Η σημερινή σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν χαρακτηρίστηκε από τον ίδιο τον Τραμπ ως «υψηλού διακυβεύματος». Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο πρόεδρος των ΗΠΑ προϊδέασε για μια συνάντηση με κρίσιμες γεωπολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις.
Η αμερικανική αποστολή: Βαρύ πυροβολικό διπλωματίας και οικονομίας
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε τη σύνθεση της αμερικανικής ομάδας, η οποία πλαισιώνει τον Τραμπ με πρόσωπα-κλειδιά του κυβερνητικού μηχανισμού:
- Μάρκο Ρούμπιο (υπουργός Εξωτερικών)
- Χάουαρντ Λάτνικ (υπουργός Εμπορίου)
- Τζον Ράτκλιφ (διευθυντής της CIA)
- Σκοτ Μπέσεντ (υπουργός Οικονομικών)
- Κάρολιν Λέβιτ (εκπρόσωπος Λευκού Οίκου)
- Στιβ Γουίτκοφ (ειδικός απεσταλμένος)
Δεν δεν θα δώσει το «παρών» ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς.
Η επιλογή τους δείχνει ότι η Ουάσινγκτον επιδιώκει μια ατζέντα που συνδυάζει γεωστρατηγικές διαπραγματεύσεις, εμπορικές συμφωνίες, οικονομική πολιτική και ζητήματα ασφαλείας. Η παρουσία του επικεφαλής της CIA υποδηλώνει πως οι μυστικές υπηρεσίες έχουν ενεργό ρόλο τόσο στην προετοιμασία όσο και στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων της συνάντησης.
Η ρωσική αποστολή: Σήματα για άμυνα, διπλωματία και επενδύσεις
Από την πλευρά της Μόσχας, το Κρεμλίνο έδωσε στη δημοσιότητα τα ονόματα των πέντε κορυφαίων στελεχών που συνοδεύουν τον Πούτιν:
- Γιούρι Ουσάκοφ – (προεδρικός σύμβουλος, πρώην πρέσβης στις ΗΠΑ)
- Σεργκέι Λαβρόφ – (υπουργός Εξωτερικών)
- Αντρέι Μπελούσοφ – (υπουργός Άμυνας)
- Αντον Σιλουάνοφ – (υπουργός Οικονομικών)
- Κιρίλ Ντμίτριεφ – (επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων (RDIF))
Η παρουσία Λαβρόφ και Ουσάκοφ δείχνει σαφή βαρύτητα στη διπλωματική διάσταση των συνομιλιών, ενώ η συμμετοχή του υπουργού Άμυνας συνδέεται με την ατζέντα ασφαλείας και, αναπόφευκτα, με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο Σιλουάνοφ υποδηλώνει ότι οι οικονομικές κυρώσεις και το ενδεχόμενο σταδιακής άρσης τους θα βρεθούν στο τραπέζι.
Ο Ντμίτριεφ, με στενούς δεσμούς με το Κρεμλίνο και διεθνείς επενδυτικές επαφές, εισάγει μια ακόμη διάσταση: το άνοιγμα ή η διαχείριση των ρωσικών σχέσεων με την παγκόσμια αγορά κεφαλαίων.
Τα μηνύματα κάτω από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων
Ο Λαβρόφ, γνωστός για τις πολιτικές και συμβολικές του κινήσεις, δεν περιορίστηκε στην επίσημη ατζέντα. Κατά την άφιξή του στην Αλάσκα, οι ενδυματολογικές του επιλογές θεωρήθηκαν από παρατηρητές ως προσεκτικά επιλεγμένο μήνυμα, προσθέτοντας μια ακόμη στρώση πολιτικής σημειολογίας στη συνάντηση.
Το στοίχημα της συνάντησης
Η συνάντηση στην αεροπορική βάση Έλμεντορφ-Ρίτσαρντσον, κοντά στο Άνκορατζ, θα γίνει κεκλεισμένων των θυρών, παρουσία μόνο των διερμηνέων. Στο τραπέζι θα βρεθούν η «διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης» και διμερή ζητήματα. Θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας και κοινή συνέντευξη Τύπου – η πρώτη των δύο ηγετών μετά το Ελσίνκι το 2018.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα γνωρίζει μέσα στα «πρώτα πέντε λεπτά» αν η συνάντηση θα αποδώσει. Για τον πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Πολωνία, Ντάνιελ Φριντ, το ρίσκο είναι η συζήτηση να καταλήξει σε «χαμένη ευκαιρία» εάν ο Πούτιν χρησιμοποιήσει τον χρόνο για να κερδίσει πλεονέκτημα στο πεδίο.
Η απουσία Ζελένσκι και οι φόβοι της Ευρώπης
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν έχει προσκληθεί. Η Ουκρανία και αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν ότι, χωρίς τη δική του παρουσία, Τραμπ και Πούτιν μπορεί να προχωρήσουν σε παρασκηνιακές συμφωνίες για τα ουκρανικά εδάφη.
Ο Τραμπ, μιλώντας στο Fox News Radio, ανέφερε ότι «δεν θέλει να χρησιμοποιήσει τον όρο μοιρασιά» αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο εδαφικών παραχωρήσεων στο πλαίσιο μιας συμφωνίας. Στόχος του, όπως είπε, είναι μια μελλοντική τριμερής σύνοδος κορυφής με τη συμμετοχή και της Ουκρανίας.
Οι ρωσικές αξιώσεις και η ουκρανική άρνηση
Η Μόσχα ζητά την αναγνώριση της κυριαρχίας της σε τέσσερις περιφέρειες που κατέχει εν μέρει –Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα– καθώς και στην Κριμαία, την οποία προσάρτησε το 2014. Επιπλέον, απαιτεί την παύση των δυτικών εξοπλισμών και την εγκατάλειψη της ουκρανικής πορείας προς το ΝΑΤΟ.
Το Κίεβο απορρίπτει αυτές τις αξιώσεις ως «απαράδεκτες» και, μετά από τρεις γύρους διαπραγματεύσεων, το μόνο που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής είναι ανταλλαγές αιχμαλώτων.
Στο πεδίο των μαχών
Την Πέμπτη, η Ρωσία ανακοίνωσε την κατάληψη δύο ακόμη κοινοτήτων στην περιφέρεια Ντονέτσκ. Οι ουκρανικές δυνάμεις επιχειρούν να αναχαιτίσουν την ταχεία προέλαση, ενώ οι εκκενώσεις αμάχων συνεχίζονται.
Μια συνάντηση με πολλαπλά μέτωπα
Η σύνθεση των δύο αποστολών λειτουργεί ως καθρέφτης των προθέσεων και των στρατηγικών των δύο ηγετών. Η Ουάσινγκτον ποντάρει σε μια πολυεπίπεδη προσέγγιση που συνδυάζει ασφάλεια, οικονομία και εμπόριο, ενώ η Μόσχα φέρνει στο προσκήνιο την άμυνα, τη διπλωματία και τις επενδυτικές ευκαιρίες.
Η σημερινή σύνοδος στην Αλάσκα δεν είναι απλώς μια συνάντηση κορυφής· είναι μια κίνηση στη γεωπολιτική σκακιέρα, με κάθε παίκτη να έχει φέρει μαζί του τους πιο έμπιστους «αξιωματικούς».
