Καθώς η εκλογική μάχη, όπως λέει η πολιτική συμβατική γλώσσα, αντηχεί στις οθόνες, συγκεντρώνονται ιδανικά οι συνθήκες που τροφοδοτούν τη σύγχυση και ποτίζουν την άρνηση.

Η δημόσια συζήτηση μόνο διστακτικά αγγίζει τα επίμαχα θέματα και η επιφύλαξη των πρωταγωνιστών να μιλήσουν για τον πυρήνα τους επιβεβαιώνει τη διαπίστωση, ότι στη χώρα αυτή παραμένουμε οπαδοί των προβλημάτων και εχθροί των λύσεων. Οι συγκρούσεις παραπολιτικού τύπου εντυπωσιακά κερδίζουν χώρο και χρόνο. Η συζήτηση για το νόημα της συλλογικής μας πορείας έχει μετατεθεί στο απροσδιόριστο μέλλον.

Η πολιτική αδυναμία της Αντιπολίτευσης να διαμορφώσει ένα νέο μέτωπο πολιτικής μεταβολής αποτελεί την πρώτη ερμηνεία της αντοχής της κυβερνητικής παράταξης, μέσα σε ένα περιβάλλον πρωτόγνωρα επιβαρυμένο, ιδιαίτερα μετά την τραγωδία στα Τέμπη. Αυτή η αδυναμία, μαζί με την προσήλωση στην αυτοδυναμία, διαμορφώνει το σκηνικό της αντιπαράθεσης.

Μια συστατική πλευρά της πολιτικής δράσης είναι η επεξήγηση. Αν η εποχή μας συνοδεύεται από μια πρωτόγνωρη πολυπλοκότητα, από μια ταχύτητα μεταβολών, που ακόμη και τα πιο μορφωμένα στρώματα αδυνατούν να αφομοιώσουν, αν το αύριο θα απέχει αιώνες από το χθες, ο κίνδυνος της σύγχυσης γίνεται βαρύ πολιτικό δεδομένο.

Γύρω από αυτό το δεδομένο οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν μια πολιτική επεξεργασία, μια προσιτά επεξεργασμένη ερμηνεία της εποχής, ώστε να φωτιστούν κατά το δυνατόν οι πλευρές της, να παρατηρηθεί, να κατανοηθεί όσο γίνεται καλύτερα, να αισθανθούν οι άνθρωποι πιο ασφαλείς με όπλο αυτή τη γνώση, να προστατευθούν από τη σύγχυση, που διαγράφει κάθε συνειδητό προσανατολισμό.

Η σύγχυση τροφοδοτεί την άρνηση. ‘Ο,τι δεν κατανοείται, εύκολα απορρίπτεται. Αυτό που δεν μπορεί καθημερινά να «διαβαστεί» ως μέρος της ζωής, της ατομικής και συλλογικής διαδρομής, θεωρείται ξένο και εχθρικό. Η εναντίωση ριζώνει. Τα γεγονότα συχνά δυναμώνουν αυτή την άρνηση, πολλαπλασιάζουν την ορμή της και πυκνώνουν την αδιέξοδη πλευρά της.

Δεν χρειαζόμαστε τις δημοσκοπήσεις για να διαπιστώσουμε τις συνέπειες της στέρεα πια διαμορφωμένης αυτής κατάστασης. Αγκαλιά η σύγχυση με την άρνηση καταγράφεται ως αναμενόμενη συμπεριφορά στις εκλογές που έρχονται. Δεν είναι μόνο τα Τέμπη. Τα Τέμπη «βίαια» ανακεφαλαιώνουν. Έχει προηγηθεί μια φάση κυριαρχίας και τυφλής εξουσιαστικότητας, που αδιαφόρησε για την επικοινωνία με τους ανθρώπους, υπό την παιδαγωγική απαίτηση της πολιτικής λειτουργίας.

Το βράδυ των εκλογών θα συναντηθούμε με το πολιτικό αποτέλεσμα της σύγχυσης και της άρνησης. Συμπεριλαμβανομένης της αποχής, αυτό το αποτέλεσμα θα μιλήσει ως κατακερματισμός, ως ανυπακοή, ως έκφραση αδιεξόδου και ως παράγοντας ανάσχεσης μιας εξελικτικής πορείας. Αυτοδυναμία ή μη, ο δρόμος είναι ήδη στενός.

Ο Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.