Μεγάλη επιτυχία στην αυγή των ’90s, ο Πόλεμος των Ρόουζ (1989, War of the Roses), σκηνοθετημένος από τον Ντάνι ΝτεΒίτο με πρωταγωνιστές τους Κάθλιν Τέρνερ και Μάικλ Ντάγκλας, έγινε συνώνυμο της αχαλίνωτης μαύρης κωμωδίας και των εξωφρενικών διαζυγίων υψηλού προφίλ με το αντιμαχόμενο πλούσιο ζευγάρι να βγάζει χολή γύρω από την ιδιοκτησία του σπιτιού του.
Ανακατεύοντας λίγο τα υλικά – το ομώνυμο μυθιστόρημα από το 1981 του Γουόρεν Άντλερ στο οποίο βασίστηκε και τη πρωτότυπη ταινία, τα αδιέξοδα των παντρεμένων ζευγαριών με παιδιά που προσπαθούν να ισορροπήσουν τις απαιτήσεις της επαγγελματικής τους ζωής με τις απαιτήσεις της οικογενειακής τους καθημερινότητας και τις πιέσεις του δυτικού ανταγωνιστικού οικονομικού συστήματος – ο σκηνοθέτης Τζέι Ρόουτς και ο σεναριογράφος Τόνι ΜακΝαμάρα φέρνουν την ιστορία στο σήμερα.
«Ρόουζ εναντίον Ρόουζ» («The Roses»), λοιπόν, είναι ο τίτλος της επαναπροσδιορισμένης καταστροφής του γάμου των Ρόουζ, με την παράτολμη κωμική ματιά του σκηνοθέτη από το Νέο Μεξικό («Austin Powers», «Γαμπρός της συμφοράς», «Trumbo», «Bombshell»). Στο πλευρό του, ο γνωστός μας από τις συνεργασίες του με τον Γιώργο Λάνθιμο στις ταινίες «Η ευνοούμενη» (2018) και «Poor Things» (2023), σεναριογράφος από την Αυστραλία με το οξύ χιούμορ, αλλά και οι Βρετανοί πρωταγωνιστές Μπένεντικτ Κάμπερμπατς και Ολίβιαν Κόλμαν, φίλοι εκτός πλατό, στην πρώτη τους κοινή κινηματογραφική εμφάνιση.
Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Ολίβιαν Κόλμαν στο «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ».
Η πρώτη ματιά στο τρέιλερ προμηνύει ξέφρενη πολεμική αναταραχή σε οικιακό περιβάλλον, όπως αλησμόνητα το έκαναν οι Τέρνερ και Ντάγκλας. Τι περιμένουμε όμως από τη σύγχρονη κωμικοτραγική κινηματογραφική εκδοχή ενός γάμου σε διάλυση; Μια στηλίτευση των απάνθρωπων ρυθμών της καθημερινής ζωής, μια σάτιρα του καπιταλισμού άνευ όρων, ένα φλεγματικό παιχνίδι για τις σχέσεις των δύο φύλων σήμερα;
Ιστορία βγαλμένη από τη ζωή
«Ο τόνος είναι μοναδικός, είναι βασικά η πραγματική ζωή», λέει ο σκηνοθέτης Τζέι Ρόουτς για την ταινία. «Συχνά χρησιμοποιώ το χιούμορ για να περιηγηθώ σε δύσκολες καταστάσεις πιστεύοντας ότι οι άνθρωποι που στις σχέσεις τους μπορούν να αστειεύονται και να πειράζουν ο ένας τον άλλον σε αμήχανες ή τεταμένες στιγμές, εκπέμπουν τα σημάδια μιας υγιούς σχέσης. Αλλά η συγκεκριμένη ταινία εξερευνά πώς η γλώσσα της αγάπης μπορεί να μετατραπεί από τα πειράγματα σε άμεση επίθεση — και μερικές φορές, είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις τη διαφορά».
Τοποθετώντας την ιστορία στο εδώ και τώρα της δεκαετίας του 2020, ο ΜακΝαμάρα αποσκοπεί στο να καταδείξει ζητήματα όχι μόνο σχετικά με τις σχέσεις, αλλά και σχετικά με τις έξωθεν κοινωνικές πιέσεις σε ένα γάμο. «Ο σημερινός κόσμος είναι διαφορετικός από αυτόν της δεκαετίας του ’60 ή του ’70. Οικονομικά, η ζωή ήταν λίγο πιο εύκολη», παρατηρεί ο σεναριογράφος. «Τότε τα μηνύματα που έλεγαν στους ανθρώπους ότι έπρεπε να είναι ξεχωριστοί, ήταν λιγότερα. Μπορούσες να ζήσεις μια καλή, ευτυχισμένη ζωή και αν ο γάμος και τα παιδιά πήγαιναν καλά, αυτό ήταν αρκετό. Αλλά για τον Τεό και την Άϊβι, ως καλλιτέχνες του σήμερα, η πίεση είναι διαφορετική. Το καπιταλιστικό σύστημα τα βάζει με τους ανθρώπους, τους χωρίζει. Δεν είναι καλό για έναν ευτυχισμένο γάμο».
Οι Άϊβι (Ολίβια Κόλμαν) και Τέο Ρόουζ (Μπένεντικτ Κάμπερμπατς) στον καναπέ της ψυχανάλυσης.
Και ο Κάμπερμπατς πιστεύει ότι το απανταχού κοινό θα ταυτιστεί εύκολα με τον Τέο και την Άϊβι. «Ως ζευγάρι, είναι πολύ αναγνωρίσιμοι», λέει. «Αυτή η ταινία έχει κάτι το πολύ οικείο για όλους, ανεξάρτητα από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η σχέση τους. Ελπίζω όμως να μην είναι πάρα πολύ. Σε τελική ανάλυση, είναι μια προειδοποιητική ιστορία».
Άϊβι και Τέο: Το τέλειο ζεύγος;
Ποιοι είναι η Άϊβι και ο Τέο; Το ζευγάρι – εκείνος αρχιτέκτονας, εκείνη σεφ – ερωτεύτηκε τρελά με την πρώτη ματιά, αλλά ο γάμος του διαλύεται αργά και σταθερά από τα βάρη του οικογενειακού φόρτου εργασίας και την αφόρητη κοινωνική πίεση. Αυτό που ξεκινά ως παιχνιδιάρικο πείραγμα εξελίσσεται σε μια ολοκληρωτική συναισθηματική διαμάχη, με κανέναν από τους δύο να μην είναι διατεθειμένος να παραδοθεί. Το αποτέλεσμα; Μια εξερεύνηση του έρωτα που καταλήγει στο χάος.
Όταν οι Τέο και Άϊβι συναντιούνται για πρώτη φορά στο Λονδίνο, εκείνος είναι ένας επιτυχημένος αρχιτέκτονας και εκείνη κερδίζει εύσημα στην πρωτοκλασάτη εστίαση. Μετά από μια γεμάτη πάθος συνάντηση στο εστιατόριό της, παντρεύονται και αποκτούν δύο παιδιά, την Χάτι και τον Ρόι, και μετακομίζουν στη βόρεια Καλιφόρνια των ΗΠΑ για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή.
Το όλο προσδοκίες μέλλον τους συμπληρώνει μοναδικά το καινούριο τους σπίτι, με τον δικό του χαρακτήρα, όπως παραδειγματικά είχα αξιοποιηθεί το στοιχείο της κατοικίας – όνειρο στην ταινία του ΄89. Οι Ρόουζ τώρα δεν έχουν έπαυλη αλλά ένα διαφορετικό, τέλειο σπίτι: «Περισσότερο από ένα απλό σκηνικό, το σπίτι τελικά γίνεται κεντρικό —έχει ακόμη και τη δική του φωνή, σαν μια σαγηνευτική Siri ή Alexa, αλλά με την ανησυχητική ηρεμία του HAL από το 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος», σχολιάζει ο σκηνοθέτης. «Το σπίτι έπρεπε να είναι ένας ξεχωριστός χαρακτήρας: μια απόδειξη της επανεύρεσης κινήτρου από τον Τέο. Και η ειρωνεία είναι ότι γίνεται ένας παράγοντας στην καταστροφή του γάμου τους.»
Η Ολίβια Κόλμαν στην κωμωδία «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ».
Στην ιστορία των δύο παντρεμένων κι ενώ ο Τέο βρίσκεται στο κατώφλι της αρχιτεκτονικής φήμης με το τελευταίο του αριστούργημα, ένα περίφημο ναυτικό μουσείο στο Σαν Φρανσίσκο, η Αϊβι ανοίγει ένα εστιατόριο με θαλασσινά με το πονηρό όνομα We’ve Got Crabs («έχουμε καβούρια» αλλά και «έχουμε ψείρες»). Η ζωή φαίνεται τέλεια, μέχρι που ξεσπά μια καταστροφική καταιγίδα. Την ημέρα της παρουσίασης του κτιρίου του Τέο, η καταιγίδα προκαλεί την κατάρρευσή του λόγω ενός δομικού ελαττώματος, καταστρέφοντας αμέσως τη φήμη του. Κατά ειρωνικό τρόπο, η ίδια καταιγίδα ανακατευθύνει την κίνηση προς το εστιατόριο της Άϊβι, όπου τυχαίνει να δειπνήσει ένας διακεκριμένος κριτικός γαστρονομίας. Μέσα σε μια νύχτα, εκείνη γίνεται αστέρι της γαστρονομίας, ενώ εκείνος γίνεται δημόσια αποτυχία, αφού η πολύ δημόσια κατάρρευσή του γίνεται viral.
Όσο απίστευτο κι αν ακούγεται το γύρισμα της τύχης για το ζεύγος, άλλο τόσο βγαλμένο μέσα από τη ζωή είναι, σχολιάζοντας την αντιστροφή των ρόλων σε έναν ευτυχισμένο γάμο. Αρχικά είναι η Άϊβι εκείνη που έχει την κύρια ευθύνη των παιδιών, ξαφνικά η ευθύνη αυτή περνάει στον Τέο.
Η Ολίβια Κόλμαν είναι ενθουσιασμένη με την Άϊβι: «Η Αϊβι Ρόουζ είναι υπέροχη, αρκετά ελεύθερο πνεύμα», λέει με ενθουσιασμό. «Είναι σεφ, είναι αστεία, έχει καλούς φίλους, είναι παθιασμένη και τρυφερή και καλή μητέρα. Όταν η Άϊβι και ο Τέο συναντιούνται, είναι εκρηκτικό». «Μετά κάνουν παιδιά και όλα πάνε λίγο στραβά», συνεχίζει. «Η Άϊβι είναι αρχικά αυτή που επιμελείται τη φροντίδα των παιδιών, πράγμα που σημαίνει ότι η καριέρα της αρχίζει να παραγκωνίζεται. Τόσο η Άϊβι όσο και ο Τέο είναι εξαιρετικοί σε αυτό που κάνουν, αλλά είναι δύσκολο για αυτούς να βρουν ισορροπία μεταξύ της καριέρας τους και της οικογενειακής τους ζωής».
Η κατάρρευση ενός γάμου
Όταν η όμορφη σχέση του Τέο και της Άϊβι καταρρέει, καταρρέει πραγματικά. Από τον μεταξύ τους πόλεμο που ξεσπά, δεν διασώζεται το υπέροχο σπίτι τους – τελευταία λέξη του μοντερνισμού, καθώς και μια σκηνή δείπνου που καταλήγει στο απόλυτο χάος.
Και ο Τζέι Ρόουτς κάθε άλλο παρά άσχετος είναι με τις κλασικές σκηνές που διαδραματίζονται γύρω από τραπέζια δείπνου (το απέδειξε στην κωμωδία «Meet the Parents»). Η βραδιά που ξεκινά ως μια παρουσίαση σε φίλους του σπιτιού των ονείρων του ζεύγους γρήγορα μετατρέπεται σε ναρκοθετημένο συναισθηματικά και πολιτισμικά πεδίο μάχης κοφτερού βρετανικού σαρκασμού, που αφήνει τους Αμερικανούς φίλους τους μπερδεμένους και σοκαρισμένους.
Ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς σε θέση μάχης στο «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ».
Η σκηνή του δείπνου γυρίστηκε σε τρεις ημέρες. Κατά τη διάρκεια των προβών, το συνεργείο, ενθουσιασμένο, χειροκροτούσε. Ο ΜακΝαμάρα, ο οποίος την έγραψε σε ένα μόνο απόγευμα, λέει ότι τα δείπνα είναι τα αγαπημένα του θέματα: ιδιωτικά αλλά και δημόσια, με πολύ αλκοόλ αλλά συγκρατημένα —ώριμα για αποσύνθεση. Τα καυστικά αστεία του Τέο και της Άϊβι, κάποτε θεωρούνταν χαριτωμένα, μετατρέπονται σε ανοιχτή εχθρότητα, εκθέτοντας τη σήψη του γάμου τους, ενώ οι τρομοκρατημένοι φίλοι τους παρακολουθούν.
Ο Κάμπερμπατς βλέπει την ταινία σε απόλυτη συνάφεια με την πραγματικότητα των σύγχρονων ανθρώπων: «Πραγματικά, πρόκειται για δύο ανθρώπους που αγαπιούνται, αλλά είναι στην ουσία δυσλειτουργικοί απέναντι στον εαυτό τους και στους άλλους και έρχονται αντιμέτωποι με ένα τεράστιο εμπόδιο. Μέσα σε όλο το διασκεδαστικό περιτύλιγμα, είναι σπαρακτικό αυτό που συμβαίνει».
Όπως επιμένει ο Τζέι Ρόουτς, παντρεμένος εδώ και 31 χρόνια με την τραγουδίστρια των Bangles, Σουζάνα Χοφς, το «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ» κοιτά τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται οι μακροχρόνιες σχέσεις, με τις καλύτερες να βασίζονται στην επικοινωνία και τον συμβιβασμό — και όχι σε δύο άτομα που χαράζουν εντελώς διαφορετικές πορείες. «Ζηλεύω τα ζευγάρια με μια γλώσσα αγάπης που δεν είναι υπερβολικά ειλικρινής, αλλά έχει ανατρεπτικό χαρακτήρα, σάτιρα και ειρωνεία», σημειώνει ο σκηνοθέτης. «Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουμε ποιοι είμαστε σε ατομικό επίπεδο, πόσο μάλλον ποιος είναι η/ο σύντροφός μας —ποτέ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πλήρως τι συμβαίνει στο μυαλό του άλλου».
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας εδώ
INFO Η κωμωδία «Ρόουζ εναντίον Ρόουζ» του Τζέι Ρόουτς με τους Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Ολίβια Κόλμαν, Άντι Σάμπεργκ, Άλισον Τζάνεϊ, Τζέιμι Ντιμίτριου και Κέιτ ΜακΚίνον κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες στις 28 Αυγούστου από τη Feelgood.
