Τζoρντάν Νταν, Aνόκ Γιάι, Σλικ Γουντς, Γουίνι Χάρλοου. Πανέμορφες, με προσωπικότητα και μαύρες σε έναν χώρο που φόρεσε επιτέλους τα γυαλιά του και άρχισε να βλέπει ότι η ομορφιά δεν έχει μόνο μία απόχρωση. Το μαύρο δέρμα έχει αρχίσει να κατακτά τη θέση που του αναλογεί στον μέχρι πρότινος πάλλευκο κόσμο της μόδας, έστω και αν ακόμα και στις μέρες μας εμπίπτει στην κατηγορία του «diverse». Γιατί όσο έδαφος και αν κατέκτησε η βασίλισσα των μαύρων (και μη) μοντέλων Ναόμι Κάμπελ στην πλούσια καριέρα της, όπως το πρώτο εξώφυλλο στη βρετανική «Vogue» το 1987, έπειτα από είκοσι περίπου χρόνια απουσίας μαύρων μοντέλων κάτω από την προμετωπίδα της εν λόγω έκδοσης, το γεγονός παραμένει ότι ο λαμπερός κόσμος της μόδας που πρόσφατα έχει ανακαλύψει και αγκαλιάσει κάθε μορφής diversity χρειαζόταν την πίεση – για την ακρίβεια τον εκβιασμό – των λευκών φίλων της Ναόμι προκειμένου να της φερθούν ισότιμα με τα λοιπά λευκά μοντέλα. Οπως όταν η Κρίστι Τέρλινγκτον και η Λίντα Εβανγκελίστα είχαν προειδοποιήσει τους Dolce & Gabbana ότι «αν δεν την προσλάβετε δεν θα έχετε ούτε εμάς» ή όταν ο Ιβ Σεν Λοράν είχε απειλήσει να αποσύρει τις διαφημίσεις του από τη γαλλική έκδοση της βίβλου της μόδας εάν δεν έβαζαν το μαύρο μοντέλο στο εξώφυλλο. Ούτε πρέπει να ξεχνάμε ότι το πρώτο black μοντέλο που βρέθηκε και στο εξώφυλλο του περιοδικού «Time» υπέγραψε συμβόλαιο με εταιρεία καλλυντικών προκειμένου να γίνει η πρέσβειρά της μόλις το 1999. Οταν δηλαδή είχε παρέλθει η χρυσή εποχή των supermodels και ο κόσμος είχε πλέον συνηθίσει, υποτίθεται, να βλέπει μια μαύρη γυναίκα να παρουσιάζεται ως πρότυπο ομορφιάς. Υποτίθεται.

Ως μαύρη γυναίκα η Ναόμι έπρεπε να προσπαθήσει πολύ περισσότερο για να πληρωθεί πολύ λιγότερο από τις λευκές συναδέλφους της. Δεν είναι να απορεί κανείς ότι από το 2013 έχει δημιουργήσει το Diversity Coalition μαζί με την έτερη γαζέλα Ιμάν και το πρώην μανεκέν και νυν ατζέντισσα Μπέθαν Χάρντισον, μια συμμαχία για τη διαφορετικότητα, την ανάγκη συμμετοχής γυναικών όλων των αποχρώσεων στον κόσμο της μόδας και την ίση μεταχείρισή τους. Και οι τρεις ξέρουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει αυτό και παρεμπιπτόντως μπορεί κανείς να τις παρακολουθήσει να το αναλύουν online στο site του Metropolitan Museum of Art στο πλαίσιο των συζητήσεων «The atelier with Alina Cho». Εστω και αν στην περίπτωση της Ναόμι αυτή η ζέση εμπεριέχει ή, για να είμαστε ακριβείς, εμπεριείχε και την αντίφασή της, όπως θα επεσήμαινε πρώτη απ’ όλες η Τάιρα Μπανκς. Γιατί υπήρξε μια εποχή που η Ναόμι ήθελε να είναι το μόνο μαύρο μοντέλο στον χώρο και η πρωτοεμφανιζόμενη κάποτε Μπανκς είχε γνωρίσει τη διαβόητη, σκοτεινή πλευρά της γυναίκας που είχε κάποτε απολυθεί από το πρακτορείο της εξαιτίας της αντιεπαγγελματικής και ανυπόφορης συμπεριφοράς της.

Ορισμένοι άνθρωποι όμως ηρεμούν όταν μεγαλώνουν και κυρίως όταν βλέπουν ότι εξακολουθούν να είναι κραταιοί στον χώρο τους για περισσότερο από τρεις δεκαετίες. Η πενηντάχρονη πλέον Κάμπελ είναι πιο γενναιόδωρη και προωθεί, για παράδειγμα, την αφρικανική μόδα και τους ταλαντούχους σχεδιαστές μόδας από τη μαύρη ήπειρο. Εξ ου και βρίσκεται πίσω από το Arise Fashion Week του Λάγος της Νιγηρίας, μια ακτιβιστική δράση που την αισθάνεται ως το χρέος της απέναντι στον επίτιμο αγαπημένο παππού της Νέλσον Μαντέλα. Αλλάζουν οι καιροί λοιπόν, αλλάζει και η Ναόμι. Και αντίθετα με ό,τι θα περίμενε κανείς, δεδομένου του εκρηκτικού ταμπεραμέντου της, στηρίζει και συμβουλεύει τη νεότερη γενιά και την πρέσβειρά της Αντούτ Ακέτς, την 20χρονη Αυστραλή η οποία έχει αναδειχθεί δις «Μοντέλο της χρονιάς» τα δύο προηγούμενα χρόνια τόσο από το models.com όσο και από τα British Fashion Awards.

Η Αντούτ που έγινε Μαίρη που ξανάγινε Αντούτ

H καλλονή από το Νότιο Σουδάν που μεγάλωσε μέχρι τα επτά της στην Κένυα και μετανάστευσε με τη μητέρα της και τα πέντε αδέρφια της στην Αδελαΐδα της Αυστραλίας δεν ξέχασε ποτέ την καταγωγή της. «Πριν από οτιδήποτε άλλο είμαι μια πρόσφυγας και είμαι πολύ περήφανη για αυτό» έλεγε σε συνέντευξή της. Το πολύ σκούρο, εβένινο χρώμα του δέρματός της και το υπέροχο σώμα της αναδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο τα ρούχα των σχεδιαστών της υψηλής ραπτικής, όπως ο οίκος Ιβ Σεν Λοράν στο ντεφιλέ του οποίου (Ανοιξη-Καλοκαίρι 2017) έκανε το ντεμπούτο της στα 16 της εξασφαλίζοντας και ένα συμβόλαιο με το πρακτορείο Elite Model Management. Ολοι οι γνωστοί οίκοι, όπως ο Βαλεντίνο, ή οι Kenzo, Prada, Tom Ford, Burberry και πολλοί άλλοι σπεύδουν να συνεργαστούν μαζί της. Το πρόσωπό της με τα σαρκώδη χείλη και το χαρακτηριστικό χώρισμα ανάμεσα στα δόντια κοσμεί τα εξώφυλλα των πιο φημισμένων περιοδικών, όμως όταν το περιοδικό «Who» έκανε ένα αφιέρωμα στην ιλιγγιώδη πορεία της χρησιμοποίησε ως κεντρική φωτογραφία του άρθρου το πορτρέτο ενός άλλου μαύρου μοντέλου από την Αυστραλία, της Φλάβια Λαζάρους. «Δεν μπορώ να σιωπήσω μπροστά σε αυτό το «λάθος». Είναι σαν να μου λένε ότι όλα τα μαύρα μοντέλα είναι ίδια και αυτό είναι εντελώς ρατσιστικό» δήλωνε η Ακέτς, αποφασισμένη να πάρει ενεργή θέση απέναντι στις φυλετικές προκαταλήψεις του χώρου. Εξάλλου, δεν έχει περάσει και πολύς καιρός από όταν πήγαινε σχολείο και είχε υιοθετήσει το όνομα Μαίρη προκειμένου να διευκολύνει τις δασκάλες της που αδυνατούσαν να προφέρουν το όνομά της. Σήμερα ακούει μόνο στο πραγματικό της όνομα, το «Αντούτ», και μολονότι δεν πρωτοστατεί, δείχνει την υποστήριξή της στο επείγον θέμα του κινήματος Black Lives Matter διαθέτοντας, για παράδειγμα, ρούχα της για δημοπρασία τα έσοδα της οποίας προορίζονται για την ενίσχυση του κινήματος. Οι μακροπρόθεσμοι στόχοι της εξάλλου περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός σχολείου και ενός νοσοκομείου στο Νότιο Σουδάν, εφόσον βέβαια μακροημερεύσει στον χώρο του μόντελινγκ, κάτι για το οποίο σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ενδείξεις κανείς δεν αμφιβάλλει.

Ακόμα και αν το diversity αποδεχθεί πυροτέχνημα που όταν σβήσει θα αφήσει το μονοπάτι που πρέπει να διανύουν οι μαύροι επαγγελματίες εξίσου κακοτράχαλο όσο και πριν. Για την ώρα, οι κοινωνικές αναταραχές και η γιγάντωση του κινήματος Black Lives Matter φέρνουν τη Ριάνα, ή την Cardi B και την Κέρι Ουάσιγκτον σε εξώφυλλα περιοδικών, ενώ πληθαίνουν τα μοντέλα με καταγωγή από την Αφρική που πρωταγωνιστούν σε καμπάνιες μεγάλων οίκων. Οπως έλεγε σε συνέντευξή του ο πρόεδρος του πρακτορείου IMG Models: «Οταν μας προσεγγίζουν οι πελάτες μας τους λέμε: «Αντιλαμβανόμαστε τι θέλετε, αλλά αν θέλετε να είστε σε επαφή με όσα συμβαίνουν αυτό είναι που χρειάζεστε»». Κοινώς μαύρα μοντέλα, βεβαίως και κάποιο κορίτσι ή αγόρι από την Ασία προκειμένου να συμπληρώνεται η παλέτα των «United Nations of Beauty» όπως λέγεται στο μάρκετινγκ η τάση για διαφορετικότητα στον χώρο της μόδας. Καθόλου τυχαία, το σόου της Prada το 2018 το άνοιγε μια μαύρη γυναίκα, είκοσι ολόκληρα χρόνια αφότου είχε κάνει το ίδιο η Ναόμι. Ηταν η 19χρονη Ανόκ Γιάι, μια Σουδανή η οποία έφτασε στις ΗΠΑ από την Αίγυπτο ως πρόσφυγας το 2000 και το πολύ σκούρο χρώμα της βρισκόταν πολλές αποχρώσεις μακριά από το «αποδεκτό» καφέ ενός Ομπάμα.

Η Μαλίκα, το μαύρο μοντέλο από το Τζιμπουτί

Πολύ πρόσφατα ήρθε να προστεθεί στη σειρά των μαύρων γυναικών που φέρνουν τις πασαρέλες σε επαφή με μια πιο ρεαλιστική φυλετική κατανομή του πληθυσμού στον κόσμο ένα νέο όνομα: Μαλίκα Λουμπάκ. Με ή χωρίς την άφρο αφάνα της, η 25χρονη βελγίδα καλλονή με καταγωγή από το Τζιμπουτί, η οποία υπογράφει ως La Djiboutienne στον λογαριασμό της στο Instagram, δεν είναι μόνο ένα πανέμορφο πρόσωπο και ένα ελαφίσιο σώμα αλλά και μια ανήσυχη γυναίκα της εποχής της. Για παράδειγμα, η Μαλίκα (ας αρχίσουμε να τη λέμε με το μικρό της όνομα), εκτός από μοντέλο χάρης, φινέτσας και ομορφιάς, είναι και επιστήμονας. Ως κόρη μηχανικού σπούδασε Φυσική και εξειδικεύτηκε στη μηχανική και την επιστήμη υλικών (materials science engineer), ενώ δηλώνει σταθερά «πάροχος αγάπης», όπως έλεγε πρόσφατα σε συνέντευξή της. Η ήρεμη δύναμη είναι άλλη μια ειδοποιός διαφορά της από τη βασίλισσα των μαύρων μοντέλων, τη Ναόμι Κάμπελ, πέρα από το ιδιαίτερα λεπτεπίλεπτο παρουσιαστικό της.

Αρκεί δηλαδή να μην πάρουν τα μυαλά της αέρα και αρχίσει να εκσφενδονίζει κινητά σε κεφάλια, όπως έκανε η Κάμπελ στο απόγειο της καριέρας της. H πραότητα του χαρακτήρα της παραπέμπει περισσότερο στην Ιμάν, τη διάσημη καλλονή με καταγωγή από τη Σομαλία. Το μέλλον θα δείξει πού θα την οδηγήσει ως μοντέλο το ιδιαίτερα ευοίωνο ξεκίνημά της, καθώς η συνεργασία της με το IMG models άρχισε μόλις πριν από έναν χρόνο, αφότου δηλαδή αποφοίτησε από τη σχολή της και έστειλε φωτογραφίες της online στο site του πρακτορείου. Εννοείται ότι έλαβε αμέσως ένα τηλεφώνημα που την καλούσε να προστεθεί στο δυναμικό του πρακτορείου, το οποίο σημειωτέον είναι ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου. Ακόμα πιο σύντομα, η Μαλίκα πρωταγωνιστούσε στα ντεφιλέ των οίκων μόδας Σκιαπαρέλι, Τζιλ Σάντερ και Ιβ Σεν Λοράν – μεταξύ άλλων – επισκιάζοντας τα υπόλοιπα μοντέλα.

Από το Βέλγιο όπου γεννήθηκε πλέον ζει στο Παρίσι σε ένα μικρό διαμέρισμα με τη συγκάτοικό της και κάνει όνειρα για το μέλλον. Αν κρίνει κανείς από το πρώτο της εξώφυλλο για μεγάλο γυναικείο περιοδικό μόδας όπου πόζαρε με styling που αποτίει φόρο τιμής στους μεγάλους της μαύρης (και οποιουδήποτε άλλου χρώματος) ποπ μουσικής Prince και Μάικλ Τζάκσον, τα όνειρα λογικά θα γίνουν και πραγματικότητα. Η Μαλίκα ήρθε για να μείνει και να δοξάσει το φύλο, το χρώμα, την καταγωγή και την πολυπολιτισμικότητά της και να εκφράσει στην πορεία και τις περιβαλλοντικές ανησυχίες της, όπως κάθε σκεπτόμενο άτομο που δεν αναλώνεται μόνο στην επιφάνεια και το λούστρο των πραγμάτων. Ποιος ξέρει, στην πορεία μπορεί να ξεπεράσει και τον Πάολο Κοέλιο με τον «Αλχημιστή» του, το αγαπημένο της βιβλίο αυτή την εποχή και διαχρονικό ανάγνωσμα απ’ ό,τι φαίνεται των απανταχού μοντέλων. Κι αν στο κάτω-κάτω δεν πάνε όλα κατ’ ευχήν, υπάρχει πάντα το πρώτο πτυχίο της για να της εξασφαλίσει μια θέση στην εργασιακή αρένα η οποία έχει επίσης ανάγκη από γυναίκες που ξέρουν να μάχονται και να κερδίζουν τους αγώνες τους σε έναν κόσμο που εξακολουθεί να είναι φτιαγμένος για (λευκούς) άνδρες. Ο δρόμος είναι μακρύς και χρειάζεται κάθε ακούσιο ή εκούσιο «στρατιώτη», ιδίως μετά και την τόσο άδικη και τόσο πρόωρη πρόσφατη απώλεια του πρώτου μαύρου «υπερήρωα», Τσάντγουικ Μπόουζμαν.