Οι κινήσεις των πλούσιων χωρών για προμήθεια εμβολίων κατά της ευλογιάς των πιθήκων, σε συνδυασμό με την άρνησή τους να προσφέρουν δόσεις στην Αφρική, δημιουργεί φόβους ότι εκατομμύρια άνθρωποι θα μείνουν απροστάτευτοι και ο πλανήτης θα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο πιο επιθετικών στελεχών, όπως συνέβη στην πανδημία Covid-19 λόγω της εμβολιαστικής ανισότητας.
«Τα λάθη που είδαμε στη διάρκεια της πανδημίας ήδη επαναλαμβάνονται ήδη» προειδοποιεί μιλώντας στο Associated Press ο δρ Μπογκούμα Καμπίσεν Τινάνζι, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Έμορι της Ατλάντα.
Ενώ οι πλούσιες χώρες έχουν παραγγείλει εκατομμύρια εμβόλια για να αναχαιτίσουν την ευλογιά των πιθήκων εντός των συνόρων τους, καμία δεν έχει ανακοινώσει σχέδια να μοιραστεί δόσεις με την Αφρική, όπου εξαπλώνεται μια πιο θανατηφόρα του ιού πιθήκων από ό,τι στη Δύση.
«Αν δεν είμαστε εμείς ασφαλείς, ο υπόλοιπος κόσμος επίσης δεν είναι ασφαλής», δηλώνει από την πλευρά του ο Ahmed Ogwell, διευθύνων των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής.
Ακόμη και στην Ισπανία, η ζήτηση για εμβόλια υπερβαίνει κατά πολύ την προσφορά.
Εκατοντάδες Βρετανοί σε ομάδες υψηλού κινδύνου περιμένουν στην ουρά για το εμβόλιο σε νοσοκομείο του Λονδίνου (Reuters)
Μόνο ένα διαθέσιμο εμβόλιο
Αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο ένα διαθέσιμο εμβόλιο σε μεγάλες ποσότητες: το εμβόλιο της δανέζικης Bavarian Nordicς, της οποίας η παραγωγή για φέτος δεν μπορεί να ξεπεράσει τις 30 εκατομμύρια δόσεις, ενώ οι πιο πλούσιες χώρες της Δύσης έχουν ήδη σπεύσει να «κρατήσουν» μεγάλο μέρος αυτών των δόσεων.
Υπό αυτές τις συνθήκες, κάποιοι εκφράζουν πια φόβους για μια ενδεχόμενη επανάληψη των καταστροφικών προβλημάτων ανισότητας που είχαν παρατηρηθεί διεθνώς κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού.
Μέχρι στιγμής, από τον Μάιο και έπειτα, έχουν αναφερθεί περισσότερα από 22.000 κρούσματα ευλογιάς πιθήκων σε σχεδόν 80 χώρες, με περίπου ύποπτους 75 θανάτους στην Αφρική (κυρίως σε Νιγηρία και Κονγκό). Βραζιλία και Ισπανία ανέφεραν τα περασμένα 24ωρα και εκείνες θανάτους που λέγεται πως συνδέονται με την ευλογιά των πιθήκων, τους πρώτους εκτός Αφρικής (έναν η Βραζιλία, δύο η Ισπανία).
Η ευλογιά των πιθήκων είναι ενδημική σε μέρη της Αφρικής εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο, μέχρι πρότινος μεταπηδούσε στον άνθρωπο από μολυσμένα άγρια ζώα, χωρίς να εξαπλώνεται πέρα από την αφρικανική ήπειρο.
Ωστόσο, ποσοστό μεγαλύτερο από το 70% των παγκοσμίων κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων εντοπίζεται στην Ευρώπη, και το 98% αυτών σε ομοφυλόφιλους άνδρες.
«Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές», σημειώνει από την πλευρά της η Κάθριν Σμόλγουντ, αξιωματούχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) στην Ευρώπη, προσθέτοντας ότι περίπου το 8% των λοιμώξεων που αναφέρθηκαν χρειάστηκε νοσηλεία και ότι η ευλογιά των πιθήκων μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να οδηγήσει ακόμη και σε απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές όπως για παράδειγμα σε εγκεφαλίτιδα. «Με τη συνεχιζόμενη εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων στην Ευρώπη, περιμένουμε να δούμε περισσότερους θανάτους», συνεχίζει η Σμόλγουντ.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, επιστήμονες υποστηρίζουν ότι, σε αντίθεση με όσα ίσχυαν κατά της COVID-19, οι μαζικοί εμβολιασμοί κατά της ευλογιάς των πιθήκων δεν θα είναι απαραίτητοι. Αντιθέτως, η στοχευμένη χρήση των διαθέσιμων δόσεων εκτιμάται πως θα μπορούσε, σε συνδυασμό με κάποια άλλα μέτρα, να ανακόψει τη μετάδοση του ιού για την αντιμετώπιση του οποίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υπενθυμίζεται πως κήρυξε προ ημερών ανώτατο επίπεδο συναγερμού σε παγκόσμια κλίμακα.
Η ευλογιά των πιθήκων είναι, βέβαια, πολύ πιο δύσκολο να εξαπλωθεί από τον κοροναϊό ωστόσο ειδικοί προειδοποιούν πως εάν η νόσος συνεχίσει να εξαπλώνεται το επόμενο διάστημα τότε η ανάγκη για εμβόλια μπορεί να ενταθεί.
