Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για τη γήρανση στην Ελλάδα. Ο ελληνικός λαός γερνάει με ραγδαία αυξανόμενο ρυθμό και έτσι μέχρι το 2060 το 34% των Ελλήνων πολιτών στην Ελλάδα θα είναι άνω των 65 ετών.

Αυτά είναι τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας που παρουσίασε η αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Μελίνα Δερμεντζοπούλου, σε ημερίδα που διοργάνωσε η Αντιπεριφέρεια, σε συνεργασία με το Περιφερειακό Τμήμα Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Χαλκιδικής του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών.

Το στοιχείο που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ότι ενώ στην Ελλάδα το προσδόκιμο ζωής φτάνει τα 81,1 έτη, μετά τα 65 τα 2/3 αυτών των ετών συνοδεύονται από κάποιο χρόνιο νόσημα, που οφείλεται σε παράγοντες όπως το κάπνισμα, η διατροφή και η έλλειψη άσκησης.

«Μεγαλώνουμε, αλλά πώς μεγαλώνουμε; Την ώρα που η μακροζωία είναι σημάδι προόδου στη δημόσια υγεία, η κακή υγεία κατά τη γήρανση δεν πρέπει να θεωρείται αυτονόητη. Αντίθετα, η υγιής γήρανση συνδέεται με τις επιλογές μας, με τον τρόπο ζωής που έχουμε επιλέξει από τη νεαρή μας ηλικία, με την προσέγγισή μας σε θέματα υγιεινής διατροφής, άσκησης, αποφυγής επιβλαβών συνηθειών κ.ά.» είπε η κ. Δερμεντζοπούλου.

O βασικός παράγοντας της γήρανσης

Μια έρευνα 17 ετών από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια αποκάλυψε μία από τις απροσδόκητες αιτίες της διαδικασίας γήρανσης.

Σύμφωνα με άρθρο, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Health Psychology, η επιθετική συμπεριφορά στην εφηβεία – ιδιαίτερα η εχθρική στάση προς φίλους και οι συνεχείς συγκρούσεις με τους πατέρες – μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία της βιολογικής γήρανσης.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 123 συμμετέχοντες. Οι ψυχολόγοι παρακολουθούσαν τις σχέσεις τους με τους γονείς και τους συνομηλίκους τους από το 1998. Παράλληλα, καταγράφονταν βιοδείκτες όπως επίπεδα χοληστερόλης, αρτηριακή πίεση, επίπεδα γλυκόζης, σημάδια φλεγμονής και αιματολογικές εξετάσεις.

Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι μέχρι την ηλικία των 30 ετών, τα σημάδια βιολογικής γήρανσης είχαν επιταχυνθεί σημαντικά σε εφήβους που, στην ηλικία των 13 ετών, ήταν επιθετικοί προς τους φίλους τους και είχαν δύσκολες, συγκρουσιακές σχέσεις με τους πατέρες τους. Ιδιαίτερα στο τέλος της εφηβείας, οι συνεχείς συγκρούσεις με τον πατέρα και η επιθετικότητα προς τους φίλους γύρω στην ηλικία των 20 ετών ήταν οι βασικοί παράγοντες επιρροής.

Οι ειδικοί αναφέρουν ότι αυτή η κατάσταση παρατηρήθηκε στον ίδιο βαθμό τόσο σε αγόρια όσο και σε κορίτσια. Σύμφωνα με αυτούς, η στάση ενός ατόμου απέναντι στους άλλους γίνεται ένας ισχυρός βιολογικός δείκτης, ο οποίος δείχνει όχι μόνο την ψυχική του κατάσταση αλλά και το πόσο γρήγορα επιδεινώνεται το σώμα.

Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι τέτοια αποτελέσματα επιβεβαιώνουν για ακόμη μία φορά τη βαθύτερη σύνδεση μεταξύ της ψυχολογικής και της σωματικής υγείας του ανθρώπου.

Η σημασία της υγιούς γήρανσης

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας βρίσκεται σε διαδικασία αναθεώρησης της Στρατηγικής για την Υγιή Γήρανση για την περίοδο 2026-2030 καθώς το κομμάτι της υγιούς γήρανσης είναι ένα κεφάλαιο που επιβάλλεται να μας απασχολήσει, όπως αναφέρθηκε στην ημερίδα.

Η Περιφέρεια βάζει σε προτεραιότητα την ασφαλή γήρανση, την ευημερία των ηλικιωμένων, μέσα από συνέργειες με άλλους φορείς, δίνοντας προτεραιότητα στις προσπάθειες για την προώθηση φιλικών προς τους ηλικιωμένους συνθηκών ανέφερε η κ. Δερμεντζοπούλου.

Τέτοια παραδείγματα ειναι τα ασφαλή, προσβάσιμα κτίρια και μεταφορές, οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν την άσκηση και την υιοθέτηση μοντέλων υγιεινής διατροφής, τη χρηματοδότηση δράσεων και στρατηγικών που καταπολεμούν την κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά, τη χρηματοδότηση δομών για υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας που ανταποκρίνονται στους ηλικιωμένους.

Είναι πολύ σημαντικό, τονίστηκε, η υγιής γήρανση να ενταχθεί σε ένα πολυδιάστατο πλαίσιο πολιτικής, που στοχεύει στη μείωση των αποφευκτέων ασθενειών και αναπηριών, στην υποστήριξη, αλλά και στη δημιουργία των συνθηκών για την υιοθέτηση καλύτερων και πιο υγιεινών συνηθειών.

«Είναι ζωτικής σημασίας να υιοθετηθεί μια ολιστική προσέγγιση, που βασίζεται στην εμπλοκή πολλών ενδιαφερομένων -από εθνικό έως περιφερειακό και τοπικό επίπεδο- με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών και επαγγελματιών, όπως είναι οι φυσικοθεραπευτές, με τη συμμετοχή ενώσεων που εκπροσωπούν τους ηλικιωμένους και τις οικογένειές τους, αλλά και εκπροσώπων της πολιτείας», πρόσθεσε η κ. Δερμεντζοπούλου.

Η σημασία των φυσικοθεραπευτών

Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών Πέτρος Λυμπερίδης τόνισε ότι «οι φυσικοθεραπευτές προάγουν την ανεξαρτησία και τη λειτουργικότητα, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και είναι βασικός συντελεστής στην υγιή γήρανση».

«Η Τρίτη Ηλικία και η προώθηση της υγιούς γήρανσης αποτελούν κοινή προτεραιότητα. Η ημερίδα απέδειξε ότι, όταν η επιστημονική κοινότητα συνεργάζεται με τους θεσμούς, μπορούμε να υλοποιούμε παρεμβάσεις με πραγματικό αντίκτυπο στη ζωή των πολιτών. Δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε με συνέπεια τις προσπάθειες που ενισχύουν την αυτονομία, την κινητικότητα και τη συνολική ποιότητα ζωής των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας, με σεβασμό, υπευθυνότητα και ουσιαστική κοινωνική προσφορά» είπε η πρόεδρος του Περιφερειακού Τμήματος Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Χαλκιδικής του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών Δήμητρα Ν. Φυτιλή.