ΤΑ ΧΤΥΠΗΜΑΤΑ ΤΗΣ «17 ΝΟΕΜΒΡΗ» Νο 1-5

Την Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 1975, στις 22.30, δολοφονείται έξω από το σπίτι του, στην οδό Βασιλίσσης Φρειδερίκης 5, στο Π. Ψυχικό, ο σταθμάρχης της CIA στην Ελλάδα Ρίτσαρντ Γουέλς. Τρία άτομα κατέβηκαν από κλεμμένο αυτοκίνητο και ο ένας από αυτούς πυροβόλησε τρεις φορές «με το πιστόλι του Κολτ (διαμετρήματος 45)» (όπως αναφέρει η οργάνωση στην προκήρυξή της στη «Liberation»). Κατόπιν οι τρεις δράστες μπήκαν στο «πράσινο ανοικτό Σίμκα» και εξαφανίστηκαν προς άγνωστη κατεύθυνση. Τρεις ημέρες μετά τη δολοφονική ενέργεια «απηγορεύθη στις ελληνικές εφημερίδες η δημοσίευση πληροφοριών και φωτογραφιών για την υπόθεση» («Καθημερινή», 28.12.1975) από τον τότε εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Δημήτρη Τσεβά, για να διευκολυνθεί η διενεργούμενη ανακριτική έρευνα.

Η Αστυνομία δεν έδωσε ιδιαίτερη βάση στην ανάληψη της ευθύνης από μια παντελώς άγνωστη ως τότε οργάνωση με την επωνυμία «Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη». Κάποιοι αξιωματικοί υποστήριξαν ότι η άκρα Αριστερά αλλά και η άκρα Δεξιά προσπαθούσαν να σπιλώσουν η μία την άλλη στέλνοντας ψευδείς ανακοινώσεις στα ΜΜΕ. Οι πρώτες έρευνες πάντως έγιναν ανάμεσα στους «εξτρεμιστές» αλλά και σε πρόσωπα που συνδέονταν με την «κυπριακή υπόθεση». Τι έλεγε η 17Ν

«Σε πρόσφατο λόγο του ο Φορντ δήλωσε τελείως κυνικά ότι οι Αμερικανοί δεν θα διστάζουν να επεμβαίνουν ανοιχτά στο εσωτερικό των άλλων όταν το απαιτούν τα συμφέροντά τους. Παρόμοιες δηλώσεις είχε κάνει στο παρελθόν και ο Κίσινγκερ. (…) Αλλά αρκετά. Φτάνει πια. Πρέπει να καταλάβουν οι αμερικανοί ιμπεριαλιστές και οι ντόπιοι πράκτορές τους ότι ο ελληνικός λαός δεν είναι αγέλη από πρόβατα. (…) Η κυβέρνηση κοροϊδεύει. Η Βουλή φλυαρεί χωρίς κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Τα περισσότερα κόμματα, συμμετέχοντας στον γενικό εμπαιγμό, συναγωνίζονται σε πλατωνικές δηλώσεις χωρίς πραγματικό αντίκρισμα. Και η Δικαιοσύνη κάνει τον άθλο, στη δίκη της 21ης Απρίλη, να μην αναφέρει το όνομα του δεύτερου ενόχου, της CIA και του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. (…) Ετσι αποφασίζουμε να εκτελέσουμε υποδειγματικά τον αρχιπράκτορα της CIA, αρχηγό του κλιμακίου της στην Ελλάδα Ρίτσαρντ Γουέλς. (…) Ο Ρίτσαρντ Γουέλς ως αρχηγός είναι συνυπεύθυνος για όλα τα εγκλήματα που έκανε η CIA σε βάρος του λαού μας» (από την πρώτη προκήρυξη της 17Ν που εστάλη σε όλες τις εφημερίδες στις 24.12.1975, η οποία όμως δεν δημοσιεύτηκε τότε στον ελληνικό Τύπο).

«Ο Ρίτσαρντ Γουέλς ήταν αρχηγός της CIA. Σαν τέτοιος ήταν συνυπεύθυνος μαζί με άλλους επαγγελματίες πράκτορες που δρουν στο έδαφός μας για όλα τα εγκλήματα που έκανε η CIA και ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στη χώρα μας. Απόφασή μας ήταν να εκτελεστεί ο αρχηγός και μόνο αυτός» (από την «ανακοίνωση προς τον Τύπο» τής 17Ν στις 26.12.1975, στο πλαίσιο γενικότερης επίθεσης για τη μη δημοσίευση της πρώτης προκήρυξης, εξηγώντας γιατί δεν χτυπήθηκαν ο οδηγός και η γυναίκα του Γουέλς – ούτε αυτή η «ανακοίνωση» είδε το φως της δημοσιότητας).

Ακολούθησε τρίτη προκήρυξη στη γαλλική εφημερίδα «Liberation», όπου περιγραφόταν αναλυτικά ο τρόπος με τον οποίο εκτελέστηκε ο Γουέλς. Η προκήρυξη δόθηκε σε σφραγισμένο φάκελο από μια γυναίκα στον γάλλο φιλόσοφο Ζαν-Πολ Σαρτρ. Ο Σαρτρ παρέδωσε τον φάκελο στον διευθυντή της εφημερίδας Σερζ Ζυλί. Παρέμεινε περίπου ένα χρόνο στα συρτάρια της εφημερίδας και δημοσιεύτηκε στις 26.12.1976, λίγο μετά τη δολοφονία του Ευάγγελου Μάλλιου. Κατόπιν δημοσιεύτηκε και στον ελληνικό Τύπο. Πέρα από την περιγραφή των ενεργειών, η 17Ν έγραφε: «Ούτε η γυναίκα ούτε ο σοφέρ του (Γουέλς) φέρουν άμεση ευθύνη για τα εγκλήματα που διέπραξε η CIA ενάντια στον λαό μας… Απόφασή μας ήταν πως ο Γουέλς, και μόνον αυτός, έπρεπε να εκτελεστεί. Αυτός είναι ο μοναδικός λόγος που διαλέξαμε να αποκλείσουμε εντελώς κάθε πιθανότητα να τραυματίσουμε τους άλλους, έστω και κατά τύχη». Τι έλεγαν οι εφημερίδες

Ως την απαγόρευση δημοσίευσης πληροφοριών από τον Τύπο είχαν προβληθεί από ελληνικές εφημερίδες σενάρια που μιλούσαν για ανοιχτό πόλεμο των μεγάλων μυστικών υπηρεσιών και για εκκαθάριση λογαριασμών μεταξύ CIA και FBI, ακόμη και για επιχείρηση παλαιστινίων τρομοκρατών υπό τον Κάρλος σε ελληνικό έδαφος. Η «Απογευματινή» με τίτλο «Τον καθάρισαν ως διπλό πράκτορα» δημοσίευσε ανταπόκριση από την Ουάσιγκτον στην οποία αναφερόταν ότι «η CIA διαθέτει ειδική μονάδα για τη δολοφονία διπλών πρακτόρων και οργάνων της που την εκβιάζουν». Η «Ελευθεροτυπία» έβαλε τίτλο «Η CIA θυσίασε τον Γουέλς» ενώ στις 28.12.1975 είχε πρώτο θέμα «Η CIA σε πανικό». Η «Βραδυνή» με τίτλο «Δολοφονία άριστα μεθοδευμένη» έγραψε ότι οι δολοφόνοι του Γουέλς «εξόφλησαν δικούς τους λογαριασμούς με το θύμα ή είναι μισθοφόροι που επελέγησαν για να παίξουν αυτοί το απαίσιο παιχνίδι της προβοκάτσιας σε βάρος της χώρας μας». Σήμερα

Στα γεγονότα αυτά επικεντρώνονται οι έρευνες για τον αρχηγό και την ιστορική ηγεσία. Στη δολοφονία συμμετείχαν τουλάχιστον τρία άτομα (στην προκήρυξη της 17Ν στη «Liberation» αναφέρεται ότι από το αυτοκίνητο «βγήκαμε αμέσως τρεις με τα πρόσωπα καλυμμένα»). Ανάμεσα σε αυτά η Αστυνομία εκτιμά ότι ήταν ο Αλέκος Γιωτόπουλος (ο οποίος πυροβόλησε τον αμερικανό πράκτορα), ο Παύλος Σερίφης, όπως επίσης μια γυναίκα και ένας άνδρας, αμφότεροι 55 ετών σήμερα, γνωστοί στις αρχές. 2. Δολοφονία Ευαγγέλου Μάλλιου

Την Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 1976, στις 22.15, δολοφονείται στην οδό Ατλαντος, στο Π. Φάληρο, ο απότακτος αστυνομικός και βασανιστής της χούντας Ευάγγελος Μάλλιος. Δύο άτομα τον δολοφόνησαν με το ίδιο 45άρι με το οποίο δολοφονήθηκε ο Γουέλς. Λίγο προτού ξεψυχήσει, στη Γενική Κλινική Παλαιού Φαλήρου, ο Μάλλιος φώναξε στους γιατρούς: «1973 (προφανώς αριθμός αυτοκινήτου), ένας ψηλός και μία κοπέλα». Τον ίδιο αριθμό είχε φωνάξει και τη στιγμή που έπεφτε αιμόφυρτος στον δρόμο. Τι έλεγε η Αστυνομία

Σε ρεπορτάζ εφημερίδων αναφερόταν: «Παράγοντες των αρχών ασφαλείας πιστεύουν πως πίσω από την επωνυμία αυτή (σ.σ.: 17Ν) κρύβεται κάποια άλλη οργάνωση που έχει αντικειμενικό σκοπό τη δημιουργία ανώμαλων καταστάσεων. Σαν έδρα της οργάνωσης 17 Νοέμβρη εμφανίστηκε πριν από δύο χρόνια το Μόντρεαλ του Καναδά και από στοιχεία που προέκυψαν αργότερα δόθηκε η εντύπωση ότι υπήρξαν «διακλαδώσεις» στην Αθήνα και στη Ρώμη.

Στις 20 Οκτωβρίου 1977 σκοτώθηκε σε συμπλοκή με αστυνομικούς στη λαχαναγορά του Ρέντη ο Χρήστος Κασσίμης, ο οποίος κατά τους αστυνομικούς σκόπευε να τοποθετήσει βόμβα στις παρακείμενες εγκαταστάσεις της γερμανικής βιομηχανίας AEG. Οι αστυνομικοί τις πρώτες ημέρες μετά τη συμπλοκή είχαν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ο Κασσίμης να συνδέεται με τους δολοφόνους του Γουέλς και του Μάλλιου. Ο λόγος γι’ αυτό ήταν ότι το αυτοκίνητο που είχε χρησιμοποιήσει ο Κασσίμης είχε κλαπεί από το Παγκράτι, περιοχή από την οποία τα μέλη της 17Ν είχαν κλέψει τα αυτοκίνητα που χρησιμοποίησαν στις δολοφονίες Γουέλς και Μάλλιου». («Τα Νέα», 22.10.1977) Τι έλεγε η 17Ν

«… Αποφασίσαμε να εκτελέσουμε παραδειγματικά έναν από τους κύριους αρχιβασανιστές, τον πασίγνωστο Ευάγγελο Μάλλιο. Ο αστυνόμος Μάλλιος δεν ήταν κανένα τσιράκι που εκτελούσε διαταγές ανωτέρων. Μαζί με τους ομοίους του, Λάμπρου, Μπάμπαλη, Καραπαναγιώτη, ήσαν τα αφεντικά στα μπουντρούμια της Μπουμπουλίνας και της Μεσογείων. Χιλιάδες αγωνιστές υπέφεραν στα χέρια τους. Σήμερα τα καθάρματα αυτά κυκλοφορούν ελεύθερα και κοροϊδεύουν τα θύματά τους και τον ελληνικό λαό. Κανένας θεσμός δεν μπόρεσε να τους τιμωρήσει. (…) Αν και πολλοί αξιωματικοί, ανάμεσά τους και ο Μάλλιος, κατηγορήθηκαν για τα βασανιστήρια, δικάστηκαν επιεικώς και σχεδόν έμειναν ατιμώρητοι» (απόσπασμα από τη προκήρυξη της 17Ν που η οργάνωση άφησε στον τόπο του εγκλήματος). Τι έλεγαν οι εφημερίδες

«Εργο επαγγελματιών ο φόνος του Μάλλιου» έγραφε στον τίτλο του «Το Βήμα» τής 16.12.1976 και συμπλήρωνε στον υπέρτιτλο: «Πολλές ομοιότητες με τον φόνο του σταθμάρχη της CIA Γουέλς». Στην «Ελευθεροτυπία» τής 15.12.1976 αναφερόταν:«Διευκολύνει η δολοφονία τους κύκλους της ανωμαλίας – Η Χούντα ξενύχτησε δίπλα στο πρώτο της παλικάρι». Σήμερα

Ιδιόγραφο σημείωμα μελών της 17Ν που βρέθηκε τυχαία στην Πάρνηθα στις 29.1.1978 έδινε πληροφορίες για το πρόσωπο του Ευαγγέλου Μάλλιου. Ο συγκεκριμένος γραφικός χαρακτήρας ταυτίζεται, σύμφωνα με διαρροές από την Αστυνομία, με αυτόν του Αλέκου Γιωτόπουλου, ο οποίος πάλι σύμφωνα με διαρροές από την Αστυνομία ήταν ο «ψηλός» που εκτέλεσε τον Μάλλιο. 3. Δολοφονία Παντελή Πέτρου και Σωτήρη Σταμούλη

Την Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 1980, στις 22.40, δολοφονείται στο Παγκράτι ο υποδιοικητής των ΜΑΤ Παντελής Πέτρου καθώς επέστρεφε από το γραφείο του στην Πειραιώς στο σπίτι του στην οδό Διαγόρα 18. Λίγες ημέρες αργότερα υποκύπτει και ο οδηγός του, αστυφύλακας Σωτήρης Σταμούλης. Οι δράστες, σύμφωνα με τους αυτόπτες, ήταν τρεις. Εριξαν με τα δύο 45άρια τους 11 πυροβολισμούς. Εξι βλήματα καρφώθηκαν στο σώμα του Πέτρου και πέντε στο σώμα του Σταμούλη. Διέφυγαν με αυτοκίνητο «μάρκας Πεζό, χρώματος πράσινου και με αριθμό ΕΡ3215» είπε ο αυτόπτης μάρτυρας Θανάσης Βαρούτσος. Κατόπιν χρησιμοποίησαν και δεύτερο αυτοκίνητο διαφυγής. Οσο για τον έναν από τους δράστες, έμοιαζε κατά τον Θεόδωρο Φαλτσέτα «με γορίλα, είχε γένια και τα μαλλιά του έκρυβαν σχεδόν τα μάτια του». Τι έλεγε η Αστυνομία

Σύμφωνα με ρεπορτάζ εφημερίδων τής 20.1.1980, οι ελληνικές υπηρεσίες ασφαλείας πίστευαν ότι «από το εξωτερικό έρχονται οι εκτελεστές λίγες ημέρες πριν από κάθε νέα επίθεση. Τους υποδέχονται τα μέλη του εδώ «κλιμακίου υποδοχής» της οργανώσεως που έχουν προετοιμάσει το «έδαφος»». Τι έλεγε η 17Ν

«Αποφασίσαμε να εκτελέσουμε έναν από τους βασικούς αρχηγούς τους, τον υποδιοικητή των ΜΑΤ, μαζί με τον οδηγό-σωματοφύλακά του. Ο κύριος αυτός μεταξύ των άλλων κατηύθυνε ο ίδιος τις λυσσασμένες δυνάμεις του τόσο στη διαδήλωση της 9ης Αυγούστου όσο και σε αυτήν της 25ης Οκτώβρη…» (απόσπασμα από την προκήρυξη). Τι έλεγαν οι εφημερίδες

«Κομμουνιστές σκότωσαν τους αστυνομικούς, βεβαιώνει ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως» έγραφε στον τίτλο του σχετικού ρεπορτάζ ο Δ. Γ. Μαθιόπουλους στο «Βήμα» τής 18.1.1980, ο οποίος συνέχιζε: «Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν στοιχεία, ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως κ. Μπάλκος καταλήγει σε (…) συμπεράσματα και τοποθετεί τους δράστες στον χώρο της άκρας εξτρεμιστικής Αριστεράς. Συγκεκριμένα ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως σε ερώτηση δημοσιογράφων αν υπάρχει το ενδεχόμενο «προβοκάτσιας», όπως ανεγράφη σε κομμουνιστική εφημερίδα, είπε: «Το έγκλημα κατά 99% είναι βέβαιο ότι έγινε από κομμουνιστές»». Στις 20.1.1980 «Το Βήμα» είχε ως πρωτοσέλιδο τίτλο: «Στο εξωτερικό σχεδιάζονται οι εκτελέσεις. Στην Αθήνα βρίσκεται μόνο το «κλιμάκιο υποδοχής»». Η «Ελευθεροτυπία» στις 17.1.1980 είχε στο πρωτοσέλιδο: «4η εκτέλεση, δύο οι νεκροί, ίδιος τρόπος με Γουέλς – Μάλλιο – Μπάμπαλη». Την επόμενη ημέρα έγραφε στους κεντρικούς τίτλους: «Πρόκληση: Ο Μπάλκος κατηγορεί την αντιπολίτευση. Αστυνομικοί βρίζουν τους πολιτικούς». Και στις 19.1.1980 έγραφε επίσης: «Εξι γυναίκες κρατούνται. Διαψεύδει τον εαυτό του ο Μπάλκος». Σήμερα

Κατά την Εκθεση της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας με θέμα την τρομοκρατική δραστηριότητα στην Ελλάδα («Τα Νέα», 23.11.2001) υπήρχαν «ισχυρότατες ενδείξεις συμμετοχής του τρομοκράτη Τσουτσουβή στη δολοφονική ενέργεια της 17Ν κατά των Πέτρου – Σταμούλη και κατ’ επέκταση μια πλέον ισχυρή ένδειξη συνεργασίας των οργανώσεων 17Ν και ΕΛΑ, μέλος των οποίων πρέπει να ήταν ο Τσουτσουβής στις 16 Ιανουαρίου 1980». Πιο συγκεκριμένα, «σε τεμάχιο χαρτιού που είχε επικολληθεί με σελοτέιπ σε ένα κοκάλινο μπρελόκ κλειδιών είχαν γραφεί διά χειρός Χ. Τσουτσουβή τα στοιχεία του αυτοκινήτου που χρησιμοποιήθηκε ως (δεύτερο) όχημα διαφυγής των δραστών κατά τη δολοφονία των αστυνομικών Πέτρου – Σταμούλη τη 16.1.80 από τη 17Ν».

Το ένα 45άρι πιστόλι Colt, μοντέλο 1911 Α1, βρέθηκε με τον γεμιστήρα του και απαλειμμένο τον αριθμό της σειράς του στην μπανιέρα της γιάφκας της οδού Δαμάρεως 73 στο Παγκράτι. Σύμφωνα με διαρροές από την Αστυνομία, μεταξύ των τριών δραστών ήταν και ο Αλέκος Γιωτόπουλος. 4. Απόπειρα δολοφονίας Αργυρόπουλου και Χατζημπύρου

Την Τρίτη 8 Νοεμβρίου 1983, στις 6.45 το πρωί, σημειώθηκε συμπλοκή δύο νεαρών με αστυφύλακες έξω από το Αστυνομικό Τμήμα Φιλοθέης. Οι νεαροί πυροβολούν εναντίον ενός περιπολικού στο οποίο επέβαιναν οι αστυφύλακες Αργυρόπουλος και Χατζημπύρου. Τι έλεγε η Αστυνομία

Αρχικά δεν είχε σχετιστεί η συμπλοκή με τη 17Ν από τις αστυνομικές αρχές. Αλλά όταν η βαλλιστική εξέταση έδειξε ότι το όπλο που χρησιμοποιήθηκε στη συμπλοκή χρησιμοποιήθηκε αργότερα σε ενέργειες της 17Ν, αμέσως ο σχετικός φάκελος πήγε στην Αντιτρομοκρατική. Σήμερα

Στη διάθεση των αστυνομικών αρχών είναι το 38άρι περίστροφο τύπου Smith & Wesson με τον αύξοντα αριθμό 971379 το οποίο (σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν) βρέθηκε στη γιάφκα της οδού Πάτμου 84 στα Κάτω Πατήσια. Το ίδιο όπλο χρησιμοποιήθηκε από τη 17Ν και σε έξι άλλες περιπτώσεις. 5. Δολοφονία Τζορτζ Τσάντες και Νίκου Βελούτσου

Την Τρίτη 15 Νοεμβρίου 1983, στις 7.25 το πρωί, δολοφονήθηκαν ο αμερικανός πλοίαρχος Τζορτζ Τσάντες (ανώτερο στέλεχος της Τζασμάγκ στην Αθήνα) και ο οδηγός του Νίκος Βελούτσος στον Φάρο Ψυχικού. Δύο νεαροί πλησίασαν με τη βέσπα τους το διπλωματικό αυτοκίνητο που βρισκόταν επί της λεωφόρου Κηφισιάς, σταματημένο σε έναν φωτεινό σηματοδότη, και πυροβόλησαν εξ επαφής με το 45άρι που είχαν χρησιμοποιήσει σε όλες τις προηγούμενες δολοφονικές επιθέσεις τους. Τι έλεγε η 17Ν

«Αποφασίσαμε να χτυπήσουμε σήμερα έναν από τους κυριότερους στρατιωτικούς μηχανισμούς του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στη χώρα μας, την αμερικανική στρατιωτική αποστολή, εκτελώντας ένα από τα ανώτερα στελέχη του. (…) Η ενέργειά μας είναι παράλληλα και συγκεκριμένη αγωνιστική συμπαράσταση διεθνιστικής αλληλεγγύης στους λαούς της περιοχής που αγωνίζονται για ανεξαρτησία αλλά και γενικότερα σ’ όλους τους λαούς και ιδίως τους λαούς της Κεντρικής Αμερικής και του Σαλβαδόρ που βρίσκονται σήμερα στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας ένοπλης αντιιμπεριαλιστικής πάλης. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι, όταν το ’75 εκτελέσαμε τον σταθμάρχη της CIA Γουέλς, η Αθήνα ήταν το κέντρο συντονισμού των συνωμοσιών και επεμβάσεων της CIA στην Αγκόλα – πράγμα που εμείς βέβαια αγνοούσαμε – όπου οι λαϊκές επαναστατικές δυνάμεις βρίσκονταν στην τελική φάση για την κατάληψη της εξουσίας» (από την προκήρυξη της 17Ν που οι δράστες ταχυδρόμησαν στον Τύπο και έγινε γνωστή στις 17.11.1983). Η 17Ν απείλησε όλους τους Ελληνες που εργάζονταν στις αμερικανικές βάσεις. Προειδοποίησε ότι, όπως ο οδηγός του Τσάντες, όλοι οι έλληνες οδηγοί-σωματοφύλακες πρακτόρων της CIA, της DIA και της Jusmagg, αξιωματούχων της πρεσβείας και αξιωματικών αμερικανικής βάσης θεωρούνταν στόχοι. Τι έλεγαν οι εφημερίδες

Αρκετές εφημερίδες αμφισβήτησαν ότι μια εγχώρια τρομοκρατική οργάνωση μπορούσε να εκτελέσει τόσο παράτολμες και άψογα σχεδιασμένες επιχειρήσεις. Κάποιες εφημερίδες υιοθέτησαν ιστορίες για τούρκους πράκτορες και πληρωμένους δολοφόνους. «Το Βήμα» τής 21.11.1983 έγραφε: «Η δολοφονία Τσάντες μοιάζει «πιστό αντίγραφο» της εκτελέσεως του παλαιστίνιου αξιωματούχου της PLO Μααμούν Μρες εφέτος στις 30 Αυγούστου στο Καλαμάκι». Σήμερα

Κανένας από τους ως σήμερα συλληφθέντες δεν έχει ομολογήσει τη συμμετοχή του στη συγκεκριμένη επίθεση.