«Κυρίες και κύριοι, καλό απόγευμα. Και τι υπέροχο απόγευμα πράγματι είναι. Οργανώσατε τον καιρό με εξαιρετικό τρόπο…». Ο Τζέρεμι Αϊρονς ξέρει να παρασύρει κοντά του το κοινό, να το κάνει δικό του. Με την εισαγωγή και μόνο της σύντομης ομιλίας του, η οποία ακολουθήθηκε από μια απαγγελία το απόγευμα της περασμένης Τετάρτης στη Bρετανική Kατοικία της οδού Λουκιανού, έβλεπες πόσο έξυπνα μπορούσε να κερδίσει αμέσως τους προσκεκλημένους, πολλοί από τους οποίους είχαν υψωμένα τα smartphones και τα iPhones για να βιντεογραφήσουν τη στιγμή.
Ο 68χρονος ηθοποιός, κάτοχος Οσκαρ α’ ρόλου για το «Γύρισμα της τύχης» (1991) και πολλών άλλων βραβείων, βρέθηκε στην Αθήνα για να τιμήσει την ΑΜ βασίλισσα Ελισάβετ, η οποία πριν από λίγο καιρό έκλεισε τα 90, πράγμα το οποίο, όπως ο βρετανός πρέσβης κ. Τζον Κίμερ επισήμανε, σημαίνει ότι είναι η μεγαλύτερη σε ηλικία και μακροβιότερη στον θρόνο μονάρχης του πλανήτη (64 χρόνια στον θρόνο!). «Πρόκειται να συνδέσω δύο πράγματα» συνέχισε ο Αϊρονς, ο οποίος είναι γνωστός για τον φιλελληνισμό του και συχνός επισκέπτης της χώρας μας. «Τη δοξασμένη βασίλισσά μας και τον δοξασμένο Βάρδο μας. Το τρίτο βέβαια είναι οι δοξασμένοι Ελληνες. Απόψε τους έχω εδώ. Την Ελλάδα, τη βασίλισσα και τον Σαίξπηρ. Δεν θα μπορούσα να είμαι ευτυχέστερος. Και λυπάμαι που τα μεσάνυχτα μπαίνω σε ένα αεροπλάνο για να επιστρέψω στον «Μπάτμαν». Για μένα αυτό είναι ένας ξεπεσμός».
Εθνική γιορτή παγκοσμίως


Ως γνωστόν τα επίσημα γενέθλια της ΑΜ βασίλισσας Ελισάβετ είναι εθνική γιορτή στο Ηνωμένο Βασίλειο (καθιερώθηκε το 1748 επί βασιλείας Γεωργίου Β’). Στη Βρετανία οι εορτασμοί πραγματοποιούνται το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Ιουνίου με πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους εκδηλώσεις, γνωστότερη των οποίων η στρατιωτική επίδειξη Trooping of the Colour στο Horse Guards Parade, στο κέντρο του Λονδίνου. Πολλοί θα θυμούνται από τηλεοπτικές εικόνες ότι στην παρέλαση που ακολουθεί ως τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, υπό τους ήχους κανονιοβολισμών, επικεφαλής είναι η ίδια η βασίλισσα Ελισάβετ.
Bεβαίως κάτι παρόμοιο δεν θα μπορούσε να συμβεί σε όλα τα σημεία του κόσμου όπου Βρετανοί γιορτάζουν τα γενέθλια της βασίλισσάς τους. Κάπως έτσι προέκυψε ο παράγοντας Γουίλιαμ Σαίξπηρ, εφόσον εφέτος κλείνουν 400 χρόνια από τον θάνατό του. Η ιδέα να τιμηθεί ο Σαίξπηρ συνδυαστικά με τη βασίλισσα ήταν ικανοποιητικά ταιριαστή και εντελώς βρετανική. Οσο για τον Τζέρεμι Αϊρονς, ήταν η ιδανική επιλογή. Είναι ένας γνήσιος σταρ αλλά και ένας σπουδαίος ηθοποιός που χάρη στις δουλειές του στο θέατρο και στον κινηματογράφο γνωρίζει απέξω και ανακατωτά το έργο του Βάρδου (το «Χειμωνιάτικο παραμύθι» στο Bristol Old Vic το 1969 ήταν η πρώτη παράσταση Σαίξπηρ στην οποία έπαιξε ο Αϊρονς, ενώ έδωσε και έναν εξαιρετικό Αντόνιο στην κινηματογραφική εκδοχή του «Εμπόρου της Βενετίας» του Μάικλ Ράντφορντ με τον Αλ Πατσίνο ως Σάιλοκ).
Σεβασμός στον Σαίξπηρ


Θα πρέπει εδώ να επισημανθεί ότι η δουλειά που έχει γίνει στο εσωτερικό της Βρετανικής Κατοικίας προκειμένου να τιμηθεί και να προβληθεί ο Βάρδος είναι τουλάχιστον εντυπωσιακή: την είσοδο στολίζει μια έκθεση ιστορικών κοστουμιών του Εθνικού Θεάτρου που επιλέχθηκαν ειδικά για την εκδήλωση της περασμένης Τετάρτης προκειμένου να φωτίσουν ένα κομμάτι της ιστορίας και της εξέλιξης του σαιξπηρικού κοστουμιού στην Ελλάδα. Πρόκειται για έξι κοστούμια ηρώων έργων του Σαίξπηρ τα οποία καλύπτουν έξι δεκαετίες καλλιτεχνικής δημιουργίας δείχνοντας την αισθητική διαδρομή των σαιξπηρικών κοστουμιών στο Εθνικό Θέατρο μέσα από το έργο τριών θρυλικών ενδυματολόγων: του Αντώνη Φωκά, της Ιωάννας Παπαντωνίου και του Βασίλη Φωτόπουλου. Βλέπουμε, για παράδειγμα, την ενδυμασία του Αλέξη Μινωτή ως Σάιλοκ στην παράσταση του «Εμπόρου της Βενετίας» (1960) σε σκηνοθεσία του ιδίου. Βλέπουμε επίσης τα ρούχα που φορούσε ο Δημήτρης Χορν στον ρόλο του Μπένεντικτ στο «Πολύ κακό για το τίποτα» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, μια παραγωγή του 1946.
Υπήρχαν επίσης βίντεο από διάφορες παραστάσεις έργων του Σαίξπηρ, καρτέλες με διάσημους στίχους έργων του και ένα τραπέζι με iPads που ξεναγούσαν τον χρήστη στο εσωτερικό του διάσημου θεάτρου The Globe, του απόλυτου σαιξπηρικού ναού όπου έχουν ανεβεί και εξακολουθούν να ανεβαίνουν παραστάσεις. Μια άλλη ιδέα που ο κ. Κίτμερ είχε πάρει πολύ ζεστά ήταν η υλοποίηση ενός βίντεο κατά τη διάρκεια της βραδιάς, στο οποίο καλεσμένοι θα έλεγαν τη γνώμη τους για τον Σαίξπηρ και το έργο του, προσθέτοντας την αγαπημένη τους φράση από κάποιο έργο του. Και τέλος, το Θέατρο Σκιών Αθανασίου ανέβασε α λα Καραγκιόζη μια εκδοχή του «Ονείρου καλοκαιρινής νύχτας» με φιγούρες.

ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
Το Σονέτο 18 και η Αθήνα της κατάθλιψης
Ο Τζέρεμι Αϊρονς επέλεξε ένα σονέτο για να τιμήσει την ΑΜ Βασίλισσα Ελισάβετ. «Ο Σαίξπηρ το έγραψε για κάποιον, δεν είμαι βέβαιος αν ήταν για άνδρα ή για γυναίκα» είπε ο ηθοποιός. «Αλλά σήμερα θα το διαβάσω σαν να είναι γραμμένο για τη βασίλισσα από έναν ποιητή 400 χρόνων». Ηταν το Σονέτο 18: «Πώς να σε πω –καλοκαιριάτικο πρωί; / Εχεις πιο εύκρατη μορφή, πιο ερασμία· / γνωρίζω ανέμους που κι ο Μάης φυλλορροεί, / τα καλοκαίρια έχουν πάντα προθεσμία. / Κάποτε καίει ο επουράνιος οφθαλμός / και της χροιάς του ο χρυσός συχνά θαμπώνει, /κάποιος μοιραίος του καιρού αναπαλμός / την ομορφιά της ομορφιάς απογυμνώνει. / Μα εσύ αιώνιο θα έχεις καλοκαίρι / κι η ομορφιά σου δεν θ’ απαλλοτριωθεί, / δεν θα επαίρεται ο Αδης πως σε ξέρει / καθώς θα γράφεσαι στου χρόνου την πληθύ. / Οσο ζουν άνθρωποι και βλέπουν θα γυρίζουν / σ’ αυτούς τους στίχους και ζωή θα σου χαρίζουν». Το απόγευμα της Τετάρτης η ζέστη ήταν αφόρητη, οι μυρωδιές από τα εκλεκτά εδέσματα στα δεκάδες τραπέζια «έσπαγαν» ρουθούνια (ειδικά ο σολομός είχε τρομερή ουρά) και ο τεράστιος χώρος των δύο αυλών ασφυκτικά γεμάτος (αρκετοί εκπρόσωποι της πολιτικής σκηνής ήταν εκεί –ανάμεσά τους οι πρώην πρωθυπουργοί της Ελλάδας Κώστας Σημίτης και Λουκάς Παπαδήμος και οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας Ντόρα Μπακογιάννη και Μάκης Βορίδης).
Ο ιδρώτας κυλούσε επίμονα από τα πρόσωπα όλων αλλά ποιος αλήθεια νοιαζόταν όταν ο Αϊρονς, έστω και για λίγα λεπτά, επρόκειτο να βρεθεί στο πόντιουμ; Οταν κατά τις 20.00 εμφανίστηκε, ένιωθες προς στιγμήν ότι βρισκόσουν σε έναν άλλον τόπο και όχι στην Αθήνα της κατάθλιψης, της ταλαιπωρίας και της δυστυχίας. Θαρρείς ότι με την ηρεμία, το χιούμορ και τη μεταξένια φωνή του ο Αϊρονς απομάκρυνε από τα αφτιά μας το τρελό βουητό των σειρήνων των περιπολικών στη Βασιλίσσης Σοφίας, αφού την ίδια ώρα γινόταν η διαδήλωση του κινήματος «Παραιτηθείτε» λίγα στενά παρακάτω στο Σύνταγμα. Η παρουσία του, ακόμη και όταν έκανε χιούμορ «σφάζοντας» την τούρτα του Στέλιου Παρλιάρου σαν να μαχαίρωνε σε έργο του Σαίξπηρ, ήταν πάνω απ’ όλα ένα εξαίσιο δείγμα πολιτισμού σε μια εποχή βαρβαρότητας και ισοπέδωσης.
Το μόνο κρίμα είναι που ο Αϊρονς δεν τόλμησε να κάνει έστω και μια μικρή νύξη για το θέμα των ημερών, το Brexit. Στη γιορτή της Τετάρτης αυτό το θέμα ήταν κυριολεκτικά σαν να μην υπάρχει, λες και είχε δοθεί ρητή εντολή σε όλους τους Βρετανούς να μην εκφράσουν δημοσίως άποψη για το μέλλον της χώρας τους.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ