Νέα εργαλεία για επενδύσεις με υψηλότερες αποδόσεις

Στο στόχαστρο των τραπεζών θα βρεθούν ιδιώτες που θέλουν να διεκδικήσουν μια υψηλότερη των προθεσμιακών καταθέσεων απόδοση, αναλαμβάνοντας ένα συγκεκριμένο επίπεδο ρίσκου, τόσο ως προς το αρχικό κεφάλαιο της επένδυσης όσο και ως προς το τελικό κέρδος της τοποθέτησης. Τραπεζικά στελέχη κάνουν λόγο κυρίως για προγράμματα χαμηλού και μέσου κινδύνου, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου χαρτοφυλακίου, συμβατού με το προφίλ του καθενός.

Οπως επισημαίνουν οι ίδιοι κύκλοι, σε περιόδους μείωσης των επιτοκίων, όπως η τρέχουσα, η ζήτηση για τέτοιου είδους προϊόντα αυξάνεται, κυρίως από επενδυτές της μεσαίας εισοδηματικής τάξης που αναζητούν μια πιο ελκυστική λύση για τα χρήματά τους. Τα επενδυτικά προγράμματα τα οποία οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει να προωθούν και αναμένεται να κυριαρχήσουν στην εγχώρια αγορά, εφόσον ολοκληρωθεί ο τρέχον κύκλος υποχώρησης του κόστους χρήματος, είναι τα εξής:

Τα συγκεκριμένα προγράμματα αποτελούν ένα στοίχημα. Ο καταθέτης έχει εξασφαλισμένο τουλάχιστον το αρχικό του κεφάλαιο και σε κάποιες περιπτώσεις μια ελάχιστη εγγυημένη απόδοση, η οποία αυξάνεται ανάλογα με την πορεία των συνδεδεμένων με το προϊόν δεικτών. Η απόδοση είναι είτε προκαθορισμένη, εφόσον η πρόβλεψη επαληθευθεί, είτε ανάλογη της πορείας του δείκτη αναφοράς. Σε αυτή τη φάση οι τράπεζες θα προωθήσουν κυρίως προγράμματα βραχυπρόθεσμης διάρκειας, με ένα ελάχιστο κέρδος και με την προοπτική μιας υψηλής για τα δεδομένα της εποχής απόδοσης αν το στοίχημα «βγει».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η νέα πρόταση που λάνσαρε πριν από λίγες ημέρες η Εθνική Τράπεζα για τους πελάτες της. Πρόκειται για το πρόγραμμα «EUR/USD Καθοδικό» σε ευρώ, διάρκειας έξι μηνών, με εγγυημένο το αρχικό κεφάλαιο της επένδυσης. Το πρώτο τρίμηνο ο πελάτης λαμβάνει 2,10%, ενώ στο δεύτερο μισό του προϊόντος η απόδοση «παίζεται», βάσει ενός στοιχήματος.

Αν το ευρώ κινηθεί ανοδικά έναντι του δολαρίου, το επιτόκιο του δεύτερου τριμήνου θα ανέλθει σε 1,50%. Αν όμως συμβεί το αντίθετο, η απόδοση θα εκτιναχθεί στο 4,50%. Δηλαδή, αν η συνθήκη που έχει οριστεί επαληθευθεί, το μέσο ετησιοποιημένο επιτόκιο διαμορφώνεται στο 3,3%, επίπεδα που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν οι προθεσμιακές καταθέσεις, ενώ σε διαφορετική περίπτωση πέφτει στο 1,80%, χαμηλότερα δηλαδή από τους λογαριασμούς προθεσμίας. Σε γενικές γραμμές βασικά πλεονεκτήματα των προγραμμάτων εγγυημένου κεφαλαίου, πέραν της ασφάλειας που παρέχουν, αποτελούν το πολύ χαμηλό αρχικό κεφάλαιο, που μπορεί να ξεκινά ακόμη και από τις 3.000 ευρώ, αλλά και η δυνατότητα γεωγραφικής ή κλαδικής διασποράς που προσφέρουν.

Υψηλότερες αποδόσεις, οι οποίες μπορεί να ανέρχονται ακόμη και σε πενταπλάσια επίπεδα των αντίστοιχων που προσφέρουν οι λογαριασμοί προθεσμίας, δίδονται στους επενδυτές μέσω προγραμμάτων που συνδυάζονται με αμοιβαία κεφάλαια. Πρόκειται για επενδυτικά προϊόντα προκαθορισμένης διάρκειας και διαμορφούμενου με βάση το προφίλ του επενδυτή κινδύνου. Οι αποδόσεις τους για ένα ποσοστό της συνολικής επένδυσης είναι ιδιαίτερα ελκυστικές, αλλά ταυτοχρόνως ενέχουν το ρίσκο απώλειας μέρους του αρχικού κεφαλαίου.

Αυτό συμβαίνει διότι τα χρήματα κατανέμονται μεταξύ μιας προθεσμιακής κατάθεσης μικρής διάρκειας με υψηλό επιτόκιο και αμοιβαίων κεφαλαίων. Ετσι ο επενδυτής έχει μηδενικό ρίσκο και εξασφαλισμένη απόδοση για ένα μέρος του κεφαλαίου του, αλλά το υπόλοιπο εκτίθεται στους κινδύνους των αγορών μέσω των αμοιβαίων κεφαλαίων που υποχρεωτικά αγοράζει.

Το πλεονέκτημα των σύνθετων προϊόντων είναι ότι ο επενδυτής έχει τη δυνατότητα επιλογής του είδους του αμοιβαίου κεφαλαίου (ομολογιακό, μεικτό, μετοχικό). Ορισμένες τράπεζες προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια στην προθεσμιακή κατάθεση, ανάλογα με το ρίσκο που αναλαμβάνεται μέσω των αμοιβαίων κεφαλαίων ή με το ποσοστό του αρχικού κεφαλαίου που επενδύεται σε αυτά. Σε γενικές γραμμές, όσο μεγαλύτερο το ποσοστό που τοποθετείται στα αμοιβαία και όσο μεγαλύτερο το ρίσκο που αναλαμβάνεται τόσο πιο υψηλό το επιτόκιο του λογαριασμού προθεσμίας.

Ενδιαφέρουσες νέες προτάσεις για επενδύσεις προσφέρουν οι τράπεζες μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων που είτε λανσάρουν οι θυγατρικές τους ΑΕΔΑΚ είτε προσφέρουν σε συνεργασία με ξένους οίκους. Τα νέα αμοιβαία κεφάλαια είναι προσαρμοσμένα στις τάσεις της εποχής, ώστε να καλύψουν την ανάγκη τοποθετήσεων σε κλάδους που εμφανίζουν προοπτικές ανάκαμψης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε ομολογιακούς τίτλους ελληνικών εταιρειών, τα οποία έχουν καταφέρει να καταγράψουν σημαντικά κέρδη λόγω της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων στην Ελλάδα και της μείωσης του κινδύνου χώρας.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν για τον ίδιο λόγο και τα ασφαλέστερα αμοιβαία κεφάλαια της κατηγορίας «διαχείρισης διαθεσίμων», τα οποία επωφελούνται από τις τοποθετήσεις τους τόσο σε λογαριασμούς προθεσμίας όσο και σε έντοκα γραμμάτια ή άλλους τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου, εξασφαλίζοντας σίγουρες αποδόσεις σε ευρώ, οι οποίες σε καμία άλλη χώρα της ευρωζώνης δεν είναι εφικτές αυτή την περίοδο.