Ποικιλοτρόπως σχολιάζεται στους διαδρόμους της Βουλής η καθυστέρηση αντικατάστασης στο «τιμόνι» της ΚΟ της ΝΔ του Απόστολου Βεσυρόπουλου, ο οποίος έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Για ορισμένους βουλευτές της ΝΔ, αποτυπώνει τη δυστοκία που υπάρχει στην εξεύρεση κατάλληλου στελέχους, το οποίο, υπό τις παρούσες δύσκολες συνθήκες για την κυβερνητική πλειοψηφία, να μπορεί να συσπειρώσει και να συντονίσει το «γαλάζιο» δυναμικό. Το οποίο μοιάζει να έχει απολέσει τον προσανατολισμό του μετά το… επιστολικό κομφούζιο στην επεισοδιακή ψηφοφορία για την παραπομπή των πρώην υπουργών Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη σε προανακριτική επιτροπή για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η αλήθεια είναι, όπως ομολογούν βουλευτές, ότι ο ρόλος του γενικού γραμματέα της ΚΟ – «επιλοχία», κατά την κοινοβουλευτική αργκό – έχει εδώ και καιρό απονευρωθεί από την πολιτική του λειτουργία με ευθύνη του επιτελικού κέντρου και έχει περιοριστεί σε επίπεδο διεκπεραίωσης για να μη λείπουν βουλευτές από τις κρίσιμες ψηφοφορίες.

***

«Μητσοτακικός» ή «καραμανλικός»

Δεν είναι, παρά ταύτα, λίγα τα ονόματα που κυκλοφορούν στους διαδρόμους της Βουλής ως υποψηφίων για το αξίωμα. Χωρίς προσώρας να υπάρχει αδιαφιλονίκητο φαβορί καθώς δεν είναι σαφή τα κριτήρια της επιλογής που θα κάνει το Μαξίμου. Για την επιλογή του προσώπου, εξάλλου, χρειάζεται να συγκληθεί η Κοινοβουλευτική Ομάδα και η κυβερνητική ηγεσία δεν θέλει να γίνει αυτό πριν από τη ΔΕΘ, καθώς θα ζητηθεί να μιλήσουν και οι βουλευτές. Μέχρι τότε θα έχει απαντηθεί και το δίλημμα του Πρωθυπουργού που είναι αν θα αξιοποιηθεί κάποιος από τους πιστούς «μητσοτακικούς», η δεξαμενή των οποίων είναι μικρή, αφού οι περισσότεροι συμμετέχουν στην κυβέρνηση. Ή θα γίνει άνοιγμα με επιλογή από την ομάδα των βουλευτών που έχουν αναφορές σε άλλες εσωκομματικές τάσεις.

Στην πρώτη κατηγορία αναφέρονται δύο κυρίες, οι πρώην υφυπουργοί Ζέττα Μακρή και Ζωή Ράπτη. Στη δεύτερη περίπτωση γίνεται λόγος για έναν εκ των Ευριπίδη Στυλιανίδη και Μάξιμου Χαρακόπουλου, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως «καραμανλικοί» και κάποιοι θεωρούν ότι είναι ώρα να γίνει προσπάθεια προσεταιρισμού τους. Αλλοι που ακούγονται ως πιθανοί υποψήφιοι είναι ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου και οι Γιώργος Στύλιος και Μάνος Κόνσολας. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί πρόσωπο που να έχει πολιτικό εκτόπισμα μεταξύ των βουλευτών, να εμπνέει εμπιστοσύνη και να συνομιλεί με όλες τις πλευρές, ασκώντας ενίοτε καθήκοντα «γεφυροποιού», και όχι απλώς να μεταφέρει και να υλοποιεί τις ντιρεκτίβες του πρωθυπουργικού γραφείου.

***

Παγώνει η ατμόσφαιρα

Η ανοίκεια επίθεση του τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν κατά της Ελλάδας δεν είναι πρωτοφανής. Προκάλεσε, ωστόσο, μεγάλη αίσθηση διότι δεν συνάδει με το κλίμα που -θεωρητικά- επικρατεί στις προσωπικές επαφές του με τον ομόλογό του Γιώργο Γεραπετρίτη. Ακολούθησε η αυστηρή απάντηση του έλληνα υπουργού, με τις δύο πλευρές να ολισθαίνουν σιγά-σιγά προς την παλαιόθεν γνωστή παγωμένη ατμόσφαιρα.

Ο κ. Φιντάν κατηγόρησε την ελληνική πολιτική τάξη περί «εσωτερικής κατανάλωσης» της εξωτερικής πολιτικής. Ακόμα και να θέλει κανείς να του αποδώσει ένα μικρό μερίδιο δίκιου, ο τούρκος ΥΠΕΞ το χάνει, διότι οι αναφορές σε «προσπάθεια περικύκλωσης» της χώρας του ήρθαν λίγες ώρες πριν από την «Ημέρα της Νίκης», δηλαδή τους εορτασμούς της 30ής Αυγούστου για την εκδίωξη του ελληνικού στρατού από τη Μικρά Ασία το 1922. Για πολλούς, βέβαια, οι αναφορές του Φιντάν εμπεριείχαν το εξής, μονοδιάστατο, νόημα: «Μην κάνετε το λάθος και επανεκκινήσετε τις έρευνες για το καλώδιο».

***

Οι σχέσεις και τα κονδύλια

Πολλοί, πάντως, είναι εκείνοι που αναρωτιούνται τι συνέβη και η ελληνική διπλωματία καταλαμβάνεται τόσο συχνά εξαπίνης από τις εξελίξεις στον ευρύτερο περίγυρό μας. «Μοιάζει σαν να έχουμε μπει σε καραντίνα και να έχουμε χάσει ερείσματα σε Ευρώπη, Αμερική, αλλά και στην ίδια τη γειτονιά μας» έλεγε τις προηγούμενες μέρες σε συνεργάτη μου έμπειρος διπλωμάτης. Ο ίδιος παρατηρούσε ότι τον περασμένο Μάιο, που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ένα μικρό διπλωματικό τουρ σε Ρώμη και Βερολίνο, συνεργάτες του διαφήμιζαν «την καλή προσωπική σχέση που έχει με τη Μελόνι και με τον Μερτς».

Την ίδια ώρα, Ιταλοί και Γερμανοί κάνουν μια χαρά μπίζνες με τους Τούρκους στα εξοπλιστικά. Ενώ στην Αθήνα δεν φαίνεται να κουνιέται φύλλο και είναι απορίας άξιον πότε και πώς θα απορροφηθούν τα κονδύλια ύψους 1,2 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της εθνικής άμυνας που αιτήθηκε η χώρα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE. Θα αγοράσουμε ξανά εξοπλιστικά προγράμματα από το εξωτερικό ή θα επιδιωχθούν συνέργειες με ελληνικές αμυντικές εταιρείες για να εξασφαλίσουμε και εγχώρια προστιθέμενη αξία;

***

Ιερός διχασμός

Ακραίο διχασμό παρουσιάζει η μοναστική κοινότητα Αγίας Αικατερίνης Σινά. Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός δηλώνει «ελεύθερος πολιορκημένος» μέσα στο μοναστήρι, ενώ οι εξεγερμένοι μοναχοί μιλάνε για «βίαιη εκβολή» τους. Οι κατηγορίες των εξεγερμένων περιλαμβάνουν, αφενός, διαχρονικές αιτιάσεις κακοδιοίκησης και, αφετέρου, επίκαιρα στοιχεία διαφωνίας με το πώς παρουσιάζεται το καταστατικό της μονής στο ΦΕΚ του πρόσφατου νόμου που αποδίδει χαρακτήρα Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου στη μονή στην Ελλάδα. Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός απαντά ότι η ελληνική Δικαιοσύνη θα αποφανθεί για όσα «συκοφαντικά αναφέρονται στο αισχρό υπόμνημα».

Σημειωτέον ότι ο Αρχιεπίσκοπος είναι ο μοναδικός που διαθέτει αιγυπτιακή υπηκοότητα, ενώ οι «πραξικοπηματίες» μοναχοί βρίσκονται σε επισφαλή θέση ως προς την ανανέωση της άδειας διαμονής τους. Τα βίαια γεγονότα δίνουν λαβή για μεγαλύτερη παρεμβατικότητα του αιγυπτιακού κράτους σε μια στιγμή όπου η μονή και το ελληνικό κράτος αγωνίζονται για την αναγνώριση του νομικού καθεστώτος της στην Αίγυπτο.

***

Η αμερικανική τροπολογία για τον «Κέρβερο» της Μεσογείου

Μπορεί στην Ουάσιγκτον του Τραμπ το Κογκρέσο να μη διαδραματίζει την ίδια βαρύνουσα σημασία ως αυτόνομος παράγοντας διαμόρφωσης της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι εκλεγμένοι νομοθέτες δεν διαθέτουν εργαλεία που μπορούν να στείλουν μηνύματα και να επηρεάσουν τις εξελίξεις. Γι’ αυτό και νομίζω ότι έχουν τη σημασία τους οι τροπολογίες που υπεβλήθησαν στο νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό (NDAA) που καθορίζει τη χρηματοδότηση για όλες τις πολιτικές εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ.

Και όπως με πληροφορεί υπερατλαντικός συνεργάτης μου, το ελληνικό λόμπι θα δώσει σκληρή μάχη για να υιοθετηθούν οι τρεις τροπολογίες των Δημοκρατικών βουλευτών Νταν Γκόλντμαν και Τζος Γκότχαϊμερ για την απαγόρευση πώλησης όπλων μέχρι την εξέταση των κινδύνων ασφαλείας που επιφέρει η τουρκική κατοχή της Κύπρου αλλά και της ανασκόπησης των διασυνδέσεων της Αγκυρας με τη Χαμάς.

Υπάρχει, όμως, και μια τέταρτη τροπολογία που πέρασε λίγο στα ψιλά γράμματα. Πρόκειται για πρωτοβουλία της ελληνοαμερικανής βουλευτού Νικόλ Μαλλιωτάκη, που θεσπίζει εντός του σχήματος «3+1» (Ελλάδα – Ισραήλ – Κύπρος και ΗΠΑ) ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο κοινής εκπαίδευσης στους τομείς της αντιτρομοκρατίας και της θαλάσσιας ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η τροπολογία, υπό τον τίτλο «Ελληνοαμερικανική – Ισραηλινή Εταιρική Σχέση για την Αντιτρομοκρατία και τη Θαλάσσια Ασφάλεια του 2025», περιλαμβάνει τα προγράμματα «CERBERUS» (σ.σ.: δανεισμένο από την ελληνική μυθολογία και τον φοβερό σκύλο που φυλούσε την πύλη του Κάτω Κόσμου) για την αντιτρομοκρατία και «TRIREME» για τη θαλάσσια ασφάλεια. Προβλέπεται, εξάλλου, διάθεση κονδυλίων ύψους 8 εκατ. δολαρίων για νέες εγκαταστάσεις στην Κύπρο και ένα αντίστοιχο ποσό για επενδύσεις στη Σούδα, καθώς και ετήσια χρηματοδότηση ύψους 2 εκατ. δολαρίων για την υποστήριξη τόσο του κυπριακού κέντρου όσο και της ελληνικής βάσης για τα έτη 2026-2029. Ολα αυτά βέβαια θα αποκτήσουν αξία αν περάσουν τις συμπληγάδες του επίμονου φλερτ Τραμπ – Ερντογάν.

***

Τη λέει κανείς και «σολομώντεια» την απόφαση που έλαβαν την περασμένη Παρασκευή η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και ο πρόεδρός της Περικλής Μήτκας, ανάβοντας το «πράσινο φως» για την ίδρυση των τεσσάρων πρώτων μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.

Γιατί «σολομώντεια»; Διότι ήταν τέτοια που ικανοποίησε και τους κυβερνώντες και τους αντιπολιτευόμενους. Οι μεν κυβερνώντες πανηγύρισαν επιχειρηματολογώντας ότι ο «νόμος Πιερρακάκη» απεδείχθη σωστός, αφού με τους όρους που έθεσε «κόπηκαν» όσοι αιτήθηκαν άδεια και δεν πληρούσαν τα κριτήρια. Οι δε αντιπολιτευόμενοι εμφανίζονται «δικαιωμένοι» στην πρόβλεψή τους ότι δεν θα έρχονταν στην Ελλάδα σοβαρά πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού, όπως το Χάρβαντ ή η Σορβόννη.

Οπως και να έχει, πάντως, ισχύει και εδώ το «κάθε αρχή και δύσκολη». Τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ) που αδειοδοτήθηκαν για να λειτουργήσουν, δύο στην Αθήνα και δύο στη Θεσσαλονίκη, θα έχουν στη διάθεση των υποψήφιων φοιτητών τους ένα «μπουκέτο» όλων των «ευπώλητων» επιστημονικών αντικειμένων (Ιατρική, Νομική, Ψυχολογία, Πληροφορική και Διοίκηση Επιχειρήσεων), για τα οποία αρκετοί νέοι δεν θα χρειαστεί να ξενιτευτούν. Από την άλλη, δεν λείπουν και ερωτήματα που αφορούν την πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών, τον έλεγχο των εγκαταστάσεων ή την ύπαρξη εργαστηρίων, π.χ. στα τμήματα που προσφέρουν σπουδές Υγείας.