Λίγο αφότου ο Λευκός Οίκος αποφάσισε να επιβάλει κυρώσεις σε βάρος των δύο μεγαλύτερων ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών, η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε νέο γύρο μισθώσεων για εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Εθνικό Καταφύγιο Άγριας Ζωής της Αρκτικής, αναζωπυρώνοντας μια διαμάχη δεκαετιών ανάμεσα σε περιβαλλοντικές οργανώσεις, πολιτικούς και ιθαγενείς κοινότητες.

Όμως η ανακοίνωση του φιλόδοξου σχεδίου της αμερικανικής κυβέρνησης αφορά στην επανεκκίνηση των εξορύξεων σε προστατευόμενη περιοχή στην Αλάσκα — μια από τις τελευταίες μεγάλες εκτάσεις παρθένου φυσικού περιβάλλοντος στις Ηνωμένες Πολιτείες.

AP Photo/Lindsey Wasson, File

Ο θησαυρός στο υπέδαφος

Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί νέα τροπή σε μια πολιτική και νομική διαμάχη, που κρατά σχεδόν μισό αιώνα. Το επίμαχο τμήμα, η λεγόμενη «παράκτια πεδιάδα», εκτείνεται σε 1,56 εκατομμύρια στρέμματα και θεωρείται ότι κρύβει κάτω από το έδαφός του δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου.

SOS για τον ζωικό πλούτο

Ταυτόχρονα, αποτελεί κρίσιμο βιότοπο για πολικές αρκούδες, καριμπού, αποδημητικά πουλιά και δεκάδες άλλα είδη ζώων και πτηνών.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, ο Τραμπ είχε εντάξει στις φορολογικές μεταρρυθμίσεις του, του 2017, διάταξη που υποχρέωνε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να προχωρήσει σε δύο γύρους μισθώσεων στο συγκεκριμένο τμήμα. Οι συμφωνίες αυτές ανεστάλησαν αργότερα από την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία τις ακύρωσε πλήρως το 2023.

Οι άλλες δύο κινήσεις που προκαλούν αντιδράσεις

Τώρα, το αμερικανικό Υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι ο νέος γύρος μισθώσεων θα πραγματοποιηθεί μέσα στον χειμώνα, ενώ επανέφερε επτά ακυρωμένες άδειες εξόρυξης, που είχε αποκτήσει το 2021, η πολιτεία της Αλάσκας. «Αυτή η γη πρέπει και θα υποστηρίζει την υπεύθυνη εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου», δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ σε εκδήλωση με αφορμή την «Ημέρα της Αλάσκας» στην Ουάσιγκτον.

Η απόφαση συνοδεύτηκε από άλλες δύο κινήσεις που προκαλούν αντιδράσεις:

  • την έγκριση ενός αμφιλεγόμενου δρόμου με χαλίκι μέσα από το καταφύγιο Izembek,
  • και τη δρομολόγηση ενός βιομηχανικού δρόμου, που θα διασχίζει παρθένα περιοχή, προκειμένου να εξυπηρετήσει ένα μελλοντικό ορυχείο χαλκού και ψευδαργύρου στον βορρά.

«Όλες αυτές οι αποφάσεις στέλνουν ένα σαφές μήνυμα: η Αλάσκα είναι ανοιχτή για δουλειές», τόνισε ο Μπέργκαμ.

Παρά τις εξαγγελίες, μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες δείχνουν επιφυλακτικές, καθώς οι προηγούμενοι γύροι μισθώσεων δεν προσέλκυσαν σοβαρό ενδιαφέρον. Πολλές τράπεζες έχουν επίσης δεσμευτεί να μη χρηματοδοτούν έργα εξόρυξης στην περιοχή, ενώ περιβαλλοντικές οργανώσεις δηλώνουν έτοιμες να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.

«Εμφύλιος» μεταξύ ιθαγενών

«Θα πολεμήσουμε κάθε προσπάθεια να βιομηχανοποιηθεί η εύθραυστη παράκτια πεδιάδα της Αρκτικής», ανέφερε η Κρίστεν Μίλερ, επικεφαλής της Alaska Wilderness League.

Η υπόθεση της εξόρυξης στην Αρκτική διχάζει και τις ιθαγενείς κοινότητες. Οργανώσεις των Ινουπιάτ στηρίζουν τα σχέδια, επισημαίνοντας τα οικονομικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες.

Αντίθετα, οι Γκουίτσιν, που ζουν νοτιότερα και εξαρτώνται από τα καριμπού, για τη διατροφή και τον πολιτισμό τους, προειδοποιούν ότι η ανάπτυξη θα καταστρέψει το φυσικό τους περιβάλλον. «Το άνοιγμα της παράκτιας πεδιάδας είναι άμεση απειλή για τον λαό μας, την κουλτούρα και το μέλλον μας», δήλωσε η Κρίστεν Μόρλαντ, επικεφαλής της Gwich’in Steering Committee.

Η νέα κίνηση της κυβέρνησης Τραμπ εντάσσεται στο γενικότερο σχέδιο για «ενεργειακή κυριαρχία» των ΗΠΑ, με έμφαση στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Όμως το τίμημα —περιβαλλοντικό και πολιτικό— αναμένεται να είναι βαρύ, καθώς η μάχη για την τύχη της Αρκτικής φαίνεται πως μόλις ξεκινά ξανά.

Με πληροφορίες από The New York Times