«Τρεις αμερικανοί πρόεδροι και ένα αίνιγμα»: αυτός είναι ο τίτλος ενός εκτενούς άρθρου των «New York Times» με κεντρικά πρόσωπα τον Μπιλ Κλίντον, τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο, τον Μπαράκ Ομπάμα και στη μέση τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στον ρόλο του… αινίγματος.
«Για δεκαπέντε χρόνια, οι τρεις πρόεδροι των ΗΠΑ επιχείρησαν να ψυχολογήσουν και να κατανοήσουν τον Πούτιν, αλλά απέτυχαν παταγωδώς και οι τρεις. Καθένας απ’ αυτούς προσπάθησε να παγιώσει μια στενή σχέση με τον ρώσο ομόλογό του, αλλά στην πορεία κατάλαβαν πως οι προσπάθειές τους τορπιλίζονταν διαρκώς από έναν άριστο γνώστη των πολεμικών τεχνών και τέως συνταγματάρχη της KGB. Τον φαντάστηκαν ως κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που ήταν πραγματικά και υπέθεσαν πως μπορούν να διαχειριστούν έναν άνθρωπο που αρνείται πεισματικά να γίνει αντικείμενο διαχείρισης. Κυρίως δε, είδαν τον Πούτιν με τα δικά τους μάτια, θεωρώντας πως έβλεπε τα συμφέροντα της Ρωσίας με τον ίδιο τρόπο που τα έβλεπαν και οι τρεις αμερικανοί πρόεδροι» σημειώνει ο αρθρογράφος Πίτερ Μπέικερ.
Οπως τονίζει το δημοσίευμα, ο Κλίντον ήταν ο πρώτος που είχε την τύχη να γνωρίσει τον Πούτιν, έστω και για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα. «Αρχικά θεώρησα πως ο Μπορίς Γέλτσιν είχε διαλέξει έναν διάδοχο που είχε την ικανότητα να κάνει τη ζωή στη Ρωσία καλύτερη απ’ αυτή που του κληροδότησε ο Γέλτσιν» γράφει ο Κλίντον στα απομνημονεύματα του, ενώ τον Μάρτιο του 2000 συνομιλώντας με τον τότε νεοεκλεγέντα ρώσο πρόεδρο ο Κλίντον έγραψε πως «έκλεισα το τηλέφωνο πιστεύοντας πως όντως είναι αρκετά δυνατός ώστε να κρατήσει τη Ρωσία ενωμένη».
«Ωστόσο, ο Κλίντον διατηρούσε τις επιφυλάξεις του, ειδικά με την πρόθεση του Πούτιν να διεξαγάγει έναν βίαιο πόλεμο στην Τσετσενία και να καταπνίξει τις ανεξάρτητες αντιπολιτευτικές φωνές στη χώρα του και για τον λόγο αυτόν συμβούλεψε τον Γέλτσιν να προσέχει εξ αποστάσεως τον Πούτιν» αναφέρεται στο άρθρο, που στη συνέχεια αναφέρεται στην «ειδική σχέση» που ανέπτυξε, ειδικά στην αρχή της γνωριμίας τους, ο Πούτιν με τον επόμενο αμερικανό πρόεδρο. «Αρχικά ο Μπους ο νεότερος και ο Πούτιν έδειχναν να τα πηγαίνουν πολύ καλά, ειδικά μετά από εκείνη τη συνάντησή τους τον Ιούνιο του 2001, όταν ο Πούτιν μοιράστηκε μια, θρησκευτικού περιεχομένου, ιστορία σχετικά με τη μητέρα του με τον βαθιά θρησκευόμενο Μπους.
Ωστόσο, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπους, Ντικ Τσέινι, είχε παραδεχτεί πως “όταν βλέπω τον Πούτιν, σκέφτομαι αυτομάτως KGB, KGB, KGB”. Ο Πούτιν μέχρι σήμερα επαίρεται πως ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που πήρε τηλέφωνο τον Μπους αμέσως μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, αλλά ο ρώσος πρόεδρος ένιωσε στην πορεία πως ο Μπους δεν είναι το ίδιο θετικά διακείμενος απέναντί του και η σχέση πάγωσε, ειδικά μετά τη δεύτερη θητεία του Μπους, από το 2005 και ύστερα.
Ο Μπους είχε παραδεχτεί ενώπιον ενός άλλου ξένου ηγέτη πως “πιστεύω ότι ο Πούτιν δεν συμπεριφέρεται πλέον ως δημοκράτης, αλλά ως ένας αυταρχικός τσάρος”» επισημαίνει ο Μπέικερ, προσθέτοντας πως ο Μπους είχε μάλιστα χαρακτηρίσει τον Πούτιν ως «έναν ψυχρό ηγέτη» την εποχή της εισβολής της Ρωσίας στη Γεωργία το καλοκαίρι του 2008.
Τέλος, ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα προσπάθησε να κρατήσει μια ισορροπία με τον Πούτιν, χωρίς να αποπειραθεί να αναπτύξει με κάθε τρόπο φιλικές σχέσεις μαζί του. «Οταν ο Πούτιν έγινε πρωθυπουργός, δίνοντας τη θέση του προέδρου στον Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο Ομπάμα άρχισε να συνομιλεί με τον Μεντβέντεφ, σαν να ήταν αυτός ο ηγέτης της Ρωσίας.
Αυτό φυσικά δεν πέρασε απαρατήρητο από τον Πούτιν, ο οποίος το 2012 έσπευσε να αλλάξει πάλι ρόλους με τον Μεντβέντεφ, καθιστώντας με τον τρόπο αυτόν σαφές στον Ομπάμα πως δεν του αρέσει να τον αγνοούν» σημειώνει το άρθρο, καταλήγοντας πως «πλέον, ο Ομπάμα προσπαθεί να καταλάβει και να συνεννοηθεί με τον ρώσο πρόεδρο διά μέσου τρίτων, όπως τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ, η οποία, ωστόσο, εξομολογήθηκε κι αυτή στον Ομπάμα πως “ο Πούτιν δείχνει να είναι σε έναν ολότελα δικό του κόσμο”. Το ίδιο ακριβώς άλλωστε πιστεύει και ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Τζον Κέρι».

Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 26 Μαρτίου 2014

HeliosPlus