Σε ναυάγιο οδηγείται, όπως όλα δείχνουν, το μεγαλεπήβολο έργο επέκτασης και αναβάθμισης του νέου αεροδρομίου στην Πάρο. Πρόκειται για ένα έργο που έχει διχάσει την τοπική κοινωνία, καθώς πολλοί κάτοικοι το αποκαλούν «φαραωνικό» και ασύμβατο με τις ανάγκες του νησιού, το οποίο ήδη «βουλιάζει» κάθε χρόνο από τον τεράστιο αριθμό τουριστών. Μετά από κωλυσιεργίες ετών και αλλεπάλληλες παρατάσεις, η κυβέρνηση αποφάσισε πριν από λίγες ημέρες (16 Ιουλίου) την απένταξη του έργου από το πρόγραμμα «Μεταφορές» του ΕΣΠΑ (κοινοτικά κονδύλια), καθώς η εταιρεία που είχε αναλάβει την κατασκευή του ζήτησε νέα παράταση για την περάτωσή του μέχρι τον Ιούνιο του 2028. Η νέα προθεσμία ολοκλήρωσης ωστόσο υπερβαίνει το χρονικό όριο του προγράμματος ΕΣΠΑ, που λήγει τον Φεβρουάριο του 2027. Να σημειωθεί ότι το ΕΣΠΑ απαιτεί τα έργα να ολοκληρώνονται εντός του χρονικού πλαισίου του προγράμματος, κάτι που μετά το πρόσφατο αίτημα παράτασης της εταιρείας δεν θα ήταν εφικτό.

Το ιστορικό

Η σύμβαση για το έργο με προϋπολογισμό περίπου 33 εκατ. ευρώ (συν ΦΠΑ) υπεγράφη τον Ιανουάριο 2023 και περιλαμβάνει: Κατασκευή νέου κτιρίου αεροσταθμού (12.117 τ.μ., 17 φορές μεγαλύτερο από τον υπάρχοντα) και νέου πύργου ελέγχου. Εδώ, η σταδιακή παράδοση προβλεπόταν να ξεκινήσει έως το καλοκαίρι του 2026. Η σύμβαση προέβλεπε ακόμη αμφίπλευρη επέκταση του διαδρόμου κατά 400 μέτρα (από 1.400 μ. σε 1.800 μ.), επιτρέποντας τη χρήση μεγαλύτερων αεροσκαφών, επέκταση του χώρου στάθμευσης αεροσκαφών κατά 140 μέτρα, με 4 επιπλέον θέσεις για τζετ, και νέους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων (550 θέσεις, με ειδικές θέσεις για ΑμεΑ, λεωφορεία και φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων), εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος (100 Kwp), μονάδα βιολογικού καθαρισμού με τριτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων και διαχωριστή υδρογονανθράκων για περιβαλλοντική προστασία. Τέλος, κατασκευή καταστημάτων αφορολόγητων ειδών, κυλικείων και γραφείων.

Ομως μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί μόνο το 4% των εργασιών, ενώ ως κύρια αιτία για τις καθυστερήσεις αναφέρεται η αδυναμία εξασφάλισης αδρανών υλικών, απαραίτητων για την κατασκευή του διαδρόμου και άλλων υποδομών.

Επίσης υπήρξαν γενικότερα προβλήματα που εμπόδισαν την ομαλή εξέλιξη του έργου, όπως καθυστερήσεις σε μελέτες, αδειοδοτήσεις ή ανεπαρκής συντονισμός μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.

Η απένταξη προκάλεσε την έντονη αντίδραση των τοπικών αρχών που θεωρούν ότι το έργο είναι κομβικής σημασίας για την τουριστική και οικονομική ανάπτυξη του νησιού. Το Δημοτικό Συμβούλιο, αμέσως μετά την ανακοίνωση της απένταξης του έργου από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, συγκρότησε Επιτροπή Αγώνα για να πιέσει για την επανένταξη του έργου σε άλλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα ή την εξεύρεση εναλλακτικής χρηματοδότησης ώστε να συνεχιστεί η κατασκευή. Ο βουλευτής Κυκλάδων της ΝΔ Μάρκος Καφούρος μιλώντας στο «Βήμα» αναφέρει ότι «η αναβάθμιση του αεροδρομίου της Πάρου αποτελεί έργο κομβικής σημασίας για την αναπτυξιακή πορεία του νησιού. Προσωπικά θεωρώ ότι θα πρέπει να επαναξιολογηθεί το θεσμικό πλαίσιο στις δημόσιες αναθέσεις έργων. Το αρμόδιο υπουργείο εξετάζει πλέον τη μεταφορά του έργου στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ή σε άλλο κατάλληλο χρηματοδοτικό εργαλείο, με στόχο την ταχεία συνέχιση και ολοκλήρωσή του».

Ομως μεγάλη μερίδα των κατοίκων του νησιού άκουσαν τις τελευταίες εξελίξεις με ανακούφιση. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο «Βήμα» η κυρία Τόνια Παντελαίου, μέλος της Κίνησης Πολιτών Πάρου, «για εμάς οι τελευταίες εξελίξεις είναι μία ευκαιρία γιατί στην πραγματικότητα θεωρούμε ότι αυτό το αεροδρόμιο δεν θα έπρεπε να γίνει. Θεωρούμε ότι τα κτίρια του αεροδρομίου πράγματι χρειάζονται μια στοιχειώδη επέκταση. Αυτό όμως είναι εντελώς διαφορετικό απ’ ό,τι έχει σχεδιαστεί να γίνει». Και προσθέτει: «Η αντίρρηση που έχουμε είναι στο να γίνει ένα τεράστιο αεροδρόμιο, το οποίο δεν πιστεύουμε σε καμία περίπτωση ότι σκοπεύει στο να εξυπηρετήσει περαιτέρω τους Παριανούς. Θεωρούμε ότι ο λόγος που θα γίνει θα είναι η διέλευση από την Πάρο πάρα πολλών ανθρώπων που θα έρχονται για να προωθηθούν σε άλλα νησιά. Με όλη τη σχετική επιβάρυνση σε ένα νησί το οποίο θεωρούμε ότι ήδη έχει ξεπεράσει τα όριά του σε όλα τα επίπεδα».

Τα πραγματικά προβλήματα

Από την πλευρά του ο κ. Μιχάλης Β. Σκαραμαγκάς, κάτοικος του νησιού, επισημαίνει ότι «η Πάρος έχει ήδη σημαντικά προβλήματα και ελλείψεις στον τομέα της Υγείας και της διακομιδής ασθενών, της διαχείρισης των απορριμμάτων, της έλλειψης στέγης, της ανεξέλεγκτης υπερδόμησης, της έλλειψης νερού, της εκμετάλλευσης των δημόσιων ακτών και παραλιών, της ασφυκτικής κυκλοφορίας αυτοκινήτων. Χρειάζεται γενικότερα σχεδιασμό βιώσιμου τουριστικού μοντέλου, αντί να ασχολείται με το να εξασφαλίσει την περαιτέρω καταστροφή της με ένα διεθνές αεροδρόμιο. Κι όλο αυτό γιατί; Να σας πω μόνο ότι πέρυσι είχα πάει για μπάνιο στην Αντίπαρο και κάθε πέντε λεπτά περνούσαν πάνω από τα κεφάλια μας ελικόπτερα».