Όλοι στην Ουάσινγκτον: μετά τη σύνοδο κορυφής Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα, η οποία δεν κατέληξε σε κάποια συγκεκριμένη ανακοίνωση, οι ευρωπαίοι ηγέτες συνασπίζονται γύρω από τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον οποίο θα συνοδεύσουν αύριο, Δευτέρα, στο Λευκό Οίκο.

Η απόφαση αυτή ανακοινώθηκε σήμερα λίγο πριν από μια τηλεδειάσκεψη του «συνασπισμού των προθύμων», στον οποίο μετέχουν οι υποστηρικτές του Κιέβου, με στόχο να εξετασθεί ποιο θα μπορούσε να είναι το περίγραμμα μιας ενδεχόμενης συμφωνίας ειρήνης ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία.

Τι συζητήθηκε στην τηλεδιάσκεψη

Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Κομισιόν, «οι ηγέτες είχαν μια θετική ανταλλαγή απόψεων για να συντονιστούν ενόψει της αυριανής συνάντησης με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ».

Οι εγγυήσεις ασφαλείας, αλλά και το εδαφικό ζήτημα τέθηκαν στην τηλεδιάσκεψη.

Σύμφωνα με την ενημέρωση της Κομισιόν στους δημοσιογράφους «οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν σε βασικά θέματα, όπως η ανάγκη να σταματήσει η αιματοχυσία στην Ουκρανία, η δέσμευση για διατήρηση πλήρους πίεσης κατά της Ρωσίας μέσω κυρώσεων, η αρχή ότι η Ουκρανία είναι αυτή που λαμβάνει τις αποφάσεις για το έδαφός της και το κρίσιμο θέμα των ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας που προστατεύουν τα ζωτικά συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και της Ευρώπης».

Το πρώτο μήνυμα Ζελενσκι

«Είναι ζωτικής σημασίας η Ευρώπη να παραμείνει τόσο ενωμένη όσο ήταν το 2022», είπε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι

Μετά τη συνάντηση του «συνασπισμού των προθύμων» ο Ουκρανός πρόεδρος δημοσίευσε ένα μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

«Σήμερα στις Βρυξέλλες, περιέγραψα τις θέσεις μας για τη διατλαντική ενότητα, τις ειρηνευτικές προσπάθειες, τα εδαφικά ζητήματα και τις εγγυήσεις ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ. Είναι ζωτικής σημασίας η Ευρώπη να παραμείνει τόσο ενωμένη όσο ήταν το 2022. Αυτή η ισχυρή ενότητα είναι απαραίτητη για την επίτευξη πραγματικής ειρήνης».

Ποιοι θα τον συνοδεύσουν

Αποτέλεσμα εντατικών διπλωματικών διαβουλεύσεων, η συνάντηση της Ουάσινγκτον γύρω από τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι η πρώτη στο σχήμα αυτό από την έναρξη της ρωσικής εισβολής, το Φεβρουάριο 2022.

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, η ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ και ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε επιβεβαίωσαν την παρουσία τους.

«Είμαι πολύ ευτυχής που θα μπορέσω να σας συνοδεύσω», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία θα είναι επίσης παρούσα στην αμερικανική ομοσπονδιακή πρωτεύουσα.

Ο ουκρανός ηγέτης, ο οποίος εξέφρασε τη χαρά του γι’ αυτή την ευρωπαϊκή «ενότητα», υπογράμμισε, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες, ότι «δεν γνωρίζει ακριβώς» για τί μίλησαν στην Αλάσκα ο Πούτιν και ο Τραμπ και ότι ανυπομονεί να έχει περισσότερες λεπτομέρειες.

«Μεγάλη πρόοδος αναφορικά με τη Ρωσία. Μείνετε συντονισμένοι!», έγραψε σ’ ένα λακωνικό μήνυμά του ο Ντόναλντ Τραμπ στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Truth Social που του ανήκει, ενώ ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάρκο Ρούμπιο απειλούσε τη Μόσχα με νέες κυρώσεις, αν δεν συναφθεί μια συμφωνία σχετικά με την Ουκρανία.

Επιστρέφοντας από την Αλάσκα, ο Τραμπ αναφέρθηκε σε μια διατύπωση ανάλογη του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, πέραν πάντως του πλαισίου της Ατλαντικής Συμμαχίας, η οποία θεωρείται από τη Μόσχα υπαρξιακή απειλή στα σύνορά της.

Σύμφωνα με την ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, θα υπάρξει μια ρήτρα συλλογικής ασφάλειας που θα επιτρέπει στην Ουκρανία να λάβει την υποστήριξη «όλων των εταίρων της, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, οι οποίοι θα είναι έτοιμοι να δραστηριοποιηθούν σε περίπτωση που δεχθεί νέα επίθεση».

Οι επιφυλάξεις του Μακρόν

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε σήμερα, μετά την τηλεδιάσκεψη ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν θέλει την ειρήνη, αλλά τη «συνθηκολόγηση» της Ουκρανίας.

«Αν πιστεύω πως ο πρόεδρος Πούτιν θέλει την ειρήνη; Αν θέλετε την προσωπική πεποίθησή μου, όχι. Θέλει τη συνθηκολόγηση της Ουκρανίας, αυτό είναι που πρότεινε», δήλωσε ο αρχηγός του γαλλικού κράτους, προσθέτοντας πως πιστεύει ότι, αντιθέτως, ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει την ειρήνη ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία.

Ο γάλλος πρόεδρος φάνηκε επιφυλακτικός σχετικά με τη δυνατότητα, που αναφέρθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ, να επωφεληθεί η Ουκρανία από προστασίες παρόμοιες με αυτές του ΝΑΤΟ, χωρίς ωστόσο το Κίεβο να γίνει μέλος της ατλαντικής Συμμαχίας.

«Πιστεύω ότι ένα θεωρητικό άρθρο δεν είναι αρκετό. Το ζήτημα είναι η ουσία», δήλωσε.

«Δεν μπορεί να υπάρξουν εδαφικές συζητήσεις για την Ουκρανία χωρίς τους Ουκρανούς» και «κατά τον ίδιο τρόπο, όχι συζήτηση για την ασφάλεια των Ευρωπαίων χωρίς αυτούς», πρόσθεσε ο Εμανουέλ Μακρόν, ζητώντας να προσκληθούν οι Ευρωπαίοι στις επόμενες συνόδους κορυφής για την Ουκρανία.

Η ατζέντα της συνάντησης

Οι εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία, τα εδαφικά ζήτημα και οι διαδικασίες που θα ακολουθηθούν θα είναι τα κεντρικά ζητήματα των συνομιλιών που θα πραγματοποιηθούν αύριο στον Λευκό Οίκο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές τις οποίες επικαλείται η δημόσια τηλεόραση ARD. Η παραμονή του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ αναμένεται επίσης να διαρκέσει μόνο λίγες ώρες.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ARD, αρχικά ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα συνομιλήσει κατ’ ιδίαν με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και θα ακολουθήσουν οι διευρυμένες συνομιλίες με τους ευρωπαίους ηγέτες.

Στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης θα βρίσκονται οι εγγυήσεις ασφάλειας, εδαφικά ζητήματα και ζητήματα διαδικασίας, όπως το εάν είναι απαραίτητο των διαπραγματεύσεων για την ειρηνευτική συμφωνία να προηγηθεί κατάπαυση του πυρός.

Οι εδαφικές απαιτήσεις του Πούτιν

Το ζήτημα των εδαφικών παραχωρήσεων βρίσκεται στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται με φόντο τη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα.

Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο CNN ότι η Μόσχα φέρεται να έκανε «ορισμένες παραχωρήσεις» σχετικά με πέντε κρίσιμες ουκρανικές περιοχές, οι οποίες –όπως είπε– βρίσκονται «στον πυρήνα της συμφωνίας».

Σύμφωνα με το BBC πρόκειται για τις περιοχές Κριμαία, Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, οι οποίες έχουν βρεθεί στο επίκεντρο του πολέμου και των ρωσικών βλέψεων ήδη από το 2014. Η Κριμαία προσαρτήθηκε από τη Ρωσία την άνοιξη εκείνης της χρονιάς, ενώ οι άλλες τέσσερις περιοχές προσαρτήθηκαν το 2022, μετά από δημοψηφίσματα που απορρίφθηκαν από τη διεθνή κοινότητα ως προσχηματικά

Η πρόταση για πάγωμα της γραμμής μετώπου

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ρώσος πρόεδρος πρότεινε στον Ντόναλντ Τραμπ να «παγώσει» τις πολεμικές επιχειρήσεις κατά μήκος της γραμμής μετώπου, υπό την προϋπόθεση ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα παραδώσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς στη Μόσχα.

Αυτό θα σήμαινε πρακτικά παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στα οποία ο ρωσικός στρατός δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει τον έλεγχο.