Γαλλία: Πόσο θα κρατήσει η εθνική ενότητα, και αυτός ο νέος «κοινωνικός πατριωτισμός» του Μουντιάλ;

Μετά από αυτό το υπέροχο ποδοσφαιρικό φινάλε, μια μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα έχει μεθύσει από ευτυχία, και αυτές είναι μόνο μερικές από τις λέξεις στα χείλη όλων των Γάλλων, που για δεύτερη φορά στην ιστορία του Παγκόσμιου Κυπέλλου κερδίζουν το υπέρτατο τρόπαιο.

Δεν ήταν μόνο η λεωφόρος Σανζ Ελιζέ που γέμισε με ένα εκατομμύριο Παριζιάνους, το βράδυ της Κυριακής. Οι δρόμοι σε όλο το Εξάγωνο πλημμύρισαν από πλήθη που πανηγύρισαν ξέφρενα, και μετατράπηκαν σε ένα τεράστιο υπαίθριο πάρτι. Αλλά προαναγγέλλει αυτή η επίδειξη συλλογικής χαράς και αλληλεγγύης μια περίοδο εθνικής ενότητας; αναρωτιέται ο εγχώριος και διεθνής Τύπος.

Για πρώτη φορά, μετά από τρία χρόνια οι Γάλλοι αφήνουν πίσω την απειλή των τρομοκρατικών επιθέσεων που προκάλεσαν 246 θανάτους από τον Νοέμβριο του 2015 ως σήμερα, ξεχνάνε τα οικονομικά τους προβλήματα και την υψηλή ανεργία για να απολαύσουν με την ψυχή τους μια στιγμή εθνικής υπερηφάνειας. Μια παρένθεση ευδαιμονίας ανάλογης με την εποποιία του 1998, όταν οι τρικολόρ κέρδιζαν στον τελικό την εθνική Βραζιλίας 3-0.

Πολλοί ανάμεσα στα ενθουσιώδη πλήθη είναι μικροί για να θυμούνται τους πανηγυρισμούς του ’98. Αλλά το πολιτικό και κοινωνικό «timing», η χρονική συγκυρία αυτής της νίκης, σήμερα, έχει τη δική της, ξεχωριστή αξία.

Έρχεται μόλις μια μέρα μετά τους εορτασμούς της εθνικής επετείου της 14ης Ιουλίου, της Ημέρας της Βαστίλης και δυο χρόνια ακριβώς μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στη Νίκαια, το οποίο αύξησε ακόμη παραπάνω το ξενοφοβικό και αντιμεταναστευτικό συναίσθημα στη γαλλική κοινωνία.

Στην καρδιά αυτής της κοινωνίας που πανηγύρισε τόσο ενωμένη για τον θρίαμβο της νεανικής και πολύχρωμης εθνικής ομάδας, οι ανισότητες εξακολουθούν να είναι μεγάλες, και η πλειονότητα των μεταναστών και των ανθρώπων με καταγωγή από τις πρώην αποικίες εξακολουθεί να αντιμετωπίζει διακρίσεις και δυσκολίες ενσωμάτωσης. Η γαλλική κοινωνία διαθέτει από τα υψηλότερα ποσοστά πολιτών που αυτοχαρακτηρίζονται ως ρατσιστές στην Ευρώπη.

Ένα εντυπωσιακό σκίτσο απεικονίζει αυτή την πραγματικότητα. Από τη μιά, την συνεισφορά των παιδιών των μεταναστών που μεγάλωσαν στα υποβαθμισμένα προάστια των μεγάλων γαλλικών πόλεων στην κατάκτηση του παγκόσμιου κυπέλλου, και από την άλλη την επιλεκτική στάση των προηγμένων χωρών της Ευρώπης, που κλείνουν τα σύνορα σε ανθρώπους που ψάχνουν καταφύγιο στα εδάφη τους και πνίγονται στα νερά της Μεσογείου.

Από τους 23 παίκτες των θριαμβευτών «Μπλε» του Μουντιάλ, οι 15 έχουν ρίζες από την Αφρική, όπως ο σταρ-πρωταγωνιστής Κιλιάν Εμπαπέ, με μητέρα από την Αλγερία και πατέρα από το Καμερούν: «Το μόνο που θέλω να κάνω είναι να αντιπροσωπεύσω τη Γαλλία, να δώσω όλο μου το είναι για τη Γαλλία» δήλωσε ο ίδιος στην εφημερίδα Le Monde, διεκδικώντας με υπερηφάνεια την γαλλική του ταυτότητα.

Ο επιθετικός Αντουάν Γκριζμάν (με καταγωγή από την Γερμανία και την Πορτογαλία) που έβαλε συνολικά τέσσερα γκολ στο Μουντιάλ και το δεύτερο γκολ στον τελικό με την Κροατία, ισχυρίζεται ότι η επιτυχία της ομάδας στη Ρωσία είναι το αποτέλεσμα της ενότητας: «Αυτή είναι η Γαλλία που αγαπάμε. Προερχόμαστε από πολλές και διαφορετικές χώρες στην εθνική ομάδα, όμως είμαστε όλοι ενωμένοι. Υπάρχουν πολλοί παίκτες με διαφορετικούς ορίζοντες, αλλά έχουμε την ίδια ιδιοσυγκρασία», είπε.

Όσο για τον γλυκύτατο προπονητή Ντιντιέ Ντεσάμπ, τρίτο στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου που κατακτά Κύπελλο ως παίκτης και προπονητής, μετά τον Γερμανό Μπέκενμπάουερ και τον Βραζιλιάνο Ζαγκάλο, χαρακτηρίζει «θείο δώρο» τη μαζική εισροή ποδοσφαιριστών με καταγωγή από την Αφρική: «Πέραν όλων όσων φέρνουν στην ομάδα, η στήριξη που έχουν από τις οικογένειές τους αποτελεί επιπλέον μπόνους γιατί αποτελεί άλλη μια πηγή έμπνευσης»! δήλωσε και εκείνος.

Ο γαλλικός θρίαμβος στο «φουτμπόλ» προβλέπεται να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη κατά 0,1% εφέτος, εκτιμούν οι Financial Times, ενώ το πρόσημο θα είναι θετικό και για τον ίδιο τον Γάλλο πρόεδρο Μακρόν του οποίου τα ποσοστά δημοτικότητας είχαν πέσει κάτω του 40% τις τελευταίες εβδομάδες.

Ο ίδιος πίστεψε από την πρώτη στιγμή σε αυτή την πρόκριση, ήθελε με «τρέλα» τον τίτλο και χάρηκε με την ψυχή του τη νίκη, «σαν ένα παιδί που μόλις έχει πάρει το δώρο Χριστουγέννων από τον Άγιο-Βασίλη» όπως εύστοχα έγραψε ο διεθνής Τύπος, σχολιάζοντας τους ξέφρενους «ντίσκο» πανηγυρισμούς του μέσα στο γήπεδο και στα αποδυτήρια, στη Μόσχα.

Ωστόσο η ευδαιμονία του είναι αμφίβολο αν θα κρατήσει για πολύ. Η οικονομική μεταρρυθμιστική του ατζέντα είναι βαριά και σε λίγο καιρό, εκτιμούν αναλυτές, το αφήγημα της ενότητας και του «νέου κοινωνικού πατριωτισμού» που σπεύδει να οικειοποιηθεί με φόντο την ποδοσφαιρική «μέθη» της νίκης και της δόξας του Παγκόσμιου Κυπέλλου, ενδέχεται να ξεχαστεί. Και να βρεθεί ο ίδιος αντιμέτωπος με ένα δυνατό hangover…