Στον απόηχο των πρόσφατων εξελίξεων για το Ουκρανικό, «Το Βήμα» συνομίλησε με τον ειδικό στη ρωσική πολιτική Ιγκόρ Ντελανοέ, ερευνητή και καθηγητή στο γαλλικό Ινστιτούτο Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (IRIS), για τις προσδοκίες της Ευρώπης.
Ο πρόεδρος Τραμπ ανέφερε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην παροχή εγγυήσεων ασφαλείας «τύπου Αρθρου 5» στην Ουκρανία, παραπέμποντας στον μηχανισμό συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ. Τι πιστεύετε;
«Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, όπως εγγυήσεις ασφαλείας «τύπου Αρθρου 5». Είτε είσαι μέλος του κλαμπ είτε όχι. Σε περίπτωση επανέναρξης των εχθροπραξιών στην Ουκρανία, οι εγγυητές μπορούν πάντα να κρυφτούν πίσω από τη “μη δεσμευτική” πτυχή της συμφωνίας. Τουλάχιστον οι ΗΠΑ είναι πολύ πιθανό ότι θα το κάνουν. Η μόνη περίπτωση εγγυήσεων ασφαλείας εκτός ΝΑΤΟ, η οποία λειτουργεί, είναι το Ισραήλ».
Αναμένεται διμερής συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι. Ο Τραμπ στοχεύει σε τριμερή συνάντηση με τον ίδιο, τον Ζελένσκι και τον Πούτιν. Τι να περιμένουμε;
«Δεν βλέπω τον Πούτιν να σφίγγει το χέρι του Ζελένσκι σε δύο εβδομάδες. Η Μόσχα εξακολουθεί να θεωρεί ότι ο ουκρανός πρόεδρος δεν έχει νομιμοποίηση. Αν συναντηθούν, δεν θα υπογραφεί τίποτα, επειδή η Ρωσία θεωρεί όχι μόνον τον Ζελένσκι αλλά και το ουκρανικό κοινοβούλιο παράνομο, καθώς οι αντίστοιχες θητείες τους έχουν λήξει. Ετσι, ό,τι και να υπογραφεί, τα έγγραφα μπορούν να ανακληθούν από μια μελλοντική εκλεγμένη ουκρανική κυβέρνηση, με το πρόσχημα ότι υπογράφηκαν από έναν μη εκλεγμένο ουκρανό πρόεδρο. Μια υποθετική διμερής ή τριμερής συνάντηση, σε αυτό το στάδιο του πολέμου, θα ήταν μόνο ένα βήμα στον δρόμο προς την υπογραφή της ειρήνης».
Ο Τραμπ έχει απομακρυνθεί από την κατάπαυση του πυρός και επιδιώκει ειρηνευτική συμφωνία. Η Ρωσία φαίνεται να δέχεται κάποιο είδος εγγυήσεων για την Ουκρανία και ο Ζελένσκι λέει ότι θα συζητήσει το εδαφικό με τον Πούτιν. Τι βλέπετε;
«Είμαι επιφυλακτικός σχετικά με την πιθανότητα μιας διαρκούς και ισχυρής ειρήνης. Θα υπάρξει συμβιβασμός επειδή η Ουκρανία δεν θεωρεί ότι έχει χάσει τον πόλεμο και επειδή η Ρωσία δεν μπόρεσε να αναγκάσει το Κίεβο να συνθηκολογήσει. Οι εμπόλεμες πλευρές θα πρέπει να βρουν έναν συμβιβασμό, που σημαίνει ότι αμφότερες θα απογοητευτούν από τους όρους μιας συμφωνίας που δεν θα ανταποκρίνεται στις αντίστοιχες προσδοκίες τους. Δεν βλέπω τον Πούτιν να υπογράφει συμφωνία που να υποστηρίζει την ανάπτυξη στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, τα οποία θα είναι επιφορτισμένα με την επιβολή πιθανής κατάπαυσης του πυρός. Αυτό θα ερχόταν σε αντίθεση με το ρωσικό αφήγημα για τον πόλεμο. Οσον αφορά την ειρήνη, το πρόβλημα είναι, κοιτώντας το ιστορικό της εκεχειρίας μόνο στο Ντονμπάς, μεταξύ 2014 και 2022, ότι μπορεί να διαπιστώσει κανείς αμέτρητες παραβιάσεις και από τις δύο πλευρές».
Η ΕΕ επικρίνεται ότι υποτάσσεται ενώπιον του Τραμπ. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
«Δυστυχώς, συμφωνώ. Οι ευρωπαίοι ηγέτες ήρθαν στην Ουάσιγκτον και προσπάθησαν να πουν “Ναι μεν αλλά…” στο σχέδιο του Τραμπ, το οποίο είχε σε μεγάλο βαθμό συμφωνηθεί προηγουμένως με τον Πούτιν. Μεταξύ των “αλλά” βρίσκεται η προκαταρκτική εκεχειρία, που προτάθηκε από τον καγκελάριο Μερτς και τον γάλλο πρόεδρο Μακρόν, και η ιδέα μιας τετραμερούς συνάντησης, την οποία ο Μακρόν ανέφερε. Και τα δύο πιθανότατα θα αγνοηθούν».
