Καθώς τα πρώτα στάδια μιας επίθεσης στην Πόλη της Γάζας αρχίζουν να διαμορφώνονται, το Ισραήλ καλεί δεκάδες χιλιάδες εφέδρους να συμμετάσχουν στην επικείμενη στρατιωτική επιχείρηση.

Η κατάληψη και κατοχή της μεγαλύτερης πόλης στο βόρειο τμήμα της Γάζας, την οποία ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, χαρακτήρισε ως ένα από τα τελευταία προπύργια της Χαμάς, θα απαιτήσει από τον στρατό να επιστρατεύσει ακόμη 60.000 εφέδρους και να παρατείνει τη θητεία άλλων 20.000.

Αυτά τα σχέδια έχουν προκαλέσει αυξανόμενη καταδίκη τόσο διεθνώς όσο και στο εσωτερικό, εν μέσω φόβων ότι η ανθρωπιστική και επισιτιστική κρίση στη Γάζα θα επιδεινωθεί και ότι οι ζωές των εναπομεινάντων ομήρων θα τεθούν σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο από τη διευρυμένη στρατιωτική επιχείρηση.

Ο ισραηλινός στρατός βρίσκεται ήδη στα περίχωρα της Πόλης της Γάζας, δήλωσε την Τετάρτη ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), ταξίαρχος Εφί Ντεφρίν, περιγράφοντας τα πρώτα βήματα της μεγαλύτερης επιχείρησης.

Φθορά και εξάντληση στον στρατό

Όταν το συμβούλιο ασφαλείας ενέκρινε για πρώτη φορά την κατάληψη της Πόλης της Γάζας, Ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτιμούσαν ότι το σχέδιο θα μπορούσε να διαρκέσει πέντε μήνες ή και περισσότερο. Όμως, την Τετάρτη, ο Νετανιάχου έδωσε εντολή στον στρατό να συντομεύσει το χρονοδιάγραμμα.

Ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια πολέμου και χωρίς τέλος στον ορίζοντα, ενόψει της επόμενης μεγάλης επιχείρησης, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Ισραήλ προειδοποίησε για την πρόσθετη επιβάρυνση στα στρατεύματα, πολλά εκ των οποίων έχουν επιστρατευτεί πολλές φορές για να πολεμήσουν στη Γάζα. Ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, αντιστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ, είπε στο συμβούλιο ασφαλείας νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι ο στρατός αντιμετωπίζει φθορά και εξάντληση. Ωστόσο, οι ανησυχίες του απορρίφθηκαν, καθώς ο Νετανιάχου και οι κυβερνητικοί του εταίροι προχώρησαν με τα νέα πολεμικά σχέδια αναφέρει το δημοσίευμα του CNN.

Μια νέα έρευνα από το Agam Labs στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ έδειξε ότι περίπου το 40% των στρατιωτών είναι ελαφρώς ή σημαντικά λιγότερο πρόθυμοι να υπηρετήσουν, ενώ λίγο περισσότερο από το 13% δηλώνουν πιο πρόθυμοι. Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν τη σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζει ο ισραηλινός στρατός, ο οποίος ενδέχεται να φτάσει σε όρια ως προς τη διαθεσιμότητα ανθρώπινου δυναμικού, ιδίως καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν επανειλημμένα ότι μια συντριπτική πλειοψηφία της χώρας υποστηρίζει τον τερματισμό του πολέμου.

Εκτός μάχης οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι

Οι στρατιωτικοί ηγέτες έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να επιστρατεύσει τους υπερορθόδοξους Εβραίους ώστε να ενισχυθούν τα καταπονημένα στρατεύματα. Όμως η συντριπτική πλειοψηφία της υπερορθόδοξης κοινότητας έχει αρνηθεί να υπηρετήσει και, κατόπιν δικών τους πιέσεων, η κυβέρνηση προωθεί μια ευρεία εξαίρεση από την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Το γεγονός ότι αυτή η πολιτική διαμάχη εξελίσσεται εν μέσω πολέμου έχει τροφοδοτήσει την οργή πολλών από όσους ήδη υπηρετούν.

Μετά την έγκριση της νέας επιχείρησης από το συμβούλιο ασφαλείας, μια μικρή οργάνωση εφέδρων στο Ισραήλ ανανέωσε τις εκκλήσεις προς τους στρατιώτες να αρνηθούν εντολές στράτευσης. «Τα παιδιά σας δεν ξέρουν πώς να αρνηθούν από μόνα τους, γιατί είναι δύσκολο. Είναι σχεδόν αδύνατο», ανέφερε η οργάνωση Soldiers for Hostages σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) δεν δημοσιεύουν αριθμούς ή ποσοστά εφέδρων που δεν παρουσιάζονται όταν καλούνται.

«Θανατική καταδίκη για τους ομήρους»

Ο Αβσαλόμ Ζοχάρ Σαλ έχει υπηρετήσει περισσότερες από 300 ημέρες στη Γάζα σε τέσσερις διαφορετικές αποστολές. Η τελευταία του αποστολή έληξε μόλις πριν από έναν μήνα, και δεν είναι πλέον διατεθειμένος να επιστρέψει στην πρώτη γραμμή, ειδικά σε μια επιχείρηση στην Πόλη της Γάζας.

«Είμαι λίγο σοκαρισμένος που μιλάμε ακόμη για αυτόν τον πόλεμο, που υποτίθεται πως θα είχε τελειώσει εδώ και πολύ καιρό», είπε στο CNN.

Λέει ότι οι αμφιβολίες που άρχισαν να εμφανίζονται πριν από έναν χρόνο έχουν πλέον ενισχυθεί, και άλλα μέλη της μονάδας του έχουν τις ίδιες ανησυχίες.

«Πιστεύω ότι αυτή η απόφαση είναι θανατική καταδίκη για τους ομήρους. Η κυβέρνηση έλεγε συνεχώς ότι έχουμε δύο αποστολές σε αυτόν τον πόλεμο: να επιστρέψουμε τους ομήρους και να νικήσουμε τη Χαμάς. Τώρα είναι σαν να μας λένε πως υπάρχει μόνο ένας στόχος, που πιστεύω ότι είναι ανέφικτος: να καταστρέψουμε τη Χαμάς. Και ακόμη κι αυτό δεν θα την καταστρέψει» ανέφερε.

Θα διωχθούν όσοι δεν πολεμήσουν;

Ο ισραηλινός στρατός διαθέτει σχετικά μικρή δύναμη ενεργού υπηρεσίας, που αποτελείται κυρίως από κληρωτούς. Για να συνεχίσει να πολεμά στον μακροβιότερο πόλεμο της ιστορίας του, το Ισραήλ πρέπει να βασιστεί στους εφέδρους. Όμως δεν είναι σαφές ποιο ποσοστό θα ανταποκριθεί σε έναν νέο γύρο επιστράτευσης για υπηρεσία μέσα στη Γάζα, ειδικά μετά την προειδοποίηση του αρχηγού του στρατού ότι η επιχείρηση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τόσο τους στρατιώτες όσο και τους ομήρους.

Ο Ντεφρίν, ο εκπρόσωπος του στρατού, προσπάθησε να απαντήσει σε αυτές τις ανησυχίες την Τετάρτη, λέγοντας σε συνέντευξη Τύπου ότι οι IDF χρησιμοποιούν «πληροφορίες και πολλές άλλες δυνατότητες» για να προστατεύσουν τις ζωές των ομήρων. Όμως το μόνο που μπορούσε να υποσχεθεί ήταν: «Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην βλάψουμε τους ομήρους».

Οι κλήσεις επιστράτευσης είναι υποχρεωτικές για πολλούς, αλλά μετά την επανειλημμένη αποστολή εφέδρων στη Γάζα, ο στρατός έχει δείξει μικρή διάθεση να τιμωρήσει ή να διώξει δικαστικά όσους αρνούνται ή αποφεύγουν την επιστράτευση.

Ο πρώην αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, αντιστράτηγος Νταν Χαλούτζ, που ηγήθηκε του στρατού στον πόλεμο με τον Λίβανο το 2006, προέβλεψε ότι δεν θα παρουσιαστούν όλοι οι έφεδροι. «Πιστεύω ότι κάποιοι θα μείνουν σπίτι», είπε στο CNN σε διαμαρτυρία εφέδρων της Πολεμικής Αεροπορίας νωρίτερα αυτόν τον μήνα. «Ο πόλεμος τελείωσε πριν από έναν χρόνο», είπε ο Χαλούτζ, χαρακτηρίζοντας το τρέχον σχέδιο «χωρίς λογική». Ο απόστρατος στρατηγός πρόσεξε να μην καλέσει δημόσια τους Ισραηλινούς να αρνηθούν να υπηρετήσουν, αλλά ενθάρρυνε τους εφέδρους να «δρουν σύμφωνα με τη συνείδησή τους, με τους δικούς τους κανόνες».

Ο Νετανιάχου είχε υποσχεθεί πριν από περισσότερο από έναν χρόνο ότι τα χειρότερα της μάχης θα είχαν τελειώσει μέχρι τώρα. Είχε δηλώσει στο CBS, τον Φεβρουάριο του προηγούμενου έτους, ότι μετά την εισβολή στη Ράφα, στη νότια Γάζα, «η έντονη φάση των μαχών απέχει εβδομάδες από την ολοκλήρωση, όχι μήνες, εβδομάδες».

Τώρα, 18 μήνες αργότερα, ο Νετανιάχου υποστηρίζει ότι μια νέα επιχείρηση είναι ο ταχύτερος τρόπος για να τελειώσει ο μακροβιότερος πόλεμος του Ισραήλ.

Όμως η επιχείρηση αυτή στοχεύει επίσης μια πόλη που φιλοξενεί περισσότερα από ένα εκατομμύριο ανθρώπους, πολλοί εκ των οποίων είναι ήδη εκτοπισμένοι από άλλα μέρη της Γάζας.

Τριπλασιάστηκε ο υποσιτισμός παιδιών

Περισσότερους από 22 μήνες μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023 που ηγήθηκε η Χαμάς, πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι στη Γάζα παλεύουν με σοβαρή πείνα, ασθένειες και εκτοπισμό υπό τον ισραηλινό αποκλεισμό.

Τα περιστατικά παιδικού υποσιτισμού έχουν τριπλασιαστεί σε «λιγότερο από έξι μήνες», σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ ανθρωπιστικοί εργαζόμενοι προέτρεψαν το Ισραήλ να άρει τους αυστηρούς περιορισμούς στην είσοδο βοήθειας στον αποκλεισμένο θύλακα.

Σχεδόν 1 στα 3 παιδιά είναι υποσιτισμένα στην Πόλη της Γάζας, δήλωσε ο Φιλίπ Λαζαρίνι, επικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA), κάνοντας λόγο για «μια ανθρωπογενή, αποτρέψιμη πείνα». Η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει επανειλημμένα αρνηθεί ότι υπάρχει λιμός στον θύλακα.