Η μόδα και ο τρόπος που ντυνόμαστε καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις που συντελούνται μέσα στην κοινωνία. Οι αλλαγές της καθημερινότητας λόγω της πανδημίας συνοδεύτηκαν από νέες ενδυματολογικές συνήθειες, δεδομένου ότι όλη η φιλοσοφία του ντυσίματος επαναπροσδιορίστηκε πάνω στη βάση της πρακτικότητας και της άνεσης.
Κάποτε, η γραβάτα αποτελούσε το κατεξοχήν σύμβολο της επιχειρηματικής κουλτούρας του 20ού αιώνα. Για τους περισσότερους άνδρες – τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα- προσέδιδε κύρος, εξέπεμπε σοβαρότητα, εικόνα πειθαρχίας, έδινε μια αίσθηση αυτοπεποίθησης και δύναμης. Ο κορωνοϊός την άφησε να… κρέμεται στην ντουλάπα προς το παρόν, ή μήπως ήρθε το τέλος της και για άλλους λόγους;
Καραντίνα και ενδυματολογικές προτεραιότητες
Αναμφίβολα οι ενδυματολογικές προτεραιότητες άλλαξαν με την καραντίνα, η οποία οδήγησε τα στελέχη των επιχειρήσεων να επιλέγουν στις βιντεοκλήσεις τους ένα πιο χαλαρό στυλ ντυσίματος όπως πουκάμισα και ανοιχτά σακάκια. Μια άλλη παράμετρος έχει να κάνει καθαρά με λόγους υγιεινής.
Σχέδιο κατάργησης
Ο Λίο Βαράντκαρ, μέχρι πρότινος πρωθυπουργός της Ιρλανδίας και γιατρός στο επάγγελμα, την περασμένη άνοιξη, ανακοίνωσε το σχέδιό του για κατάργηση της γραβάτας η οποία έλεγε ότι αποτελεί «κίνδυνο για τη δημόσια υγεία καθώς μπορεί να φιλοξενήσει μεταδοτικά παθογόνους οργανισμούς». Δεν ήταν ο μόνος. Ο Ραλφ Νόρθαμ κυβερνήτης της Βιρτζίνια και γιατρός ανακοίνωνε ότι και αυτός εγκαταλείπει τη γραβάτα ακριβώς για τους ίδιους λόγους και πολλοί πολιτικοί ακολουθούσαν το παράδειγμά τους.
«Έχει έρθει το τέλος της γραβάτας»; αναρωτιέται η αρθρογράφος των Financial Times Τζίλιαντ Τετ. Φαίνεται πως ναι. Τα στελέχη μεγάλων εταιρειών αναφέρει «πρέπει να φαίνονται ευέλικτα κι ένα να κομμάτι από μετάξι που σχετίζεται με ιεραρχίες, φέρνει ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα».
Είναι γεγονός ότι εδώ και αρκετά χρόνια η φιλοσοφία του λεγόμενου «formality» έχει εγκαταλειφθεί από τις μεγάλες εταιρείες, επί το πλείστον στις αγγλοσαξονικές χώρες που θεωρούν ότι έχει ξεπεραστεί και είναι συνώνυμη με ξεπερασμένα πράγματα. Η τάση είχε ήδη ξεκινήσει πολλές δεκαετίες πριν στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Silicon Valley η ελίτ της οποίας πρώτη υιοθέτησε το χαλαρό στυλ ντυσίματος.
Η τυπικότητα ως… ιός
«Η τυπικότητα είναι σαν ένας ιός που μολύνει τον παραγωγικό ιστό ενός οργανισμού. Τα συμπτώματα είναι η δυσκαμψία, ο καθωσπρεπισμός, η αυστηρότητα και δεν αφορά αυτούς που κάνουν πράγματα αλλά εκείνους που δεν κάνουν» αναφέρει ένα από τα μεγαλύτερα αμερικανικά περιοδικά του κόσμου των επιχειρήσεων Inc. σε άρθρο με τίτλο «είναι η τυπικότητα τοξική»;
Για τη νέα εταιρική κουλτούρα αναμφίβολα είναι. Και δεν αφορά μόνο στους ενδυματολογικούς κώδικες, αλλά και στον τρόπο που οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν ο ένας με τον άλλο. Για παράδειγμα η προσφώνηση «κύριε πρόεδρε» ή «κύριε τάδε» κλπ. έχει προ πολλού εγκαταλειφθεί στον κόσμο του «corporate», αντίθετα όλοι απευθύνονται σε όλους ακόμη κι αν πρόκειται για ανώτερο στην ιεραρχία συνάδελφο με το μικρό τους όνομα.
Δεν είναι μόνο θέμα ευελιξίας και προσαρμοστικότητας στη νέα εποχή. Είναι θέμα ουσίας σε ένα ούτως ή άλλως ρευστό και μεταβαλλόμενο περιβάλλον που «κλωτσάει» καθετί περιττό. Υπό αυτή την έννοια, όταν λήξει η πανδημία, η γραβάτα, τα ποσέτ, τα μανικετόκουμπα ίσως να φαίνονται ότι έχουν ξεπηδήσει από μια εποχή που έχει παρέλθει οριστικά.
