Μεσοπόλεμος, Αθήνα, σε κάποιο αστικό σπίτι της Κυψέλης. Η μικρότερη κόρη της οικογένειας αναλαμβάνει να συντάσσει εκείνη τις ερωτικές επιστολές της Θοδώρας – της υπηρέτριάς τους που δεν ήξερε γράμματα – προς τον Πυθαγόρα. Πάνω σε εκείνο το μαρμάρινο τραπέζι της κουζίνας, φορώντας ακόμη τα άσπρα σοσόνια της, κρατώντας στο χέρι ένα μολύβι φάμπερ νούμερο δύο και ζυγιάζοντας καλά τις λέξεις, η Αλκη Ζέη έγινε συγγραφέας.
Η μεγάλη κυρία της παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας στη χώρα μας, μία από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες των σύγχρονων γραμμάτων μας, η αγαπημένη μικρών και μεγάλων, πολυβραβευμένη και μεταφρασμένη στο εξωτερικό, εκείνη η δημιουργική ως το τέλος γυναίκα, η οποία ανάθρεψε με τα βιβλία της πολλές γενιές Ελλήνων, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών. Τον θάνατό της ανακοίνωσε λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης 27 Φεβρουαρίου ο Νώντας Παπαγεωργίου, ο εκδότης του Μεταιχμίου, με μια λιτή ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που πυροδότησε ένα τεράστιο κύμα θλίψης μα και λατρείας για την απώλειά της.
Πολύπλευρη σημασία
Η γενιά της Μεταπολίτευσης κυρίως – όχι όμως μονάχα αυτή, εδώ έγκειται η πολύπλευρη σημασία της συγγραφέως – ανακάλεσε ακαριαία την παιδική της ηλικία, την αθωότητά της, κι αυτό που αντίκρισε ήταν η μορφή της Αλκης Ζέη. Δηλαδή, η μορφή μιας πνευματικής γιαγιάς με τις υπέροχες και κλασικές πλέον αφηγήσεις της, αφηγήσεις που αναδύονται από τον νου και την καρδιά, αφηγήσεις που συγκροτούν ένα έργο αρτιότατο και καλαίσθητο, το οποίο συνύφανε μοναδικά το παραμύθι με την πολιτική και κοινωνική ιστορία της Ελλάδας στον εικοστό αιώνα, ένα έργο απέριττο και προοδευτικό μέσα από το οποίο διαμορφώθηκαν και αναγνώστες και πολίτες.
Μακρύς περίπατος
Η Αλκη Ζέη, πλήρης ημερών και σεβασμού, ολοκλήρωσε τον περίπατο του βίου της, έναν περίπατο μακρύ και περιπετειώδη. «Ασ’ τους να λένε. Δεν έφυγες, Αλκη. Κρύβεσαι μόνο. Κρύβεσαι στις σελίδες των βιβλίων σου κι εκεί, χαμογελαστή, μας περιμένεις για να μας ξεναγήσεις στις μνήμες σου και να μας ψιθυρίσεις τα μυστικά σου. Θα ερχόμαστε συχνά. Δε θα σ’ αφήσουμε μόνη» ανέφερε ο γνωστός συγγραφέας Ευγένιος Τριβιζάς αποτίνοντας φόρο τιμής στην ανεκτίμητη κληρονομιά που αφήνει πίσω της.
Στην οδό Κέας
Η Αλκη (Αγγελική) Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 15 Δεκεμβρίου του 1923, «στην οδό Κέας, στην πλατεία Κολιάτσου». Ο πατέρας της Ζήνων καταγόταν από την Κρήτη, ενώ η μητέρα της Ελλη από τη Σάμο, όπου η μετέπειτα δημοφιλής συγγραφέας πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια. Από εκείνη την περίοδο ακριβώς είναι εμπνευσμένο και το πρώτο της μυθιστόρημα Το καπλάνι της βιτρίνας (1963).
Η Αριστερά
Η επιστροφή της Αλκης Ζέη στην πρωτεύουσα σηματοδότησε και την αρχή των ποικίλων συναντήσεών της με εμβληματικούς ανθρώπους της εποχής, των γραμμάτων και των τεχνών. Με τη Ζωρζ Σαρή, για παράδειγμα, εκτός από ομότεχνες στην πορεία, είχαν υπάρξει βασικώς συμμαθήτριες και φίλες. Από πολύ νωρίς, μες στην Κατοχή, άρχισε να φαίνεται η έφεση της Αλκης Ζέη στο γράψιμο. Κι από πολύ νωρίς, επίσης, άρχισε η μύησή της στην Αριστερά. Κρίσιμο ρόλο στην τελευταία διαδραμάτισε η Διδώ Σωτηρίου που είχε παντρευτεί τον θείο της, τον Πλάτωνα, ο οποίος ήταν αδελφός της μητέρας της αλλά και νονός της.
Οι σπουδές
Η Αλκη Ζέη σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και κατόπιν σεναριογραφία στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας. Τον Νοέμβριο του 1945 παντρεύτηκε τον θεατρικό συγγραφέα και σκηνοθέτη Γιώργο Σεβαστίκογλου και απέκτησαν μαζί δύο παιδιά. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο, από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 ως τα μέσα της δεκαετίας του 1960, ακολούθησαν τα χρόνια της εξορίας στη Σοβιετική Ενωση, στην Τασκένδη και στη Μόσχα με τον άντρα της, ενώ, από το 1967 και μετά, η αυτοεξορία στο Παρίσι της Γαλλίας, εξαιτίας της χούντας των συνταγματαρχών.
