Τη θεατρική πορεία του Γιώργου Παλούμπη, τη γνωρίζει το θεατρόφιλο κοινό και την ακολουθεί πιστά στις παραστάσεις του όπου ο ρεαλισμός είναι το το βασικό χαρακτηριστικό.

Από τα εμπνευσμένα από αληθινή ιστορία και «ζεστά» ακόμα με συνεχή sold out, «Ανεξάρτητα κράτη», σε συνεργασία με τον Αντώνη Τσιοτσόπουλο, πίσω στον χρόνο και σε έργα, όπως τα «Αξύριστα πηγούνια» (2019-2023) και «Αράφ» (2024) του Γιάννη Τσίρου, «170 τετραγωνικά (Moonwalk)» (2019) του Γιωργή Τσουρή και «Χαρτοπόλεμος» (2017) του πρόωρα χαμένου Βαγγέλη Ρωμνιού, ο Παλούμπης δημιούργησε στο θέατρο το δικό του πλαίσιο εστιάζοντας στις ανθρώπινες σχέσεις και συγκρούσεις.

Σε αυτή την ανοιξιάτικη μεταπασχαλινή περίοδο, γεμάτη πολυαναμενόμενες πρεμιέρες, έρχονται οι «Άγριοι», ένα ακόμα έργο του, με τη δική του σκηνοθετική ματιά: μια σκληρή αθηναϊκή ιστορία που διαδραματίζεται στο διαμέρισμα ενός διακεκριμένου καθηγητή, κάπου στην Κυψέλη, το 2025. «Αυτός και οι καλεσμένοι μεταπτυχιακοί φοιτητές του, γοητευμένοι από την ανάγνωση της νέας του μελέτης, πίνουν, ονειρεύονται και αγωνιούν για ένα καλύτερο μέλλον. Εκστασιασμένοι, ότι είναι μάρτυρες ενός νέου μανιφέστου, ή ακόμα και ενός καινούργιου ριζοσπαστικού κινήματος, πιστεύουν ότι η εργασία του καθηγητή τους μπορεί να προκαλέσει κοινωνική και οικονομική ανατροπή. Στο φαινομενικά ήρεμο απόγευμα, όμως, η ανατροπή θα έρθει από τους ίδιους». Καθώς ένα βίαιο παιχνίδι ξεσπά, θολώνει και η γραμμή ανάμεσα στους «άγριους», τα θύματα και τους θύτες…

Ο Γιώργος Παλούμπης εξηγεί στο ΒΗΜΑ πώς οι αντιπαλότητες στην ελληνική κοινωνία γέννησαν τους «Άγριους».

«Όταν η λογική δεν καταφέρνει να τιθασεύσει τα ένστικτα μας, είμαστε ικανοί για άγριες πράξεις».

Ποια είναι η αφετηρία του έργου «Άγριοι»; Ποιο ερέθισμα το έφερε στην επιφάνεια;

Η πρώτη γραφή του έργου ολοκληρώθηκε το φθινόπωρο του 20’. Ήταν το καλοκαίρι μετά την πρώτη καραντίνα, όταν μετά από την πρωτόγνωρη αυτή εμπειρία είχα την αίσθηση ότι ο κόσμος βρισκόταν σε αναβρασμό και οι αντιπαραθέσεις χτυπούσαν κόκκινο. Το έργο δεν έχει καμία σχέση με την πανδημία, αλλά αυτή η αίσθηση των αντιπαλοτήτων ήταν αυτή που γέννησε το έργο. Σήμερα η αίσθηση αυτή είναι δυστυχώς ισχυρότερη και το έργο μοιάζει ακόμα πιο επίκαιρο.

Ποιοι είναι οι Άγριοι που δηλώνει ο τίτλος; Πώς θα τους συστήνατε;

Πολύ φοβάμαι ότι όλοι μας είμαστε εν δυνάμει οι Άγριοι. Όταν η λογική δεν καταφέρνει να τιθασεύσει τα ένστικτα μας, είμαστε ικανοί για άγριες πράξεις.

Μανώλης Μαυροματάκης, «Άγριοι»

Διαβάζουμε στις πληροφορίες της παράστασης: «Τα όρια που χωρίζουν το καλό απ’ το κακό θολώνουν. Ο λόγος καταργείται. Τα προσχήματα καταρρέουν. Ο κανιβαλισμός και η βία αποκτούν πρόσωπο.» Πώς αποδίδετε τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στο καλό και το κακό, τον θύτη και το θύμα; Είμαστε όλοι εν δυνάμει θύτες στο σύγχρονο κοινωνικό πλαίσιο κατά την άποψη σας.

Θεωρώ πως πρέπει να είμαστε ειλικρινείς απέναντι στους χαρακτήρες που βάζουμε στη σκηνή. Όπως και στη ζωή οφείλουν να είναι πολυδιάστατοι. Κανείς δεν είναι μόνο καλός ή κακός. Όλοι είμαστε και τραγικοί και αστείοι. Όλοι μπορούν να βρεθούν σε θέση θύτη ή θύματος.

Σε ότι αφορά το κείμενο του έργου και γενικότερα των έργων που επιλέγω, με ενδιαφέρουν οι ιστορίες όπου τα ηθικά όρια είναι θολά, όπως και στην πραγματικότητα. Οι χαρακτήρες όταν συγκρούονται, έχει ενδιαφέρον να έχει ο καθένας δίκιο από τη δική του πλευρά. Αυτές οι καταστάσεις νομίζω καθρεφτίζουν ένα μεγάλο μέρος του κοινωνικού – πολιτικού μας γίγνεσθαι και μου δημιουργούν έντονα και ενδιαφέροντα ερωτηματικά. Τα ερωτηματικά που προσπαθώ να θέσω και μέσα από τις παραστάσεις.

Είμαστε όλοι εν δυνάμει θύτες. Ανάλογα με ένα πολύπλοκο σύνολο παραγόντων, άλλος το εκφράζει πιο εύκολα άλλος πιο δύσκολα. Έχει να κάνει με το πως γεννιόμαστε, πως μεγαλώνουμε και με την ακρότητα μιας συγκεκριμένης συνθήκης που μπορεί να βιώσουμε. Κάποιοι λοιπόν θα κάνουν κάτι, κάποιοι όχι.

Καθώς η δράση της παράστασης σας εκτυλίσσεται σε ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας στην Κυψέλη του 2025, σε ένα σκηνικό που φαίνεται να ισορροπεί ανάμεσα στον ρομαντικό ιδεαλισμό ενός νέου κοινωνικού μανιφέστου και τη σκληρότητα της βίας που προκύπτει, ποια είναι τα υπαρξιακά, κοινωνικά ή πολιτικά ερωτήματα που θίγετε;

Τα ερωτήματα που τίθενται έχουν να κάνουν με τη φύση και τη δράση των ανθρώπων. Τα ταπεινά ένστικτα ως και τα ένστικτα της εκδίκησης και της επιβίωσης, μπορούν να οδηγήσουν κάποιον σε ακραίες πράξεις. Εκεί μπαίνει το ερώτημα του κατά πόσο η ηθική είναι κάτι το αντικειμενικό ή το υποκειμενικό. Κατά πόσο η δικαιοσύνη μπορεί πράγματι να «αποδώσει δικαιοσύνη».

Είναι ο άνθρωπος ένα ον που μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση του; Μπορεί να δημιουργήσει και αξίζει τελικά «έναν καλύτερο κόσμο»;

Μιχαήλ Ταμπακάκης, «Άγριοι»

Πώς δουλέψατε με τους ηθοποιούς για την συναισθηματική ανάδειξη των χαρακτήρων; Ποια είναι επίσης η συμβολή της σκηνογραφίας στην δημιουργία της δραματουργικής έντασης;

Η δουλειά με τους ηθοποιούς ξεκινά πάντα με αναλυτικές συζητήσεις σε σχέση με το έργο. Το στόχο του έργου, τα ερωτήματα που θέτει και με ποιον τρόπο τα πετυχαίνει αυτά η συγκεκριμένη ιστορία. Γίνεται ανάλυση των χαρακτήρων ούτως ώστε μόλις ξεκινήσει η διαδικασία της πρόβας να είμαστε συνεννοημένοι, τουλάχιστον θεωρητικά, για το τι θέλουμε να πετύχουμε και για το τι ανθρώπους «δημιουργούμε». Επί της πρόβας δοκιμάζουμε τις σκηνές ερευνώντας την πειστικότητα σε σχέση με την αξία του κάθε συμβάντος. Σε αυτό το στάδιο κατανοείται εκ νέου το έργο – στην πράξη πλέον. Η ψυχική διαθεσιμότητα μας – σκηνοθέτη και ηθοποιών – και η ειλικρίνεια μας σε σχέση με το μέγεθος της συναισθηματικής έντασης της κάθε στιγμής, όπως και για τις προθέσεις των προσώπων, ορίζουν μια «παρτιτούρα» δράσεων και συναισθημάτων μέσα στην οποία θα «ταξιδεύει» ο ηθοποιός σε κάθε παράσταση.

Η σκηνογραφία, στην περίπτωση έργων όπως οι Άγριοι, φτιάχνει πειστικά το χώρο που συμβαίνουν τα συγκεκριμένα γεγονότα. Ο στόχος του σκηνικού είναι να «βάλει» το θεατή μέσα στο χώρο (στην προκειμένη περίπτωση σε σαλόνι) ώστε να ταξιδέψει μέσα στην ιστορία.

«Είναι πάντα τεράστια πρόκληση και είναι πάντα σα να ξεκινάω από λευκό χαρτί όταν μπαίνω στο ζωντάνεμα μιας νέας ιστορίας…»

Γιατί είναι σημαντικός ο ρεαλισμός στις παραστάσεις σας; Υπάρχει κάποια ιδιαίτερη πρόκληση στη σύνθεση αυτού του έργου επί σκηνής;

Θεωρώ ότι ο ρεαλισμός είναι ένα όχημα με το οποίο προσπαθώ να οδηγώ τους θεατές μέσα σε μια ιστορία. Οι οικείες καταστάσεις και οι γνώριμοι χαρακτήρες «βάζουν» πιστεύω το θεατή άμεσα μέσα στην ιστορία και έτσι μπορεί να βιώσει ισχυρά τα γεγονότα που θα παρακολουθήσει. Κατ’ επέκταση και όποια ερωτήματα θέτει το εκάστοτε έργο εισπράττονται άμεσα από το θεατή και, θέλω να πιστεύω, ότι τα παίρνει μαζί του μετά την παράσταση και τον απασχολούν.

Δε θεωρώ ότι υπάρχει κάποια πρόκληση σε σχέση με το ύφος ή τη σύνθεση του συγκεκριμένου έργου επί σκηνής με την έννοια του νεωτερισμού ή κάποιας καινούργιας σκηνικής γλώσσας. Όμως είναι πάντα τεράστια πρόκληση και είναι πάντα σα να ξεκινάω από λευκό χαρτί όταν μπαίνω στο ζωντάνεμα μιας νέας ιστορίας, να την ανακαλύψω από την αρχή, να γνωρίσω τους χαρακτήρες και να ζήσουμε τις συγκεκριμένες καταστάσεις. Είναι κάθε φορά εντελώς διαφορετικό.

Χριστίνα Μαριάννου, «Άγριοι»

Σκηνοθεσία, συγγραφή και ηθοποιία συνιστούν τις τρεις συνιστώσες της δουλειάς σας στο σύγχρονο ελληνικό θέατρο. Γιατί είναι απαραίτητος σήμερα ο σύγχρονος ελληνικός θεατρικός λόγος; Πώς επηρεάζει τη σκηνοθετική σας ματιά η συνεργασία με συγγραφείς;

Πάντα θεωρούσα την πόλη μας, τη χώρα μας ένα καζάνι που βράζει. Είμαστε ενδιαφέροντες, θορυβώδεις, συγκρουσιακοί, τρυφεροί τα πάντα. Γιατί λοιπόν να μην αντλήσουμε από το δικό μας υλικό, που είμαστε εμείς, ο φίλος μας, ο γείτονας μας, ο πατέρας μας κτλ. και να μη μιλήσουμε τη γλώσσα που καταλαβαίνουμε καλύτερα; Μου φαίνεται ειλικρινές και ταυτόχρονα συναρπαστικό. Είναι συναρπαστικό να δίνεις μορφή μέσα από την τέχνη σε αυτό που βιώνουμε καθημερινά προκειμένου να μας πει κάτι. Να μιλήσει. Για τα μεγάλα θέματα: Την εξουσία, την αγάπη, τη ζωή, το θάνατο…

Η συνεργασία με συγγραφείς είναι εξαιρετικό πλεονέκτημα. Ειδικά όταν επικοινωνείς καλά με το συγγραφέα, σου εξηγεί πράγματα που θα χρειαζόσουν χρόνο για να ανακαλύψεις (αν τα ανακαλύψεις) και αν είναι διαθέσιμος προσαρμόζει το κείμενο στις ανάγκες μιας παράστασης, όπως και η παράσταση προσαρμόζεται στις ανάγκες του κειμένου.

Τα πάντα στο θέατρο είναι συνεργασία και προσπαθώ πάντα να ενορχηστρώνω μια παράσταση που είναι «όλων» και όχι «δικιά μου». Είναι των ηθοποιών, δικιά μου, του σκηνογράφου, του συγγραφέα… Οπότε ναι αν ένας συγγραφέας μου προσφέρει έναν κόσμο, προσπαθώ να μπω σε αυτόν και να αντλήσω το υλικό του για να φτιάξω την παράσταση.

Δείτε το τρέιλερ εδώ:

INFO «Άγριοι» του Γιώργου Παλούμπη στο Θέατρο Τζένη Καρέζη (Ακαδημίας 3, Αθήνα 106 71) από 28 Απριλίου, για λίγες παραστάσεις.

*Αγοράστε εισιτήρια για όλες τις κορυφαίες εκδηλώσεις στο inTickets.gr.