Δεν μας εξέπληξε ευχάριστα το (τρία χρόνια καθυστερημένο) «σχέδιο για την προσιτή ενέργεια». Είναι γνωστό ότι το οικοσύστημα των Βρυξελλών δεν θα παραδεχθεί ποτέ ότι έκανε λάθος. Συνεπώς η βαριά τραυματισμένη ευρωπαΐκή ανταγωνιστικότητα (Ντράγκι) θα πρέπει να αρκεστεί σε «πυλώνες», «ομάδες κρούσης», «Λευκές Βίβλους» και άλλα φληναφήματα. Ας δούμε ενδεικτικά κάποιες «δράσεις» του «σχεδίου».
Η πρώτη αφορά «σχεδιασμό μεθοδολογιών για τις χρεώσεις δικτύου». Ξεπερνώντας το γεγονός ότι ο «σχεδιασμός μεθοδολογιών» δεν εγγυάται κανενός είδους αποτέλεσμα, εδώ «πετάμε την μπάλα στην κερκίδα». Οι χρεώσεις δικτύου δεν είναι κύριο στοιχείο του κόστους της ενέργειας, πολύ περισσότερο δε η φορολογία τους, στην οποία υποτίθεται ότι θα εξειδικευθεί η δράση μέσω έκδοσης «σύστασης» (ασχολίαστο).
Η δεύτερη αφορά «την αποσύνδεση των τιμών λιανικής από τις υψηλές και ασταθείς τιμές του φυσικού αερίου». Εάν οι τιμές λιανικής ήταν συνδεδεμένες με τις τιμές του φυσικού αερίου, τότε προφανώς θα ανέβαιναν και θα έπεφταν αναλογικά. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει τους τελευταίους πολλούς μήνες. Εδώ, η (ιδιότυπη) μεθοδολογία περιλαμβάνει «πιλοτικό πρόγραμμα, υποστήριξη σχεδιασμού κανόνων, παροχή ειδικής καθοδήγησης και νομοθετικές προτάσεις».
Μια σειρά δηλαδή από άμεσες ενέργειες με απτά και γρήγορα αποτελέσματα. Πάντως, το ρεύμα θα φθηνύνει σημαντικά αφού η ΕΕ «θα ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα για PPA, θα υποστηρίξει σχεδιασμό αμφίδρομων CfD, ανάπτυξη προθεσμιακών αγορών και ευκαιριών αντιστάθμισης κινδύνου».
Αν δεν το καταλαβαίνετε, μην ανησυχείτε. Σημαίνει απλά ότι όταν ανεβαίνουν οι τιμές, θα μπορείτε να βάλετε στοίχημα με κάποιον ότι στο μέλλον θα πέσουν. Αν βρεθεί ο «κάποιος».
Η τρίτη δράση αφορά τη συγκρότηση μιας «εσωτερικής» ομάδας εργασίας «για να ελέγξει εξονυχιστικά τις αγορές φυσικού αερίου». Κλασική περίπτωση του πώς να δείχνουμε απασχολημένοι χωρίς να κάνουμε τίποτε.
Η τέταρτη δράση προβλέπει «Λευκή Βίβλο, Κανονισμό Διακυβέρνησης, Πυρηνικό Ενδεικτικό Πρόγραμμα, στρατηγικό χάρτη πορείας, στρατηγική θέρμανσης και ψύξης». Οποιος δεν θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει.
Η Ευρώπη απελευθέρωσε τις αγορές ενέργειας χωρίς να υπάρχουν προϋποθέσεις «ελεύθερης αγοράς». Οταν οι πωλητές είναι ελάχιστοι, οι τελικοί καταναλωτές δεν έχουν εναλλακτική λύση και η ζήτηση είναι ανελαστική, δεν υπάρχει αγορά. Οι πωλητές καθορίζουν (ΝΟΜΙΜΟΤΑΤΑ) την τιμή και οι αγοραστές υποκύπτουν.
Στη συνέχεια, ήρθε η πράσινη μετάβαση να δώσει το τελειωτικό κτύπημα. Η πράσινη ενέργεια είναι – προφανώς – πολύ ακριβότερη από τη «βρώμικη», κάτι που κανείς δεν είπε εκ των προτέρων. Ετσι σήμερα η αγορά μπορεί να τιμολογεί όσο θέλει και έχει κάθε καλή δικαιολογία να το κάνει. Εχουμε συνεπώς την τέλεια καταιγίδα, στην οποία η κυρία Φον ντερ Λαιεν αντιδρά με «ξόρκια». (Η πληροφορία ότι οι ανά τον κόσμο ανταγωνιστές μας γελούν μέχρι δακρύων είναι – δυστυχώς – ακριβής.)
Ο κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ).
