Εχει σχήμα και χρώμα το κενό; Ασφαλώς όχι. Αλλά στη ζωγραφική του Γιάννη Αδαμάκου έχει το σχήμα και το χρώμα των συναισθημάτων. Τα έργα του είναι γεμάτα κενό, άρα γεμάτα συναισθήματα. Και στην τέχνη το συναίσθημα της εικόνας είναι πολύ πιο παραστατικό και πιο ακριβό από την ίδια την εικόνα. «Handle with care», προσοχή, εύθραυστο ή κράτησε με ευλάβεια το φως που σκορπά γύρω του η φλόγα ενός κεριού ή «9 Lumen», η μονάδα που μετρά το προσπίπτον φως πάνω στον χώρο και στις φιγούρες. Και τώρα «Nimbus», το «φωτεινό νέφος» γύρω από τα πρόσωπα και τα πράγματα που θολώνει την εικόνα και ξαστερώνει τα συναισθήματα.
Ο Γιάννης Αδαμάκος στήνει ευήκοον ους και κρυφακούει τους ποιητές και τους σπουδαίους ζωγράφους. Πριν είχε αφουγκραστεί την Εμιλι Ντίκινσον: «Εμοιαζε οι Δρόμοι σαν να τρέχαν / Μέναν οι Δρόμοι ακίνητοι μετά / Εκλειψη –ό,τι βλέπαμε απ’ το παράθυρο, / Και Φόβος –ό,τι νιώθαμε βαθιά». Τώρα ακούει τον «Μίστερ Τέρνερ» να μονολογεί για το nimbus, το «φωτεινό νέφος» της ζωγραφικής του: «Το χρώμα είναι αντιφατικό. Μεγαλειώδες αλλά αντιφατικά αρμονικό. Η καθαρότητα του πρίσματός σας, η μόλυνση της παλέτας μου. Το φυσικό φως: το μαύρο. Το λευκό είναι η δύναμη του καλού, το μαύρο είναι ο διάβολος». «Nimbus», λοιπόν, είναι ο τίτλος της νέας ενότητας έργων του Γιάννη Αδαμάκου που παρουσιάζονται στην γκαλερί Ευριπίδης, την πιο ζωηρή ελπίδα για τις εικαστικές τέχνες που νιώσαμε να γεννιέται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.

«Σε αυτή τη δουλειά»
λέει ο ζωγράφος «έστησα αφτί και κρυφάκουσα μια συνομιλία μεταξύ του Τέρνερ και του Ρόθκο. Οι δυο σπουδαίοι ζωγράφοι δείχνουν διαφορετικοί αλλά τους συνδέουν υπόγεια ρεύματα». Αυτό σημαίνει ότι αλλάζοντας τον ορίζοντα των έργων του Τέρνερ, περιστρέφοντάς τα, αποκαλύπτεις τις συγγένειές τους με τον αμερικανικό εξπρεσιονισμό του Ρόθκο. Το ίδιο κάνει και ο Γιάννης Αδαμάκος καθώς μας δείχνει τα καινούργια έργα του. Τα στρέφει μια φορά και αρχίζει να ξεκαθαρίζει μια άλλη εικόνα. «Το φως είναι αυτό που με απασχολεί και πάλι» μας λέει. Τα έργα της σειράς «Nimbus» είναι συνέχεια της έκθεσης «9 Lumen» που φιλοξενήθηκε το 2013 στο Μουσείο Μπενάκη. Τότε ο δημιουργός είχε παρουσιάσει μια εγκατάσταση από 80 σχέδια, όπου μια απίθανη σκηνοθεσία με αυξομειούμενο φωτισμό αναδείκνυε όλες τις διαβαθμίσεις του λευκού και του μαύρου. Τα έργα της προκείμενης έκθεσης είναι συνέχεια εκείνης, μόνο που τώρα έχει εισχωρήσει δυναμικά το χρώμα στη ζωγραφική.

«Υπάρχει μια συνέχεια από τη μια δουλειά στην άλλη»
τονίζει ο Γιάννης Αδαμάκος. «Μη νομίζετε, εκ των υστέρων τη βλέπω κι εγώ. Είναι σαν η μία έκθεση να γεννά την άλλη. Τώρα η τέχνη μου έχει φτάσει σε ένα σημείο που τα έργα μου είναι γεμάτα κενά. Ο Τέρνερ το είπε nimbus, ένα φωτεινό νέφος απλωμένο στο τελάρο. Το θάμπωμα γύρω από το φεγγάρι, σημάδι αλλαγής του καιρού. Μπορεί να είναι και το ελληνικό αλός, το φωτοστέφανο, το θάμπωμα γύρω από ένα φως».
Και σε αυτή την έκθεση τα μεγέθη των έργων είναι μικρά ή μεγάλα. Καθόλου τυχαία. «Είναι επιλογή μου» λέει ο ζωγράφος.

«Οταν ζωγραφίζω μεγάλα αισθάνομαι όλο μου το σώμα, και στα μικρά τον καρπό, γιατί με ενδιαφέρουν πάρα πολύ ο ρυθμός και η αρχιτεκτονική του έργου. Το ενδιάμεσο μέγεθος με βγάζει εκτός ρυθμού. Δεν μπορώ να έχω την αρμονία που προσπαθώ να πετύχω. Είναι αλήθεια δύσκολα έργα, γιατί βρίσκονται στο μεταίχμιο. Θέλω να βγάζουν σαφές συναίσθημα από το κενό και το ασαφές».
Κι όλα αυτά γιατί; «Με ενδιαφέρει πάρα πολύ ο υπαινιγμός» λέει ο Γιάννης Αδαμάκος. «Στο ασαφές ο καθένας κάνει προβολή των δικών του συναισθημάτων και εμπειριών. Και αυτή η ζωγραφική δεν κουράζει ποτέ». Και δίνει την αίσθηση στον θεατή ότι είναι δικό του, ακόμη και όταν δεν μπορεί να το αποκτήσει. «Γιατί το δειλινό είναι δικό σου;» αναρωτιέται ο ζωγράφος. «Κι όμως το απολαμβάνεις. Οταν κάτι σου αρέσει τόσο πολύ είναι δικό σου. Το ποίημα της Ντίκινσον μου άρεσε τόσο πολύ που ήταν σαν να το είχα γράψει εγώ».

«Δεν κάνω εικονογράφηση μιας ιδέας»
Η διαδικασία της δημιουργίας μιας ενότητας έργων δεν στηρίζεται εξαρχής σε κάποια ιδέα. Αυτή αναδύεται μέσα από τα ίδια τα έργα. «Δεν λέω ποτέ “τώρα θα κάνω έναν διάλογο μεταξύ Τέρνερ και Ρόθκο” και αρχίζω να ζωγραφίζω» λέει ο Γιάννης Αδαμάκος. «Κοιτάζοντας τα έργα που ήδη έχω κάνει, αρχίζουν και μου έρχονται στον νου διάφορες εικόνες ή ένα ποίημα όπως εκείνο της Εμιλι Ντίκινσον. Μου θύμισαν τόσο πολύ εκείνα τα έργα. Αν αρχίσεις αλλιώς και έχεις στον νου σου μια συγκεκριμένη ιδέα, είναι σαν να προσπαθείς να κάνεις εικονογράφηση. Και αυτό δεν θα το ήθελα με κανέναν τρόπο, δεν μου πάει. Θέλω να είμαι ελεύθερος να οργανώνω τον χώρο μου. Με ενδιαφέρει πάρα πολύ η δομή του έργου, παρ’ όλο που σχεδόν δεν διακρίνεις τίποτε σε αυτό και κυριαρχεί το κενό. Σχέδιο, χρώμα, σύνθεση είναι τα υλικά με τα οποία δουλεύω. Μετά έρχεται με κάποιον τρόπο το θέμα να στηρίξει αυτά τα πράγματα και να τους δώσει ιδεολογία».

πότε & πού:

Η έκθεση του Γιάννη Αδαμάκου «Nimbus» θα εγκαινιαστεί την Πέμπτη 22 Οκτωβρίου στην Γκαλερί Ευριπίδης (Ηρακλείτου 10, Κολωνάκι) και θα διαρκέσει έως τις 28 Νοεμβρίου

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ