Η αντιμετώπιση ενός τροχαίου ατυχήματος είναι ένα ζήτημα. Η διαχείριση των συνεπειών του, ειδικά όταν ενυπάρχει σοβαρός τραυματισμός, είναι ένα άλλο και όπως αποδεικνύεται εξαιρετικά δαπανηρό.

Χιλιάδες ευρώ πληρώνουν κάθε μήνα από την τσέπη τους οι συγγενείς των θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων, που έμειναν με βαριές κινητικές ή άλλες αναπηρίες. Ελλείψει ειδικών μονάδων για την αποκατάσταση των τραυματιών στο δημόσιο σύστημα, τα θύματα αναγκάζονται να καταφεύγουν σε ιδιωτικές μονάδες καταβάλλοντας σημαντικά ποσά για τη θεραπεία και φροντίδα τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση του 26χρονου Νίκου από την Αταλάντη, ο οποίος τα τελευταία έξι χρόνια ζει καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι σε ένα σπίτι που έχει μετατραπεί σε Νοσοκομείο, εξαιτίας ενός σοβαρού τροχαίου που είχε το 2019. Η παραμονή του σε Κέντρο Αποκατάστασης διήρκεσε δύο ολόκληρα χρόνια, αναγκάζοντας την οικογένεια να πουλήσει ότι είχε και δεν είχε και να δανειστεί από φίλους και γνωστούς, αφού η δαπάνη ήταν δυσθεώρητη. Άνω των 10.000 ευρώ τον μήνα κόστιζαν οι θεραπείες του Νίκου. Απ’ αυτά, ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) κάλυπτε λιγότερα από τα μισά.

Ακόμη και σήμερα όμως, οι επισκέψεις του σε δύο ιδιωτικά Κέντρα Αποκατάστασης, είναι σχεδόν καθημερινές, ρίχνοντας έξω τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Τα μηνιαία έξοδά του ανέρχονται σε 3.500 ευρώ, τη στιγμή που τα έσοδά του (από την αναπηρική και την εργατική σύνταξη, καθώς τραυματίστηκε εν ώρα εργασίας) δεν υπερβαίνουν το ποσό των 1.400 ευρώ.

Όπως αναφέρει στο ΒΗΜΑ ο Κωνσταντίνος (Ιαβέρης) Μαρκουϊζος, οδηγός αγώνων, εκπαιδευτικός οδικής συμπεριφοράς και εντεταλμένος σύμβουλος στην Περιφέρεια Αττικής, το ετήσιο κόστος των τροχαίων στην Ευρώπη (σ.σ. έξοδα για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, επισκευή ή αντικατάσταση οχήματος, ενδεχόμενες απώλειες εισοδήματος, νομικές δαπάνες κλπ.) έχει υπολογιστεί στα 120 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 2,4 – 2,7 δισ. αφορά την Ελλάδα.

Έχουμε επιστρέψει στα προ 2020 επίπεδα

Σύμφωνα με τον κ. Μαρκουϊζο, η Ελλάδα έχει μια σταθερή πορεία σε ότι αφορά τα τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα. «Είχαμε μία πλασματική μείωση των τροχαίων την περίοδο της πανδημίας, λόγω του περιορισμού των μετακινήσεων, και μετά σημειώθηκε αύξηση. Πλέον έχουμε επιστρέψει στα προ του 2020 επίπεδα», σημειώνει.

Στοιχεία που παραθέτει, δείχνουν ότι:

  • Το 2024 καταγράφηκαν 665 νεκροί από τροχαία δυστυχήματα. Στην πραγματικότητα, σημειώνει ο κ. Μαρκουϊζος, οι αριθμοί είναι μεγαλύτεροι. Αυτά είναι τα επίσημα στοιχεία, καθώς άνθρωποι που νοσηλεύονται σε Νοσοκομείο μετά από τροχαίο και χάνουν τη ζωή τους μετά από 2-3 μήνες, δεν καταγράφονται ως θύματα τροχαίου (σ.σ. αναφέρεται το αίτιο π.χ. πολυοργανική ανεπάρκεια, εγκεφαλική παράλυση κλπ.).
  • Οι άνθρωποι που «φυλακίζονται» στα σπίτια τους στην Ελλάδα, λόγω σοβαρού τραυματισμού από τροχαίο, υπολογίζονται σε 550.
  • Χιλιάδες άλλοι ταλαιπωρούνται με λιγότερο σοβαρούς τραυματισμούς.

140.000 νεκροί τα τελευταία 60 χρόνια

«Το μεγαλύτερο μακελειό συμβαίνει μέσα στις πόλεις. Πολλοί οδηγούν νομίζοντας ο καθένας ότι είναι άτρωτος και όχι μέρος του προβλήματος. Μιλάμε για γενοκτονία», αναφέρει, σημειώνοντας ότι τα τροχαία είναι η πρώτη αιτία θανάτου για ανθρώπους που βρίσκονται στις ηλικίες 15-29 ετών, και η δεύτερη αιτία για τις ηλικίες 30-45 ετών. Τα τελευταία 60 χρόνια η χώρα μας έχει θρηνήσει 140.000 νεκρούς.

«Πρέπει να καταλάβουμε ότι όταν πιάνουμε το τιμόνι εκτός από το δικό μας σπίτι μπορεί να κλείσουμε και άλλα σπίτια ανθρώπων που είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο δρόμο», τονίζει ο κ. Μαρκουϊζος, υπογραμμίζοντας ότι το κομμάτι της εκπαίδευσης διαμορφώνεται στο σχολείο, ενώ ο χαρακτήρας από την οικογένεια και το φιλικό περιβάλλον.

«Όταν οι γονείς δεν φορούν ζώνη, κράνος, παραβιάζουν το κόκκινο, το STOP, περνούν αντικανονικά, πάνε ανάποδα, μιλούν στο τηλέφωνο… Αυτές τις εικόνες τις βλέπουν τα παιδιά και τις αντιγράφουν. Είναι εικόνες που περνούν από γενιά σε γενιά με ελάχιστες βελτιώσεις», λέει.

Για τη διαμόρφωση της παιδείας – προσθέτει – απαιτείται «βομβαρδισμός» μηνυμάτων και εκστρατεία για την αξία της ανθρώπινης ζωής, δείχνοντας εικόνες σκληρές όπως κάνουν και σε πολλές άλλες χώρες, εξηγώντας κάθε φορά τους λόγους που συνέβη το τροχαίο. «Ο, τι δηλαδή γινόταν κατά την περίοδο της πανδημίας με τη χρήση μάσκας και την τήρηση των στοιχειωδών κανόνων υγιεινής. Οι μηνυματικές εικόνες πρέπει να συγκινούν και να σοκάρουν, η εκστρατεία ενημέρωσης πρέπει να έχει διάρκεια, όχι έναν χρόνο και τέλος, για να γίνει βίωμα. Το ίδιο και στα σχολεία. Πρέπει να γίνεται εκπαίδευση πάνω στην οδήγηση – να υπάρχει σαν επικουρικό μάθημα – σε βαθμό που να γυρίσει το ίδιο το παιδί στους γονείς του και να τους κάνει την παρατήρηση αν δεν φορούν ζώνη ή μιλούν στο τηλέφωνο».

«Εμπόλεμη ζώνη»

Οι ελληνικοί δρόμοι είναι «εμπόλεμη ζώνη», διαπιστώνει ο κ. Μαρκουϊζος. «Κανείς δεν βγαίνει στο δρόμο έτοιμος να σκοτώσει. Δυστυχώς υπάρχει μεγάλη άγνοια. Μπορεί κάποιος να πηγαίνει με κανονική ταχύτητα και να γκαζώσει μόνο και μόνο επειδή ένας άλλος του έκανε μαγκιές…».