6 συμβουλές για τους υποψηφίους

Στο πλαίσιο της έναρξης συμπλήρωσης των μηχανογραφικών, συνοψίζουμε έξι βασικές συμβουλές-προτροπές για τους υποψηφίους και τους γονείς τους.

1. Ανεξάρτητα από τον βαθμό πρόσβασης που έχουν οι υποψήφιοι, είναι συνετό να «σταυρώσουν» όλα τα τμήματα που ανήκουν στα επιστημονικά πεδία τα οποία έχουν επιλέξει. Να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι τόσο το 2000 όσο και το 2001 αρκετοί υποψήφιοι δεν πέτυχαν την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση εξαιτίας κακών εκτιμήσεων τόσο για τους βαθμούς πρόσβασής τους όσο και για τις βάσεις εισαγωγής των τμημάτων. Μάλιστα το 2000, με τον πληθωρισμό των αριστούχων, από τη μια η υπερεκτίμηση του βαθμού πρόσβασης και από την άλλη η υπεκτίμηση των βάσεων εισαγωγής των τμημάτων οδήγησε αρκετούς υποψηφίους στο να σταυρώσουν ελάχιστα τμήματα στο μηχανογραφικό τους με αποτέλεσμα να αποκλεισθούν από την εισαγωγή τους όταν οι βάσεις εισαγωγής, στο γιγάντωμά τους, ξεπέρασαν τα μόρια των υποψηφίων.

2. Να μην παρασυρθούν οι υποψήφιοι από τις στερεότυπες και παραδοσιακές αντιλήψεις για σχολές που «οδηγούν σε επαγγέλματα κύρους και γοήτρου» (π.χ. νομικές, ιατρικές κτλ.), γιατί η πραγματικότητα στην αγορά εργασίας είναι διαφορετική. H «ανεργία των πτυχίων» αφορά εδώ και αρκετά χρόνια και τους «χρυσούς» πτυχιούχους της ιατρικής, της νομικής κτλ., μάλιστα όλο και σε μεγαλύτερη έκταση και ένταση.

3. Να έχουν υπόψη τους οι υποψήφιοι ότι κανένα τμήμα δεν μπορεί να εγγυηθεί πλέον με σιγουριά την πλήρη και άμεση απορρόφηση των πτυχιούχων του. Στους επίσημους και ανεπίσημους καταλόγους ανεργίας και ετεροαπασχόλησης συμμετέχουν με μικρότερα ή μεγαλύτερα ποσοστά όλες ανεξαιρέτως οι ειδικότητες στις οποίες παραπέμπουν οι σπουδές όλων των τμημάτων AEI – TEI. Μάλιστα ειδικοί στον χώρο της απασχόλησης εφιστούν την προσοχή των νέων όσον αφορά την επιλογή του επαγγέλματός τους. Συγκεκριμένα επισημαίνουν ότι σε πολλές περιπτώσεις η επιλογή σπουδών με βάση στενά τις προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης δεν αποτελεί ιδιαίτερα ασφαλές κριτήριο, καθ’ ότι η αγορά εργασίας είναι υπό συνεχή αναμόρφωση. Τι συστήνουν; Να αποφεύγουν να επιλέγουν τις σπουδές τους με βάση τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Οσο παράδοξη και αν φαίνεται η παραπάνω πρόταση, οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας ότι από την ώρα που θα πετύχει την είσοδό του στο πανεπιστήμιο ένας νέος/-α ηλικίας 18 ετών ως την ώρα που θα «βγει» στην αγορά εργασίας θα έχουν περάσει επτά έως και δέκα χρόνια (πτυχίο, μεταπτυχιακό και στρατός για τους άνδρες). Το δεκαετές αυτό κενό έχει ως συνέπεια το ότι η επιλογή σπουδών απέχει χρονικά τόσο πολύ από την είσοδο στον επαγγελματικό χώρο, που μπορεί να αποδειχθεί εντελώς εσφαλμένη. Παραδείγματος χάριν, αυτή την εποχή υπάρχει μεγάλη ζήτηση για νέους ανθρώπους με γνώση προγραμματισμού. H προσφορά είναι ακόμη μικρή. Γιατί; Διότι όσοι είναι έτοιμοι να εισέλθουν στον επαγγελματικό χώρο το 2001 επέλεξαν αντικείμενο σπουδών πριν από το 1995, δηλαδή πριν από μια αιωνιότητα.

4. Στο πλαίσιο αυτό συμβουλεύουμε τους υποψηφίους να σημειώνουν πρώτα στα μηχανογραφικά τους δελτία τα τμήματα που πραγματικά προτιμούν, ανεξάρτητα από τις εκτιμήσεις για τις βάσεις εισαγωγής τους. Είναι καλύτερο ο υποψήφιος να σπουδάζει στο τμήμα για το οποίο ενδιαφέρεται, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι 3 στους 4 φοιτητές που διακόπτουν τις σπουδές τους δηλώνουν ότι οι προσδοκίες και τα ενδιαφέροντά τους βρέθηκαν σε αντιπαράθεση με το αντικείμενο σπουδών και τα μαθήματα των τμημάτων στα οποία πέτυχαν την εισαγωγή τους. Να σημειώσουμε εδώ ότι δεκάδες αριστούχοι του 2000 και το 2001 που σπρώχτηκαν από γονείς και «κοινή γνώμη» σε τμήματα AEI με αποκλειστικό κριτήριο την υψηλή τους βαθμολογία (π.χ. ιατρική ή H/Y) χωρίς πραγματικά να τους ενδιαφέρει το αντικείμενο σπουδών, βρέθηκαν την επόμενη χρονιά στους καταλόγους της κατηγορίας του 10% επιδιώκοντας εξαρχής την πρόσβασή τους σε τμήμα που πραγματικά τους ενδιαφέρει.

5. Επειδή η τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν αποτελεί πλέον την οροφή των σπουδών, καθώς έχει ήδη δημιουργηθεί και ένας παραπάνω όροφος μεταπτυχιακών σπουδών και εξειδίκευσης, ας επιλέγουν οι υποψήφιοι τμήματα με γερή και πλατιά γνωστική βάση έτσι ώστε αργότερα με το τέλος των προπτυχιακών σπουδών τους να μπορούν να συνεχίσουν για μεταπτυχιακές σπουδές. Π.χ. ένας υποψήφιος που θέλει να σπουδάσει νέες τεχνολογίες μπορεί να το πετύχει με την εισαγωγή του σε κάποιο χαμηλόβαθμο τμήμα Μαθηματικών και στη συνέχεια να προχωρήσει σε μεταπτυχιακές σπουδές H/Y.

6. AEI εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας ή TEI κοντά στην περιοχή του υποψηφίου; Να, ένα δίλημμα χιλιάδων υποψηφίων που με τα μόριά τους πετυχαίνουν π.χ. στο τμήμα Μηχανολογίας του TEI Πειραιά και στο τμήμα AEI Μηχανικών Διαχείρισης Ενεργειακών Πόρων Θεσσαλονίκης (Κοζάνη) ή στο τμήμα Πληροφορικής Ιωαννίνων (AEI) και στο τμήμα Πληροφορικής του TEI Αθήνας. Εδώ οι υποψήφιοι πρέπει να συνυπολογίσουν τόσο τον παράγοντα «κόστος σπουδών», καθώς η φοίτηση σε τμήμα εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας επιβαρύνει την οικογένεια του υποψηφίου 20.000-30.000 ευρώ (για τα 4-5 χρόνια σπουδών), όσο το γεγονός ότι π.χ. τόσο από το τμήμα Μηχανολογίας του TEI Πειραιά όσο και από το τμήμα Πληροφορικής του TEI Αθήνας οι υποψήφιοι μπορούν να περάσουν με κατατακτήριες μετά το τέλος των σπουδών τους σε αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα (π.χ. ο πτυχιούχος του TEI Μηχανολογίας στο τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ) ή να συνεχίσουν σε μεταπτυχιακές σπουδές (ως γνωστόν, ο τελευταίος τίτλος είναι αυτός που μετράει).

Ο κ. Χρήστος Κάτσικας είναι αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων (ΠΕΦ).