Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μόλις έγιναν η τρίτη χώρα του κόσμου που θέτει σκάφος σε τροχιά γύρω από τον Άρη.

Επτά μήνες μετά την εκτόξευσή του, το σκάφος Amal («ελπίδα» στα αραβικά) πυροδότησε τους κινητήρες του για να επιβραδύνει και να αιχμαλωτιστεί από το βαρυτικό πεδίο του κόκκινου πλανήτη.

Στόχος του είναι να μελετήσει την αρειανή ατμόσφαιρα και να διερευνήσει πώς ο γειτονικός πλανήτης έχασε το νερό που κάποτε σχημάτιζε θάλασσες.

Ενθουσιασμός στο Ντουμπάι για την άφιξη της αποστολής στον Άρη (Reuters)

Το Amal είναι το πρώτο από τα τρία σκάφη που καταφθάνουν στον Άρη αυτόν τον μήνα. Σειρά έχει την επόμενη εβδομάδα η κινεζική αποστολή Tianwen-1, και λίγες ημέρες αργότερα η NASA θα επιχειρήσει να προσεδαφίσει το τροχοφόρο ρομπότ Perseverance.

To Κέντρο Ελέγχου στο Ντουμπάι έζησε ώρες αγωνίας (MBRSC)

Ελιγμός ακριβείας

Για να τεθεί σε τροχιά, το αραβικό σκάφος έπρεπε να πυροδοτήσει τους έξι κινητήρες του και να επιβραδύνει από τα 120.000 χιλιόμετρα την ώρα στα 18.000 χλμ/ώρα.

Το κέντρο ελέγχου της αποστολής στο Διαστημικό Κέντρο «Μοχάμεντ μπιν Ρασίντ» του Ντουμπάι δεν θα μπορεί να παρέμβει στη διαδικασία, δεδομένου ότι ο Άρης απέχει αυτή τη στιγμή 190 εκατομμύρια χιλιόμετρα και το σήμα χρειάζεται 11 λεπτά για να διανύσει την απόσταση.

Η αγωνία κορυφώθηκε στις 17.40 ώρα Ελλάδας, όταν το Amal μεταδώσει το σήμα που επιβεβαίωνε ότι άρχισε ο ελιγμός επιβράδυνσης. Στη συνέχεια το σκάφος πέρασε πίσω από τον πλανήτη και έμεινε έτσι βουβό όσο οι υπεύθυνοι της αποστολής περίμεναν με αγωνία.

Στη μισή ώρα που διήρκεσε η επιχείρηση εισαγωγής σε τροχιά, το Amal έκαψε το μισό των 800 κιλών καυσίμων που μετέφερε.

Το Amal έγινε έτσι ο έκτος ενεργός τεχνητός δορυφόρος του Άρη, μαζί με τρία σκάφη της NASA, ένα της Ευρώπης και ένα της Ινδίας.

Το μνημείο του Dubai Frame φωτίστηκε κόκκινο για να γιορτάσει την άφιξη του Amal (UAE Space Agancy)

Μετεωρολογικός δορυφόρος

Το Amal κινηθεί σε μια πολική, οβάλ τροχιά που θα του επιτρέπει να βλέπει ολόκληρο τον Άρη στο οπτικό πεδίο του.

Βασική αποστολή του είναι να μελετήσει την αρειανή ατμόσφαιρα, η οποία είναι 100 φορές πιο αραιή από τη γήινη και αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του άνθρακα.

Το σκάφος θα μελετήσει τα ρεύματα ενέργειας στην ατμόσφαιρα καθ’ όλη τη διάρκεια του αρειανού έτους, το οποίο διαρκεί περίπου όσο δύο γήινα χρόνια.

Θα εξετάσει επίσης τη συμπεριφορά των ουδέτερων ατόμων υδρογόνου και οξυγόνου στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, τα οποία ίσως προέρχονται από μόρια νερού που διασπώνται από την ηλιακή ακτινοβολία.

Ο μηχανισμός αυτός ενδεχομένως εξηγεί πώς ο Άρης έχασε τις αρχαίες θάλασσές του και μετατράπηκε στην παγωμένη έρημο που βλέπουμε σήμερα.

Πριν από περίπου τρία δισεκατομμύρια χρόνια ο κόκκινος πλανήτης ήταν θερμότερος και υγρότερος από ό,τι σήμερα και δεν αποκλείεται να φιλοξενούσε μικροβιακή ζωή.

To Amal κατά το στάδιο της προετοιμασίας για εκτόξευση το 2020 (MBRSC)

Κίνα και ΗΠΑ έπονται

Ίχνη αυτής της ζωής θα αναλάβουν να αναζητήσουν δύο ακόμα αποστολές που καταφθάνουν αυτόν τον μήνα στον Άρη,

Την Τετάρτη, λιγότερο από μία μέρα μετά την άφιξη της αραβικής αποστολής, έρχεται η σειρά της κινεζικής αποστολής Tianwen-1, αποτελούμενης από ένα σκάφος που θα τεθεί σε τροχιά και ένα τροχοφόρο ρομπότ που θα κατέβει στην επιφάνεια του Άρη.

Μα εβδομάδα αργότερα, το νέο ρομπότ της NASA, Perseverance, θα επιχειρήσει μια επικίνδυνη προσεδάφιση προκειμένου να συλλέξει δείγματα πετρωμάτων για μελλοντική μεταφορά τους στη Γη. Θα απελευθερώσει επίσης ένα μικρό ελικόπτερο, μια πρόβα για μελλοντικές ιπτάμενες εξερευνητικές αποστολές.

Περίπου οι μισές προηγούμενες αποστολές με προορισμό τον Άρη απέτυχαν να φτάσουν στον στόχο τους. Η πρώτη αποστολή της Κίνας στον Άρη, μια συνεργασία με τη Ρωσία, δεν κατάφερε καν να ταξιδέψει πέρα από την τροχιά της Γης.