«Δεν με καταλαβαίνετε», «δεν μου έχετε εμπιστοσύνη» είναι φράσεις που εκστομίζουν συχνά προς τους γονείς τα παιδιά τους. Τι είναι όμως αυτό που δυναμιτίζει τις σχέσεις τους; Και πώς θα μπορούσαν να εκτονωθούν οι εντάσεις; Ας ρίξουμε μια ματιά στα κυριότερα σημεία τριβής μεταξύ γονέων και εφήβων.

Η απουσία: Αρχικά, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα είναι η απουσία των ενηλίκων από το σπίτι λόγω εργασίας, η οποία προκαλεί μεγάλη δυσαρέσκεια στα ανήλικα τέκνα και συμβάλλει στη μεταξύ τους ελλιπή επικοινωνία. Τα παιδιά παρεξηγούν αυτή τη συμπεριφορά των μεγάλων μεταφράζοντάς τη συνήθως ως αδιαφορία. Αποτέλεσμα; Εντάσεις, αλλά και περαιτέρω συγκρούσεις με το οικείο περιβάλλον, που διαταράσσουν την ψυχολογική κατάσταση των εφήβων. Από τη δική τους πλευρά οι γονείς, επειδή αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον χώρο εργασίας, επιθυμούν στο οικογενειακό τουλάχιστον περιβάλλον να υπάρχει ηρεμία και προκειμένου να το πετύχουν αυτό επιλέγουν πολλές φορές την αποστασιοποίηση, η οποία με τη σειρά της δημιουργεί πρόβλημα στην επικοινωνία με τα παιδιά αλλά και έλλειμμα εμπιστοσύνης. Αυτό συμβαίνει γιατί τα παιδιά αντιλαμβάνονται με λάθος τρόπο τη συμπεριφορά των μεγαλυτέρων αλλά και το αντίθετο.

Ο προσωπικός χρόνος: Ενα εξίσου σημαντικό θέμα είναι και η έλλειψη προσωπικού χρόνου του κάθε μέλους της οικογένειας. Τα παιδιά πιέζονται πολύ εξαιτίας των εξωσχολικών δραστηριοτήτων τους αλλά και των πολλών σχολικών τους υποχρεώσεων. Αντίστοιχα, οι γονείς λόγω της πολύωρης εργασίας τους και των λοιπών υποχρεώσεων δεν έχουν καθόλου χρόνο να ασχοληθούν με τον εαυτό τους και να ξεκουραστούν. Αποτέλεσμα: η σταδιακή απομάκρυνση των μελών που οδηγεί στην αποξένωση.

Η ηλικιακή διαφορά: Η ηλικιακή διαφορά επηρεάζει κι αυτή τις σχέσεις εφήβων και γονέων. Τα παιδιά λόγω του νεαρού της ηλικίας τους πολλές φορές συμπεριφέρονται ανώριμα και αρνούνται να υπακούσουν στους μεγαλύτερους. Επαναστατούν άλλοτε δίκαια, άλλοτε όμως χωρίς αιτία! Νιώθουν ότι κανείς δεν τους καταλαβαίνει. Σαφώς, ο καθένας έχει διαφορετικό τρόπο σκέψης, δράσης και αντίδρασης, και η ηλικία – καλώς ή κακώς – επηρεάζει αυτόν τον τρόπο. Οι γονείς, παρόλο που ήταν και εκείνοι κάποτε έφηβοι, δείχνουν ορισμένες φορές να το ξεχνούν και μεγαλώνουν με τη στάση τους το χάσμα που ήδη υπάρχει με τα παιδιά τους.

Καλύπτοντας το κενό: Η επικοινωνία απαιτεί σίγουρα χρόνο και υποχωρήσεις και από τις δύο πλευρές. Θα πρέπει όλοι να αντιληφθούμε τη σημασία της γιατί χωρίς αυτή χάνονται η ουσιαστική επαφή, η ασφάλεια και το «ανήκειν». Οι νέοι αισθάνονται ότι δεν έχουν κέντρο αναφοράς, νιώθουν μοναξιά και προσπαθούν να καλύψουν το κενό τους με άλλα μέσα. Οι περισσότεροι περνούν αρκετό χρόνο μπροστά από οθόνες, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να ξεχαστούν. Ενα άλλο ποσοστό ανηλίκων επιχειρεί την ένταξή του σε ομάδες ή επιδίδεται σε επικίνδυνες ενέργειες αναζητώντας νόημα στη ζωή τους. Ή μήπως επιθυμούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των ενηλίκων;

Λεπτές ισορροπίες: Η εφηβεία είναι ένα δύσκολο στάδιο γιατί οι αλλαγές που καλείται να διαχειριστεί ένας έφηβος είναι πολλές και στον δρόμο που διανύει χρειάζεται έναν τουλάχιστον συνοδοιπόρο. Οι ισορροπίες είναι λεπτές, το χάσμα μεταξύ γονέων και εφήβων αναπόφευκτο, αλλά αν προσεγγίσουμε ο ένας τον άλλο με προσοχή και αλληλοκατανόηση θα χτίσουμε γερή γέφυρα πάνω από το χάσμα.

Των Εμμέλειας Σαπουντζόγλου, Σταυρούλας Τραμπαζάλη, Ιζαμπελ-Μαρίας Χάζγουελ, Ευάγγελου Τραμπαζάλη