Απεργιακά… τιτιβίσματα συγκλόνισαν την Αμερική

Τη μεγαλύτερη εργατική κινητοποίηση των τελευταίων (πολλών) δεκαετιών έζησαν οι ΗΠΑ με τις εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους που όχι μόνο έκαναν απεργία αλλά και διαδήλωσαν σε 200 μεγάλες αμερικανικές πόλεις την περασμένη Τετάρτη. Πρόκειται για χαμηλόμισθους εργαζομένους, πολλοί εκ των οποίων είναι οικονομικοί μετανάστες από τη Λατινική Αμερική, που έχουν ως αίτημα την αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 15 δολάρια. «Μάχη για τα 15 δολάρια» ονόμασαν άλλωστε την κινητοποίηση οι διοργανωτές της, η Service Employees International Union (SEIU).

Η SEIU πιστώνεται άλλωστε και την επιτυχία της πρωτοφανούς κινητοποίησης –αξίζει να σημειωθεί ότι τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης τη χαρακτήρισαν ως τη μεγαλύτερη κινητοποίηση των χαμηλόμισθων εργαζομένων στην αμερικανική ιστορία! Και εύλογα ανακύπτει το ερώτημα πώς τα κατάφερε η ένωση αυτή των εργαζομένων στον κλάδο των υπηρεσιών να συσπειρώσει τόσο πολλούς εργαζομένους, που ασφαλώς δεν είναι μέλη της. Διότι το ποσοστό των εγγεγραμμένων σε συνδικαλιστικές ενώσεις και σωματεία μισθωτών υπαλλήλων στις ΗΠΑ έχει πέσει από το 35% στο 11,3% τα τελευταία πενήντα-εξήντα χρόνια, ενώ μόνο το 6,6% των εργατών στον ιδιωτικό τομέα είναι μέλη κάποιου συνδικάτου.

Συνδικαλιστική κρίση

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό βρίσκεται στο Διαδίκτυο και συγκεκριμένα στα περιβόητα κοινωνικά δίκτυα! Η SEIU εκμεταλλεύτηκε με τον αποτελεσματικότερο τρόπο τις νέες τεχνολογίες επικοινωνίας των ανθρώπων για να ξεσηκώσει τις εκατοντάδες χιλιάδες χαμηλόμισθους υπαλλήλους των McDonald’s, των Walmart και των άλλων αλυσίδων πολυκαταστημάτων. Σε βαθμό που οδήγησε κάποιους αμερικανούς πανεπιστημιακούς να μιλούν για το λυκαυγές της… «Δημοκρατίας των Εξυπνων Κινητών».

Η «Μάχη για τα 15 δολάρια» ως κίνημα για την αύξηση των αποδοχών των χαμηλότερα αμειβομένων Αμερικανών έκανε την πρώτη εμφάνισή της τον Νοέμβριο του 2012, όταν 200 εργαζόμενοι σε ταχυφαγεία της Νέας Υόρκης συμμετείχαν (δίχως να εκπροσωπούνται συνδικαλιστικά) σε ημερήσια απεργιακή κινητοποίηση με αίτημα μισθολογικές αυξήσεις που είχε κηρύξει η SEIU –ειρήσθω εν παρόδω, η συγκεκριμένη συνδικαλιστική ένωση αριθμεί περί τα 2 εκατ. μέλη. Παράλληλα ένα κίνημα με ανάλογα μισθολογικά αιτήματα και με την επωνυμία «Το δικό μας Walmart» εμφανίστηκε στη μεγαλύτερη αλυσίδα καταστημάτων λιανικών πωλήσεων των ΗΠΑ –το κίνημα αυτό βρήκε αμέσως τη στήριξη της Ενωσης United Food and Commercial Workers, που αριθμεί 1,3 εκατ. μέλη.

Οι κινητοποιήσεις και οι πιέσεις εν γένει της «Μάχης για τα 15 δολάρια» και του «Δικού μας Walmart» έχουν ήδη αποδώσει καρπούς. Τον περασμένο Φεβρουάριο η Walmart ανακοίνωσε ότι εντός του τρέχοντος έτους θα αυξήσει κατά 1 δολάριο το ωρομίσθιο που δίνει στους νεοπροσλαμβανομένους και δίχως προϋπηρεσία υπαλλήλους της ώστε να φθάσει στα 9 δολάρια. Και η McDonald’s έχει συμφωνήσει να αυξήσει από τα 9,01 στα 10 δολάρια το ωρομίσθιο των υπαλλήλων της από την επόμενη χρονιά. Οπως σημειώνουν οι «Financial Times» ωστόσο το μέσο (προσοχή: όχι το κατώτερο…) ωρομίσθιο με το οποίο αμείβονται οι εργαζόμενοι στα McDonald’s στις ΗΠΑ είναι σήμερα 8,23 δολάρια, ενώ το μέσο ωρομίσθιο των βοηθών πωλητών στα καταστήματα Walmart είναι 9,36 δολάρια.

Στις αμερικανικές Πολιτείες εν γένει το κατώτατο ωρομίσθιο έχει ορισθεί στα 7,25 δολάρια (ή 6,83 ευρώ), αμοιβή διόλου ευκαταφρόνητη αν αναλογιστεί κανείς ότι το κατώτατο ωρομίσθιο στην Ελλάδα είναι 3,43 ευρώ (ή 3,64 δολάρια). Σημειωτέον ότι στον παρακείμενο πίνακα ο ΟΟΣΑ έχει σταθμίσει την αγοραστική δύναμη των κατώτατων ωρομισθίων σε κάθε χώρα και έτσι προκύπτουν τα περίπου 4,5 δολάρια που εισπράττει ο έλληνας ανειδίκευτος και άνευ προϋπηρεσίας υπάλληλος.

Ρεαλισμός ή μαξιμαλισμός;

Εν πάση περιπτώσει, οι επιδιώξεις των αμερικανών «μαχητών» μοιάζουν κάπως μαξιμαλιστικές ή και ουτοπικές αν αναλογιστεί κανείς ότι παλεύουν για τον υπερδιπλασιασμό του ισχύοντος κατώτατου ωρομισθίου στη χώρα. Εξάλλου και ως απόλυτη τιμή τα 15 δολάρια (14,14 ευρώ) μοιάζουν υπερβολικά πολλά αν αναλογιστεί κανείς ότι μόλις πρόσφατα η Γερμανία καθιέρωσε κατώτατο ωρομίσθιο 8,5 ευρώ, ενώ ακόμη και στην «κορπορατίστικη» Γαλλία ή στο πάμπλουτο Λουξεμβούργο τα ωρομίσθια κατά τι ξεπερνούν τα 10 ευρώ.

Ωστόσο ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έχει ήδη προτείνει την αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 10,10 δολάρια. Αρκετά καθυστερημένα, θα παρατηρούσε κανείς, διότι η πρόταση έγινε στο δεύτερο ήμισυ της δεύτερης και τελευταίας θητείας του και ενώ και στα δύο Σώματα του Κογκρέσου έχει διαμορφωθεί μια ρεπουμπλικανική πλειοψηφία που καθιστά αδύνατη την έγκριση της πρότασης. Πέραν αυτού, τα κατώτατα ωρομίσθια καθορίζονται από τις τοπικές αρχές. Στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης το κατώτατο ωρομίσθιο είναι 8,75 δολάρια, αλλά ο νέος δήμαρχος Μπιλ Ντε Μπλάζιο αύξησε τον περασμένο Σεπτέμβριο το ωρομίσθιο στα 13,30 δολάρια για τις εταιρείες που λαμβάνουν δημοτική χρηματοδότηση.

Ρεαλιστές ή ουτοπιστές, οι «Μαχητές» για την αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου ίσως σηματοδοτούν την ανανέωση του εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ. Αυτό τουλάχιστον εκτιμούν πανεπιστημιακοί, όπως ο καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σάντα Μπάρμπαρα στην Καλιφόρνια Νέλσον Λίχτενσταϊν, ο οποίος παραλληλίζει τη στρατηγική των «μαχητών» με εκείνη των ισχυροποιούμενων ακτιβιστών-συνδικαλιστών κατά την περίφημη «Προοδευτική Εποχή» στις αρχές του 20ού αιώνα. Τη φορά αυτή οι ακτιβιστές έχουν και την οργανωτική βοήθεια του Twitter…

Social media
Κοινωνική (δια)δικτύωση και πολιτική
Με ωρομίσθιο 9,28 ευρώ η Τζέσικα Ντέιβις αναθρέφει τον μικρό γιο της. Η ηλικίας 26 ετών εργαζόμενη σε κατάστημα McDonald’s στο Σικάγο έμαθε για τους «Μαχητές για τα 15 δολάρια» από ένα «τιτίβισμα» συναδέλφου της. Δεν ήταν εξαίρεση, καθώς βασικός επικοινωνιακός δίαυλος των διοργανωτών της απεργίας της 15ης Απριλίου με τους εργαζομένους ήταν τα social media.

«Εκείνο που χρειάζονται σήμερα οι εργαζόμενοι για να γράψουν ιστορία είναι ένα έξυπνο κινητό. Ειδικά οι χαμηλόμισθοι δίχως αυτή τη συσκευή δεν θα μπορούσαν να οργανωθούν, διότι άλλοι δουλεύουν νυχτερινές βάρδιες, άλλοι δεν έχουν σταθερή κατοικία…» δηλώνει ο οργανωτικός διευθυντής της «Μάχης για τα 15 δολάρια» Κένταλ Φελς. «Το Facebook και το Twitter μετέτρεψαν τους εργαζομένους σε οδηγητές γνώμης» διαπιστώνει ο Κεν Τζέικομπς του Πανεπιστημίου Κολούμπια.