Ο Ντόναλτ Τραμπ και Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενημέρωσαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου ύστερα από τρεις ώρες αλλεπάλληλων διαβουλεύσεων στο Μαρ-α-Λάγκο της Φλόριντα ότι η συμφωνία για την ειρήνευση στην Ουκρανία και το τέλος του πολέμου με τη Ρωσία απέχουν πλέον μόλις 5%.

Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων οι δύο ηγέτες ΗΠΑ και Ουκρανίας μετέφεραν ότι προέκυψε σημαντική πρόοδο σε όλα τα ζητήματα σχετικά με το σχέδιο ειρήνευσης.

Αμφότεροι υποστήριξαν ότι σε σχέση με όσα ίσχυαν πριν από την συνάντηση, στα δύο ακανθώδη ζητήματα του σχεδίου των 20 σημείων για την ειρήνη στην Ουκρανία, όπως το εδαφικό ζήτημα για τις ανατολικές περιφέρειες της Ουκρανίας που έχει καταλάβει η Ρωσία, αλλά και οι εγγυήσεις ασφαλείας, υπήρξε σύγκλιση, καθώς από το 90% συμφωνίας μετακινηθήκαμε στο 95%, ενώ για τις εγγυήσεις ασφαλείας σύμφωνα με τον Ζελένσκι ουσιαστικά υπάρχει ήδη συμφωνία στο 100%.

Όσον αφορά στο ζήτημα του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, ο Τραμπ υποστήριξε μεταξύ άλλων ότι στην συνομιλία του με τον Πούτιν νωρίτερα ο πρόεδρος της Ρωσίας εμφανίστηκε θετικός να συνεργαστεί με την Ουκρανία για να είναι πάλι η εγκατάσταση προσβάσιμη.

Παρά το γεγονός ότι και οι δύο εμφανίστηκαν θετικοί πάνω στα αποτελέσματα της συνάντησης, από τις δηλώσεις τους έγινε ξεκάθαρο ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν, καθώς δεν υπάρχει ακόμα πλήρης συμφωνία. Ο Τραμπ σε αυτό το σημείο υποστήριξε ότι ο ίδιος εκτιμά ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί σε μερικές εβδομάδες.

Οι συνομιλίες μεταξύ του Τραμπ και του Ζελένσκι, παρουσία των διαπραγματευτικών ομάδων τους, κράτησαν περισσότερες από δυόμισι ώρες, ενώ επί μια επιπλέον ώρα οι δύο πλευρές είχαν τηλεδιάσκεψη με τους Ευρωπαίους ηγέτες για να τους ενημερώσουν σχετικά με το αποτέλεσμα των επαφών.

Τι προηγήθηκε – Το χρονικό της συνάντησης

Στην τραπεζαρία του Μαρ-α-λάγκο, βρέθηκαν αρκετοί αξιωματούχοι και υπουργοί της αμερικανικής κυβέρνησης. Ανάμεσά τους ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, η προσωπάρχης του προέδρου Σούζι Γουάιλς και ο στρατηγός Νταν Κέιν, πρόεδρος του Μικτού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων.

Παρόντες ήταν ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του προέδρου για την ειρήνη, ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός του Τραμπ, και ο Στίβεν Μίλερ, κορυφαίος σύμβουλος του Τραμπ. Από την άλλη πλευρά τα βασικά πρόσωπα στην ομάδα του Ζελένσκι είναι ο γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ, και ο Αντρίι Γνάτοφ, αρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Ουκρανίας. Και οι δύο είχαν καθοριστικό ρόλο στις συνομιλίες που έγιναν το περασμένο Σαββατοκύριακο στο Μαϊάμι με τον Γουίτκοφ και τον Κούσνερ, οι οποίες άνοιξαν τον δρόμο για τα τελικά στάδια στα οποία, κατά τον Τραμπ, έχουμε πλέον φτάσει.

Παρόντες ήταν επίσης τρία ακόμη μέλη της κυβερνητικής ομάδας του Ζελένσκι: ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Σερχίι Κισλίτσια, ο υπουργός Οικονομίας Ολεξίι Σομπόλεφ και ο σύμβουλος του προεδρικού γραφείου Ολεξάντρ Μπεβζ.

Ο Τραμπ υποδεχόμενος τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην είσοδο του Μαρ-α-λάγκο εμφανίστηκε να χαμηλώνει μεν τον πήχη των προσδοκιών για τη συνάντησή του με τον Ουκρανό πρόεδρο, δίνοντας την κατεύθυνση που θα επιθυμούσε να έχουν οι συνομιλίες δε, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι ο πόλεμος είτε θα «τελειώσει» είτε θα «συνεχιστεί για πολύ καιρό ακόμη», με πολύ περισσότερα θύματα.

Ερωτηθείς αν πιστεύει ότι αυτή τη φορά ο Πούτιν είναι πράγματι σοβαρός ως προς την ειρήνη, ο Τραμπ απάντησε: «Ναι, το πιστεύω. Νομίζω ότι είναι — και νομίζω ότι και οι δύο είναι». Σε άλλη ερώτηση πρόσθεσε: «Πρέπει να κάνουμε μια συμφωνία, πρέπει να το ολοκληρώσουμε. Νομίζω ότι και οι δύο πρόεδροι θέλουν να καταλήξουν σε συμφωνία». Παράλληλα, είπε στον Ζελένσκι ότι θα τον ενημερώσει για το τηλεφώνημα που είχε με τον Πούτιν.

Πριν από την άφιξη του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο θέρετρο του Τραμπ, ο Γιούρι Ουσάκοφ, στενός σύμβουλος του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, σε σχετική ενημέρωση, για την τηλεφωνική συνομιλία Τραμπ -Πούτιν υποστήριξε ότι αυτή κράτησε περισσότερο από μία ώρα και κατά την διάρκεια της οι δύο πλευρές συμφώνησαν πως μια μακροπρόθεσμη ειρηνευτική διευθέτηση είναι προτιμότερη από την προσωρινή κατάπαυση του πυρός που προωθούν οι Ουκρανοί και οι Ευρωπαίοι.

Το Κίεβο, είπε, πρέπει να λάβει «θαρραλέες, υπεύθυνες πολιτικές αποφάσεις» σχετικά με το Ντονμπάς, προσθέτοντας ότι «με δεδομένη την κατάσταση στην πρώτη γραμμή, δεν πρέπει να καθυστερεί να πάρει αυτή την απόφαση». Όπως υποστήριξε ο Πούτιν συμφώνησε επίσης με την αμερικανική πρόταση για τη δημιουργία δύο ομάδων εργασίας με στόχο τη διευθέτηση της σύγκρουσης: η μία θα ασχολείται με ζητήματα ασφάλειας και η άλλη με οικονομικά θέματα.

Στο τραπέζι αναμενόταν να βρεθεί, μεταξύ άλλων και η πρόταση ειρήνης του Ουκρανού προέδρου των 20 σημείων, η οποία όπως επανέλαβε έχει συμφωνηθεί κατά 90%. Φυσικά οι μελλοντικές εγγυήσεις ασφάλειας τύπου Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε νέα ρωσική επιθετικότητα, θεωρείται ένα από τα βασικά θέματα στο οποίο υπάρχει τουλάχιστον μερική συμφωνία.

Αντίθετα το ιδιαίτερα ευαίσθητο και σύνθετο ζήτημα των εδαφών, ήταν μέχρι να ξεκινήσει η συνάντηση στο Μαρ-α-λάγκο, το βασικό αγκάθι για μια συμφωνία καθώς Μόσχα και Κιέβο ερίζουν για το Ντονμπάς. Η πρόταση που θεωρείται συμβιβαστική προβλέπει «πάγωμα» των μαχών στο Ντονέτσκ στα σημερινά μέτωπα, με ουκρανικές και ρωσικές δυνάμεις να αποσύρονται ώστε να δημιουργηθεί μια ουδέτερη, αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη-μαξιλάρι, υπό την επίβλεψη διεθνών δυνάμεων.

Το σχέδιο περιλαμβάνει ακόμη πακέτο βοήθειας ύψους 800 δισ. δολαρίων για την ανοικοδόμηση των υποδομών και την ανάταξη της μεταπολεμικής οικονομίας της Ουκρανίας, ενώ προβλέπει και επιτάχυνση των συνομιλιών με τις ΗΠΑ για συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.

Στη πρόταση περιλαμβάνεται επίσης η πρόβλεψη να μοιραστεί ο έλεγχος του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια -που βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή- με τις ΗΠΑ, με την Ουκρανία να κρατά το μισό της παραγόμενης ενέργειας και τις ΗΠΑ να διαθέτουν το υπόλοιπο όπως κρίνουν. Παράλληλα, ο Ουκρανός πρόεδρος έχει τονίσει τη σημασία της συνέχισης της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία και της ενίσχυσης της πίεσης προς τη Ρωσία ώστε να τερματίσει τον πόλεμο.