Ας ξεκινήσω από μια βασική αρχή: οι καλλιτέχνες δεν είναι μηχανές και πρέπει να παρουσιάζουν έργο όταν έχουν κάτι να πουν ή να παρουσιάσουν. Υπό αυτή την έννοια, η καθυστέρηση των πέντε χρόνων για κυκλοφορία νέου άλμπουμ –το μεγαλύτερο διάστημα στη δισκογραφία των U2 –φαντάζει φυσιολογική για ένα συγκρότημα που ουσιαστικά δεν έχει να αποδείξει τίποτε στα 35 χρόνια παρουσίας του σε αυτόν τον πλανήτη. Θα μπορούσαν να κάνουν διακοπές, μεταπτυχιακά, να χτίσουν ένα καινούργιο σπίτι, να διαθέσουν χρόνο στην οικογένειά τους. Οτιδήποτε. Τα τελευταία πέντε χρόνια όμως δεν έχει περάσει ούτε μία ημέρα που να μην έχει βγει ανακοίνωση σχετικά με την επικείμενη κυκλοφορία του νέου άλμπουμ τους. Kαι πάντα διαφορετική. Ξεκίνησε ως σίκουελ του δωδέκατου άλμπουμ τους «No Line On The Horizon» και υποτίθεται ότι θα είχε τον τίτλο «Songs Of Ascent».
«Songs Of Innocense»
Στην πορεία ο Μπόνο και η παρέα του διαπίστωσαν ότι δεν τους «έβγαινε» και αποφάσισαν ότι θα το κυκλοφορούσαν μόνο αν το τελικό αποτέλεσμα ήταν ανώτερο του προηγούμενου άλμπουμ. Υπήρξαν διαδοχικές ανακοινώσεις το υπόλοιπο 2009 αλλά και το μισό 2010 τόσο από τους ίδιους όσο και από τον μάνατζέρ τους Πολ Μακ Γκίνες ότι οσονούπω κυκλοφορεί και τελικά φτάσαμε σε ένα πιο φιλόδοξο σχέδιο όπου θα κυκλοφορούσαν όχι ένα, αλλά τρία άλμπουμ, ένα παραδοσιακό ροκ α λα U2, ένα χορευτικό με μια πλειάδα παραγωγών και το πολυταλαιπωρημένο «Songs Of Ascent». Τον Οκτώβριο του ’10 τελικά ανακοίνωσαν ότι το νέο άλμπουμ θα είναι σε παραγωγή του πολυπράγμονος Danger Mouse και θα περιέχει 12 τραγούδια αλλά και πάλι τίποτε δεν συνέβη, παρά μόνο μία ακόμη σειρά ανακοινώσεων, σχετικά με το αν είναι έτοιμο ή όχι για να φτάσουμε τελικά στις 9 Σεπτεμβρίου του 2009, στο Κουπερτίνο της Καλιφόρνιας και την παρουσίαση του iPhone 6 αλλά και του apple watch.
Εκεί ταυτόχρονα με την παρουσίαση των νέων προϊόντων της εταιρείας ως κερασάκι στην τούρτα βγήκαν στη σκηνή και οι U2 οι οποίοι αφού παρουσίασαν το νέο τραγούδι τους «The Miracle (of Joey Ramone)», ανακοίνωσαν μαζί με τον Τιμ Κουκ της Apple ότι το νέο άλμπουμ τους «Songs Of Innocense» είναι γεγονός και ότι για το διάστημα από τις 9 Σεπτεμβρίου ως τις 13 Οκτωβρίου θα διατίθεται απολύτως δωρεάν μέσω των iTunes. Και φτάνουμε στο διακύβευμα και στο μεγάλο άγχος του ιρλανδικού συγκροτήματος: την επιτυχία. Το προηγούμενο άλμπουμ είχε καταφέρει να πουλήσει μόνο(!) 5.000.000 αντίτυπα, μικρό νούμερο για τα υψηλά στάνταρντ της μπάντας. Δεδομένου λοιπόν ότι πλέον τα πράγματα στις πωλήσεις μπορεί να είναι ακόμη χειρότερα, κατέφυγαν στην ύστατη λύση που σε κάθε περίπτωση όμως ανοίγει τον ασκό του Αιόλου. Παραδίδουν το άλμπουμ στους 500.000.000 ακροατές των iTunes και πολλούς ακόμη που έτρεξαν να γραφτούν προκειμένου να έχουν αυτή την προνομιακή μεταχείριση και περιμένουν ότι αυτή η κίνηση θα τους αποφέρει μακροπρόθεσμα στον μόνο κερδοφόρο τομέα που έχει μείνει στη μουσική βιομηχανία, τις συναυλίες, αφού θα έχουν αυξήσει κατά πολύ το κοινό τους.
33 εκατομμύρια ακροατές
Είναι όμως αυτή η στάση ενός καλλιτέχνη; Είναι αυτή η στάση ενός ροκ συγκροτήματος και δη του μεγαλύτερου εν ενεργεία μετά τους Ρόλινγκ Στόουνς; Εδώ μιλάμε πλέον για μια μπίζνα που αφορά νούμερα, ρεκόρ και τραπεζικούς λογαριασμούς. Ολες οι καλές προθέσεις πάνε περίπατο, ακόμη και αν στο βάθος ακούγεται η φωνή του Μπόνο να λέει: «Θέλαμε να κάνουμε ένα πολύ προσωπικό άλμπουμ… Να προσπαθήσουμε να εξακριβώσουμε γιατί θέλαμε να είμαστε σε αυτή την μπάντα, τις σχέσεις γύρω από την μπάντα, τις φιλίες, τους έρωτές μας, την οικογένειά μας. Ολόκληρο το άλμπουμ αφορά τα πρώτα ταξίδια –ταξίδια γεωγραφικά, πνευματικά, σεξουαλικά. Και αυτό είναι σκληρό. Αλλά φτάσαμε εκεί».
Ταυτόχρονα αποτελεί την ταφόπλακα σε ό,τι γνωρίζαμε ως σήμερα στη δισκογραφία. Υποτίθεται ότι μέχρι πρότινος το πρόβλημα ήταν πως χάθηκε η αξία του άλμπουμ γιατί το κοινό κατεβάζει πλέον μόνο τραγούδια. Πλέον θα καταφέρουν να επιζήσουν μόνο τα μεγαθήρια, καθώς χωρίς αμφιβολία οι μικρότεροι δεν θα έχουν τις απεριόριστες δυνατότητες που «χάρισε» η Apple σήμερα στους U2 και αύριο στη Μαντόνα για παράδειγμα. Για την προώθησή του η Apple θα διαθέσει συνολικά το ποσό των 100 εκατομμυρίων δολαρίων και δικαίως, αφού μόνο την πρώτη εβδομάδα άκουσαν το άλμπουμ 33 εκατομμύρια ακροατές.
Από το «Iris (Hold Me Close)» στο «The Troubles»
Οσον αφορά το ίδιο το άλμπουμ, μοιάζει λίγο σαν οι U2 να έβγαλαν τα ματάκια τους μόνοι τους. Υστερα από πέντε χρόνια και τόση συζήτηση θα περίμενε κανείς ότι θα ακούγαμε ένα άλμπουμ παραπλήσιο σε ποιότητα με το «October», το «Joshua Tree» ή το «Achtung Baby». Δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι έτσι. Υπάρχουν φυσικά κάποια λαμπρά δείγματα του ταλέντου τους, όπως είναι το τραγούδι «Iris (Hold Me Close)», που αφορά τη μητέρα του Μπόνο, με τους πιο προσωπικούς ίσως στίχους που έχει γράψει ποτέ και σίγουρα συμπεριλαμβάνεται με άνεση σε μια ανθολογία του συγκροτήματος. Πολύ όμορφα είναι επίσης τα «Song For Someone» και «Every Breaking Wave» ενώ ξεχωριστό για την τρυφερότητά του είναι και το τραγούδι που κλείνει το άλμπουμ «The Troubles» με τα φωνητικά της Lykke Li. Φυσικά υπάρχουν όλα εκείνα τα στοιχεία για τα οποία αγαπήθηκαν οι U2 τα χρόνια που πέρασαν, όπως είναι τα δυνατά ρεφρέν και οι μελωδίες με έναν ήχο που θα ταιριάζει για μία ακόμη φορά στις αρένες που θα το παρουσιάσουν.
Οσον αφορά το ίδιο το άλμπουμ, μοιάζει λίγο σαν οι U2 να έβγαλαν τα ματάκια τους μόνοι τους. Υστερα από πέντε χρόνια και τόση συζήτηση θα περίμενε κανείς ότι θα ακούγαμε ένα άλμπουμ παραπλήσιο σε ποιότητα με το «October», το «Joshua Tree» ή το «Achtung Baby». Δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι έτσι. Υπάρχουν φυσικά κάποια λαμπρά δείγματα του ταλέντου τους, όπως είναι το τραγούδι «Iris (Hold Me Close)», που αφορά τη μητέρα του Μπόνο, με τους πιο προσωπικούς ίσως στίχους που έχει γράψει ποτέ και σίγουρα συμπεριλαμβάνεται με άνεση σε μια ανθολογία του συγκροτήματος. Πολύ όμορφα είναι επίσης τα «Song For Someone» και «Every Breaking Wave» ενώ ξεχωριστό για την τρυφερότητά του είναι και το τραγούδι που κλείνει το άλμπουμ «The Troubles» με τα φωνητικά της Lykke Li. Φυσικά υπάρχουν όλα εκείνα τα στοιχεία για τα οποία αγαπήθηκαν οι U2 τα χρόνια που πέρασαν, όπως είναι τα δυνατά ρεφρέν και οι μελωδίες με έναν ήχο που θα ταιριάζει για μία ακόμη φορά στις αρένες που θα το παρουσιάσουν.
Ο Μπράιαν Ινο όμως δεν βρίσκεται για πρώτη φορά έπειτα από τριάντα χρόνια στη θέση του παραγωγού και η διάθεση εξερεύνησης και πειραματισμού που τους προσέφερε αυτή τη φορά απουσιάζει. Διάβασα επίσης μια ενδιαφέρουσα σύγκριση που έκανε η βρετανική εφημερίδα «ΝΜΕ» στην κριτική της, όπου αναφέρει πολύ έξυπνα ότι την ώρα που η Apple παρουσίαζε τα νέα καλούδια για τα οποία θα πρέπει να πληρώσει κανείς για να αποκτήσει, οι U2 έδιναν το «νέο βλαστάρι» τους εντελώς δωρεάν κάνοντάς το να μοιάζει φθηνό. Και δεν τους αξίζει κάτι τέτοιο την ώρα που θα μπορούσαν να πειραματιστούν προκειμένου να γεμίσουν την καρδιά τους πρωτίστως και όχι τις απανταχού αρένες, αλλά αυτή είναι η φτιάξη του ποπ και ροκ οικοδομήματος.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
