Οταν κάτι το έχεις στα πόδια σου, δεν το εκτιμάς. Το θεωρείς δεδομένο και δεν του δίνεις την αξία που πραγματικά έχει. Κυρίως δεν βλέπεις τις ευκαιρίες που μπορεί να κρύβει η αξιοποίησή του. Η αλήθεια είναι πως όταν μεσοβδόμαδα ένας αμερικανός φίλος μου συνέκρινε την περιοχή μεταξύ Αιόλου, Κολοκοτρώνη, Καλαμιώτου και Αθηναΐδος με το Τσέλσι της Νέας Υόρκης, τον κοίταξα λίγο περίεργα. Αν και αντιλήφθηκε τη συγκεκαλυμμένη αποδοκιμασία μου, δεν πτοήθηκε. Αντιθέτως, προσπάθησε να με πείσει ότι έχει δίκιο.
Το Τσέλσι είναι μια γνωστή περιοχή στο West Side του Μανχάταν στη Νέα Υόρκη που εκτείνεται μεταξύ της 14ης και 30ής Λεωφόρου. Βρίσκεται σε όλους τους ταξιδιωτικούς οδηγούς και προτείνεται για τους χώρους τέχνης και τα ιδιαίτερης αισθητικής καταστήματά του. Αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Ως τα τέλη της δεκαετίας του 1990 το Τσέλσι ήταν περισσότερο γνωστό για την κρεαταγορά, τις βιοτεχνίες και τις αποθήκες του. Εκείνη την εποχή, μια παρέα ιδιοκτητών γκαλερί και ανθρώπων της τέχνης που δεν ήταν διατεθειμένοι να ξοδεύουν τεράστια ποσά για να στεγάζουν τις επιχειρήσεις τους στο Σόχο –τη Μέκκα της τέχνης στη Νέα Υόρκη –αποφάσισαν συντονισμένα να μετακινηθούν στο Τσέλσι, όπου αφενός υπήρχαν διαθέσιμα ακίνητα και αφετέρου τα ενοίκια ήταν πολύ πιο φθηνά. Κάπως έτσι, και μετά την πρωτοβουλία αυτής της ομάδας των επιχειρηματιών, μέσα σε 15 χρόνια η άλλοτε περιθωριακή περιοχή έγινε must για τους Νεοϋορκέζους και σήμερα είναι γεμάτη γκαλερί, επώνυμα καταστήματα ρούχων και πολύ γνωστά εστιατόρια.
Ο Τζόναθαν, ο προαναφερθείς αμερικανός φίλος, αποδίδει την επιτυχία του Τσέλσι στην τοποθεσία του καθώς και στον τρόπο επιχειρηματικής ανάπτυξης που ακολούθησαν όσοι μετακινήθηκαν εκεί. «Το καλύτερο μέρος για να ανοίξεις κατάστημα είναι κοντά στον ανταγωνιστή σου» μου επεσήμανε χαρακτηριστικά, αποκαλύπτοντας και μια πτυχή η οποία δεν είναι ορατή διά γυμνού οφθαλμού. Οταν σε μια περιοχή συγκεντρώνονται πολλές ομοειδείς επιχειρήσεις, καταστήματα ρούχων, δικηγορικά γραφεία, εφοπλιστικές εταιρείες, χρηματιστηριακά γραφεία κ.ά. το κόστος μάρκετινγκ ουσιαστικά ελαχιστοποιείται. Πιο απλά, εσύ επωφελείσαι από τις ενέργειες μάρκετινγκ που έχει πραγματοποιήσει ο ανταγωνιστής σου για να προσελκύσει κόσμο και αυτός ευνοείται από τις δικές σου ενέργειες. Ετσι, υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας ενός καταστήματος αν λειτουργήσει σε περιοχή όπου υπάρχουν ήδη άλλα συναφή καταστήματα. Οπως υποστηρίζει, οι επιχειρήσεις που μετακινήθηκαν από το Σόχο στο Τσέλσι στις αρχές του 2000 διπλασίασαν τις πιθανότητες βιωσιμότητάς τους διότι μείωσαν δραστικά τα λειτουργικά τους έξοδα, είτε αυτά αφορούσαν έξοδα στέγασης είτε δαπάνες προβολής.
Ο αρχιτέκτονας στο επάγγελμα Τζόναθαν, ενθουσιώδης αρχαιολάτρης, θεωρεί ότι η περιοχή μεταξύ Αιόλου, Κολοκοτρώνη, Καλαμιώτου και Αθηναΐδος έχει μοναδικά χαρακτηριστικά. Αφενός βρίσκεται σε απόσταση 1.500 μέτρων από την Ακρόπολη. Αφετέρου έχει τεράστια ευκολία στην πρόσβαση διότι εξυπηρετείται από ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και μετρό. Είναι μια εμπορική γειτονιά με πολλά παλιά, μη μισθωμένα και εγκαταλελειμμένα ακίνητα που ξεχωρίζει από τους ειδικούς όρους δόμησης οι οποίοι είχαν υιοθετηθεί στο παρελθόν και ειδικά για τα διώροφα – τριώροφα κτίριά της και το κλειστό οικοδομικό της σύστημα. Αυτό το κλειστό οικοδομικό σύστημα είναι κατά τον ίδιο το μυστικό της επιτυχίας της περιοχής, διότι ευνοεί την ύπαρξη της λεγόμενης «πιάτσας». Αυτό, βεβαίως, είναι ήδη γνωστό. Οι επιχειρήσεις υφασμάτων και ειδών κιγκαλερίας, αλλά και τα εστιατόρια της περιοχής, που λειτουργούν μέσα στις δικές τους ξεχωριστές πιάτσες, δείχνουν το πώς η ανάπτυξη του παμπάλαιου αυτού εμπορικού τριγώνου της Αιόλου διατηρεί τα ίδια πλεονεκτήματα για περισσότερα από 200 χρόνια.
Κατά τον ίδιο, αν το Τσέλσι της Νέας Υόρκης απέκτησε γόητρο και επισκέπτες, ήταν διότι οι επιχειρηματίες του το ανέδειξαν με όλους τους διαθέσιμους τρόπους. Αυτό, όμως, δεν αρκεί στην περίπτωση του παλιού εμπορικού κέντρου των Αθηνών. Το Κέντρο θα πρέπει να κατοικηθεί ξανά και να επενδύσουν οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες του χρόνο και χρήματα. Αλλά για να πειστούν κάποιοι να το κάνουν, απαιτούνται κίνητρα. Ο ίδιος πρότεινε μια παραλλαγή του αμερικανικού προγράμματος σταθεροποίησης γειτονιάς (Neighborhood Stabilization Program), μέσω του οποίου ιδιοκτήτες και ένοικοι ακινήτων λαμβάνουν χαμηλότοκα δάνεια με τα οποία δρομολογούν συγκεκριμένες εργασίες επισκευής στα σπίτια και στα καταστήματά τους. Το πρόγραμμα αυτό αφενός συμβάλλει στο να μην εγκαταλείπουν τα σπίτια τους οι κάτοικοι των περιοχών και αφετέρου στο να μην καταρρέουν οι τιμές ακινήτων στις γειτονιές αυτές.
Δεν γνωρίζω αν το made in USA σχέδιο θα μπορούσε να μετατρέψει την Αιόλου σε Τσέλσι, ωστόσο δείχνει ότι κάποιοι τρίτοι βλέπουν ευκαιρίες εκεί που δεν τις βλέπουμε εμείς.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 29 Ιουνίου 2014

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ