Λίγο πριν από την απονομή των βραβείων της εφετινής Μπερλινάλε το Σάββατο 16 Φεβρουαρίου το απόγευμα και είναι φανερό ότι η τελευταία χρονιά του Ντίτερ Κόσλικ στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του φεστιβάλ – την οποία κατέχει από το 2002 – έμελλε να μην ανήκει στις καλύτερες των πρόσφατων χρόνων.

Η γενικότερη αίσθηση ότι το πρόγραμμα ήταν σε γενικές γραμμές φτωχό επικράτησε σε πολύ κόσμο ενώ η υστερία που τα τελευταία χρόνια έχει κατακλύσει τη σόου μπίζνες σε ό,τι αφορά την υποβάθμιση των γυναικών, διόλου απίθανα μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες αποφάσεις.

Παίχθηκαν ταινίες που στην καλύτερη περίπτωση θα έλεγες ότι ανήκουν στις πιο αδύναμες γνωστών δημιουργών τους, όπως το «Χρυσό γάντι» του Φατίχ Ακίν, μια εντελώς αχρείαστη ταινία πάνω σε έναν πασίγνωστο serial killer, το παλιομοδίτικο «Out stealing horses» του Νορβηγού Χανς Πέτερ Μόλαντ με τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ, ή το «Mr. Jones» της Ανιέσκα Χόλαντ, η οποία εξακολουθεί να κάνει αντικομμουνιστική προπαγάνδα με πολύ passé, ξεπερασμένο τρόπο. Σε άλλες περιπτώσεις ο περισσότερος κόσμος ένιωσε να φρικάρει μην μπορώντας να καταλάβει τι στο καλό είχε στο μυαλό του ο δημιουργός όταν γύρισε την ταινία. Αξέχαστο παράδειγμα η ταινία «Ημουν στο σπίτι αλλά» της Ανγκελα Σάνελεκ που στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσε να είχε προβληθεί στο Forum, το πιο εναλλακτικό πρόγραμμα της Μπερλινάλε, όπου μπορείς να βρεις έργα για πάρα πολύ απαιτητικό κοινό.

Απρόβλεπτες βραβεύσεις

Καθότι οι πιο απρόβλεπτες βραβεύσεις είναι συχνά ένα από τα χαρακτηριστικά της Μπερλινάλε, είναι δύσκολο να προβλέψεις την κατεύθυνση που θα πάρει η κριτική επιτροπή, πρόεδρος της οποίας εφέτος είναι η γαλλίδα ηθοποιός Ζιλιέτ Μπινός. Κατά καιρούς στην Μπερλινάλε έχουν βραβευθεί ταινίες που σύντομα ξεχάστηκαν, εκτός αν θυμάται κάποιος το νοτιοαφρικανικό «U-Carmen eKhayelitsha» του Μαρκ Ντόμφορντ Μέι (Χρυσή Αρκτος του 2005), το κινεζικό «Μαύρος άνθρακας σε λεπτό πάγο» του Ντιάο Γινάν (Χρυσή Αρκτος του 2014) ή τον περσινό θρίαμβο της Ρουμάνας Αντίνα Πιντιλίε με το «Μη με αγγίζεις».

Επιμένω ότι η πιο ισορροπημένη επιλογή για βράβευση με τη Χρυσή Αρκτο εφέτος είναι το «Ο θεός υπάρχει, το όνομά της είναι Πετρούνια» της Τεόνα Στρούγκαρ Μίτεβσκα από την πΓΔΜ γιατί εκτός από το ότι είναι μια πραγματικά καλή ταινία, εμπεριέχει όλα εκείνα τα στοιχεία που την κάνουν επίκαιρη, εστιάζοντας στη δυναμική της γυναίκας απέναντι στη σκοταδιστική φαλλοκρατική καταπίεση που ακόμα και σήμερα, σε κάποιες χώρες, είναι αναγκασμένη να υφίσταται.

Στους άνδρες ηθοποιούς το δικό μου βραβείο θα πήγαινε στον νεαρό Ιταλό, ερασιτέχνη ηθοποιό Φραντσέσκο Ντι Νάπολι, πρωταγωνιστή στο «Πιράνχας» του Κλάουντιο Τζοβανέζε, μια ταινία που μιλάει για το αδιέξοδο κάποιων νέων στη σύγχρονη Νάπολι όπου ωθούνται προς τον κόσμο του εγκλήματος. Αλλες ταινίες που θα ίσως να προσέξει η κριτική επιτροπή είναι η καναδέζικη αλληγορία φαντασμάτων «Ghost town anthology» του Ντενί Κοτέ, το κινεζικό έπος «Αντίο, γιε μου» του Γουάνγκ Ξιαοσουάι και σε ό,τι αφορά τις γυναικείες ερμηνείες, εκτός της Ζόριτσα Νούσεβα στην «Πετρούνια», υπάρχει και της Βάλερι Πάχνερ στην αυστριακή ταινία «Το έδαφος κάτω από τα πόδια μου» της Μαρί Κρόιτσερ.