Και ξαφνικά στη Λεμεσό εμφανίστηκε ένα υποβρύχιο. Ένα αμερικανικό υποβρύχιο, του 6ου αμερικανικού στόλου, ταχείας επίθεσης,το USS San Juan που οι Αμερικανοί πρώτη φορά το αγκυροβόλισαν σε λιμάνι της Κύπρου.

Στην κυπριακή κυβέρνηση αυτή η κίνηση των Αμερικανών δεν ήταν μόνον συμβολική (σε συνδιασμό με μια σειρά άλλων κινήσεων) αλλά και ουσιαστική σε ότι αφορά την πολιτικό-στρατιωτική συνεργασία Κύπρου- Ελλάδας ΗΠΑ, την ώρα μάλιστα που καταβάλλονται προσπάθειες από την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ για επανεργοποίηση της Τριμερούς συν ένα με τη συμμετοχή και των ΗΠΑ.

Έτσι η κυπριακή κυβέρνηση αξιοποίησε την παρουσία αμερικανικού υποβρυχίου στη Λεμεσό με τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη να το επισκέπτεται συνοδευόμενος από την ηγεσία της Εθνικής Φρουράς και την Αμερικανίδα πρεσβευτή στη Λευκωσία Καθλίν Ντόχερτι. Ήταν μια διπλωμαιτκή κίνηση με εξαιρετική σημασία.

Οργή Αγκυρας

Προκάλεσε όμως τη δυσφορία της τουρκικής πλευράς, η οποία είδε το υποβρύχιο να αγκυροβολεί μόνον σε κυπριακό λιμάνι (σε μια χώρα που κατέχει μεγάλο τμήμα της και που δεν την αναγνωρίζει). Η Άγκυρα μάλιστα κατηγόρησε για άλλη μια φορά τις ΗΠΑ ότι δεν τηρεί τις ισορροπίες.

Σε σχετική ανακοίνωση οι Τούρκοι δείχνουν την ενόχλησή τους και αναφέρουν: «Τα βήματα που κάνουν οι ΗΠΑ εις βάρος της τήρησης των ισορροπιών στο νησί της Κύπρου και της ενθάρρυνσης της ελληνοκυπριακής διοίκησης νοτίου Κύπρου να εξοπλιστεί, δεν συμβάλλουν σε καμία περίπτωση στη σταθερότητα της περιοχής, ούτε στη δίκαιη, βιώσιμη και διαρκή επίλυση του Κυπριακού»

Η ναυτική βάση στη Λεμεσό (η οποία δημιουργήθηκε και επεκτείνεται με τη βοήθεια του ΓΕΕΘΑ) γίνεται μια σημαντική ναυτική βάση για την Ανατολική Μεσόγειο. Η Γαλλία την χρησιμοποιεί, το ίδιο τώρα και οι ΗΠΑ. Άλλωστε οι κυπρο- αμερικανικές σχέσεις περνούν το τελευταίο καιρό σε άλλο επίπεδο. Δεν είναι μόνον η άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο, είναι και οι αποφάσεις της Αμερικανικής Γερουσίας με τον Μενέντεζ να καταδικάζει συνεχώς την τουρκική κατοχή και να ζητεί την απόσυρση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων. Οι Αμερικανοί θεωρούν την Κύπρο ως μια χώρα με την οποία μπορούν να συνεργαστούν και το τελευταίο διαστημα έχουν πυκνώσει οι στρατιωτικές ασκήσεις ανάμεσα στρις δύο χώρες.

Άλλαξαν πολλά πράγματα στην περιοχή, από τότε που η Αγκυρα λόγω του ότι ήταν μέλος του ΝΑΤΟ προμήθευε οπλισμό στην Τουρκία που μέρος αυτών τα μετέφερε και στην Κύπρο για την συνέχιση της κατοχής στο 1/3 του νησιού. Τώρα Ουάσιγκτον και Λευκωσία έχουν στρατηγική συνεργασία.