθελοντές εργαζόμενοι της Alter Ego Media κατάφεραν να αλλάξουν κατά τι την εικόνα της παραλίας του ΣΕΦ συλλέγοντας απορρίμματα, μα κυρίως σμιλεύοντας την κουλτούρα του περιβαλλοντικού εθελοντισμού. Μεταξύ των αντικειμένων που περισυνελέγησαν ήταν: πλαστικά μπουκάλια και καπάκια, σακούλες, καλαμάκια, αποτσίγαρα, φελιζόλ, χαρτιά και υπολείμματα συσκευασιών, προσωπικά είδη υγιεινής και βέβαια τα εξαιρετικά επικίνδυνα για τη θαλάσσια ζωή θραύσματα μικροπλαστικών.
Ο αόρατος κίνδυνος
Κατά τη διάρκεια της δράσης, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ενημέρωση για τα μικροπλαστικά, δηλαδή τα μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που προέρχονται από τη διάσπαση μεγαλύτερων αντικειμένων ή από καλλυντικά προϊόντα, και τα οποία αποτελούν έναν από τους σοβαρότερους ρύπους των θαλασσών. Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια εισχωρούν εύκολα στην τροφική αλυσίδα, καταναλώνονται από ψάρια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς και εν τέλει από τον ίδιο τον άνθρωπο. Τα μικροπλαστικά πλέον εντοπίζονται παντού: σε αμμώδεις ακτές, στο θαλασσινό νερό, ακόμα και στο ανθρώπινο αίμα. Η παραλία του ΣΕΦ, λόγω της εγγύτητάς της στο αστικό κέντρο και στο λιμάνι του Πειραιά, αποδείχθηκε ιδιαίτερα επιβαρυμένη.

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Η παρουσία απορριμμάτων στις ακτές δεν είναι απλώς ένα αισθητικό πρόβλημα. Εχει σοβαρές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή, στο οικοσύστημα και στην ανθρώπινη υγεία: Πάνω από 700 θαλάσσια είδη επηρεάζονται από την πλαστική ρύπανση. Χελώνες, πουλιά και φάλαινες καταπίνουν πλαστικά ή παγιδεύονται σε αυτά, με μοιραίες συνέπειες. Επιπλέον, τα πλαστικά συχνά μεταφέρουν επιβλαβείς ουσίες, όπως φθαλικούς εστέρες ή BPA, οι οποίες συσσωρεύονται στην τροφική αλυσίδα. Τέλος, αξίζει να θυμόμαστε πως πλέον τα μικροπλαστικά έχουν εντοπιστεί σε ανθρώπινο αίμα, πνεύμονες, πλακούντα και μητρικό γάλα. Οι τοξίνες που μεταφέρουν σχετίζονται με ενδοκρινικές διαταραχές, φλεγμονές και μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας.
Τα δεδομένα της ελληνικής ακτογραμμής
Αποκαλυπτικά για την έκταση του προβλήματος είναι τα στοιχεία της HELMEPA, που κάθε χρόνο συντονίζει εκατοντάδες εθελοντικούς καθαρισμούς σε όλη την Ελλάδα, συμβάλλοντας στην καταγραφή αλλά και την ανάλυση των απορριμμάτων που συγκεντρώνονται στις ακτές. Το 2023, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Εθελοντικό Καθαρισμό Ακτών, η HELMEPA απομάκρυνε πάνω από 350.000 αντικείμενα από ελληνικές παραλίες – το 85% των απορριμμάτων ήταν πλαστικά, ενώ τα πιο συχνά αντικείμενα ήταν αποτσίγαρα, πλαστικά μπουκάλια και σακούλες.

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Η εθελοντική δράση της Alter Ego Media στην ακτή του ΣΕΦ δεν περιορίστηκε μόνο στη συλλογή και την καταγραφή των απορριμμάτων στο ειδικό app που έχει δημιουργήσει η HELMEPA και συνδέεται με την παγκόσμια βάση δεδομένων της Ocean Conservancy. Πραγματοποιήθηκαν ενημερωτικές δραστηριότητες για τους συμμετέχοντες, με στόχο την καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης, την ενίσχυση της γνώσης γύρω από την κυκλική οικονομία, την ανακύκλωση και την υπεύθυνη κατανάλωση αλλά και την αποδόμηση της – κυρίαρχης ακόμα – κουλτούρας των πλαστικών μίας χρήσης.
Το μήνυμα της Alter Ego Media
Η Alter Ego Media, μέσα από αυτή τη δράση, επιβεβαίωσε για μία ακόμα φορά τη δέσμευσή της για βιώσιμη ανάπτυξη και ενεργή συμμετοχή σε πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος. Οπως σημείωσε χαρακτηριστικά η κυρία Ελένη Μαραγκού, επικεφαλής του τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού: «Η ευθύνη για το περιβάλλον είναι συλλογική και ξεκινά από τον καθένα μας. Είμαστε περήφανοι που οι άνθρωποί μας ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό σε αυτή την πρωτοβουλία και ελπίζουμε αυτή η δράση να εμπνεύσει περισσότερες παρόμοιες προσπάθειες στο μέλλον».

© Ανδρέας Σιμόπουλος
Η εθελοντική συμμετοχή των εργαζομένων της Alter Ego Media είναι ένα παράδειγμα για το πώς ο ιδιωτικός τομέας, πώς καθένας από εμάς μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης, ξεκινώντας από την αλλαγή μικρών καθημερινών συνηθειών. Ή, αλλιώς, παίρνοντας καθένας μας την ευθύνη που τελικά μας αναλογεί.







