Ο Ιαν Τζόουνς είναι καθηγητής Ιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, ένα βρετανικό πανεπιστήμιο όπου ο φοιτητικός σύλλογος διεκδίκησε με σθένος και πέτυχε τελικά την 24ωρη λειτουργία της πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης. Ο καθηγητής Τζόουνς αρνείται τα τελευταία χρόνια να αποκαλύψει τον αριθμό του κινητού του τηλεφώνου στους φοιτητές του. Ο ίδιος διατείνεται ότι είναι ικανοί να τον ενοχλήσουν ακόμη και στις 3 τα ξημερώματα, εφόσον χρειαστεί να λύσουν κάποια απορία τους. Ο θρυλικός στίχος των Pink Floyd «Ηey! Τeacher! Leave them kids alone!» εδώ αντιστρέφεται. Η νέα γενιά είναι σοβαρή, διαβάζει πολύ, δεν ξενυχτά, συλλέγει επιμελώς «εφόδια» για το βιογραφικό της και οραματίζεται τη μελλοντική της σελίδα στο LinkedIn.

Και, ναι, έχει πολλούς λόγους να το κάνει. Η κρίση άλλαξε τα δεδομένα: οι απόφοιτοι των ανώτατων σχολών είναι περισσότεροι, ο ανταγωνισμός μεγαλύτερος και η πάλη για μια καλύτερη ζωή ξεκινά από τα φοιτητικά έδρανα. Επιπλέον, ειδικά σε χώρες όπου η τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν είναι δωρεάν, οι φοιτητές αναγκάζονται να δουλεύουν, ενίοτε και σε δύο δουλειές. Σύμφωνα με έρευνες τα 2/3 των φοιτητών στη Μεγάλη Βρετανία δουλεύουν part time. Και κάπως έτσι 18χρονοι φοιτητές ζουν τη ζωή 30άρηδων.

Η «στροφή στη σοβαρότητα» ξεκινά ήδη από τα χρόνια της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΝΗS) της Βρετανίας, το ποσοστό των εφήβων που καπνίζει έπεσε από το 9% στο 3% την τελευταία δεκαετία, ενώ ο αριθμός των εφήβων που έκαναν χρήση παράνομων ουσιών μειώθηκε στο μισό. Και η μείωση αυτών των δεικτών είναι σίγουρα ό,τι καλύτερο. Το κακό ίσως βρίσκεται στην αλλαγή της ακαδημαϊκής εμπειρίας, στην ανάδυση δηλαδή μιας γενιάς για την οποία το πανεπιστήμιο είναι λιγότερο εμπειρία και περισσότερο ο αναγκαστικός προθάλαμος για μια καλή εργασία, μιας γενιάς που προσανατολίζει τις δραστηριότητές της στα γούστα του μελλοντικού της εργοδότη, μιας γενιάς που ωριμάζει όχι γρήγορα, αλλά απότομα. Βεβαίως, η πρόσφατη ελληνική εμπειρία ίσως αποδεικνύει ότι όλα αυτά μπορεί να είναι και κάπως υπερβολικά. Και ανάμεσα στο ακαλαίσθητο μαύρο γκραφίτι του Πολυτεχνείου και τον φοιτητή που αγχωμένος συντάσσει το βιογραφικό του πριν καν αποφοιτήσει από το πρώτο έτος το μέτρο αναζητείται.

* Δημοσιεύθηκε στο ΒΗΜΑmen Απριλίου 2015