Την ανάγκη συμπλήρωσης και διόρθωσης του θεσμικού πλαισίου, ώστε όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και επιχειρήσεις θέλουν, να μπορούν να ενταχθούν στην εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών, ζήτησε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, στην εσπερίδα με θέμα «Εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών: Η εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου και η εφαρμογή του για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες του τεχνικού κόσμου» που διοργανώθηκε πρόσφατα από το ΤΕΕ.
«Ως ΤΕΕ ενισχύουμε και διευρύνουμε όλες τις δυνατότητες του θεσμού της διαμεσολάβησης, στον οποίο εντάσσεται η εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών» σημείωσε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία της συμμετοχής του ΤΕΕ μαζί με τους 20 μεγαλύτερους και σημαντικότερους επιστημονικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς φορείς της χώρας, για πρώτη φορά όλοι μαζί, στον δυναμικά αναπτυσσόμενο Οργανισμό Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών (ΟΠΕΜΕΔ).
Στον πρόεδρο του ΤΕΕ απάντησε ο ειδικός γραμματέας για τη Διαχείριση Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) Φώτης Κουρμούσης, ο οποίος ανακοίνωσε ότι σύντομα και οι μηχανικοί θα ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι «και οι μηχανικοί θα μπορούν το αμέσως προσεχές διάστημα να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών και να ρυθμίσουν τα χρέη τους προς ασφαλιστικά ταμεία και εφορία και στη συνέχεια προς τις τράπεζες.
Παράλληλα, ο κ. Κουρμούσης επανέλαβε ότι είναι μεγάλο το ενδιαφέρον του επιχειρηματικού κόσμου για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων, σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και αναφέρθηκε στην εξέλιξη και τη σημασία του μηχανισμού για τη ρύθμιση των οφειλών των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων προς το Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία. Ακόμη, αναφέρθηκε στη γενικότερη σημασία του μηχανισμού για την ομαλή απορρόφηση του ιδιωτικού χρέους προς όφελος της εξυγίανσης των επιχειρήσεων και στη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος με παράλληλη προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών.
Σύμφωνα με τον ειδικό γραμματέα, με τα μέχρι τώρα ισχύοντα, οι προϋποθέσεις ένταξης ελευθέρων επαγγελματιών στην εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών αφορούν και καλύπτουν:
– Φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα με συνολικές οφειλές προς ρύθμιση ανά πιστωτή (Δημόσιο ή φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης) έως 50.000 ευρώ.
– Πρέπει να πληρούν αθροιστικά τέσσερις προϋποθέσεις οι οποίες είναι:
1. Έχουν κάνει έναρξη εργασιών
2. Έχουν φορολογική κατοικία στην Ελλάδα
3. Διαθέτουν σε μία από τις 3 τελευταίες χρήσεις πριν την υποβολή της αίτησης (δηλ. 2016 ή 2015 ή 2014): α) θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, για οφειλέτες που τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα ή β) θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ή θετική καθαρή θέση, για οφειλέτες που τηρούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
4. Έχουν κατά την 31/12/2016 ένα από τα ακόλουθα: ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την ΑΑΔΕ ή ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ.
Όσον αφορά τις οφειλές που ρυθμίζονται, αυτά είναι:
– Οφειλές προς το Δημόσιο που είναι ήδη βεβαιωμένες κατά την 31η Δεκεμβρίου 2016, καθώς και οφειλές υπέρ τρίτων πιστωτών που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση, με τις προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής κατά το χρόνο υπαγωγής στη ρύθμιση.
– Οφειλές προς τους Φ.Κ.Α. που γεννήθηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016 και είναι κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης βεβαιωμένες, με τις προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής κατά το χρόνο υπαγωγής στη ρύθμιση.
Η ρύθμιση χορηγείται άπαξ και συνεπάγεται την αυτοδίκαιη απώλεια τυχόν υφιστάμενων ρυθμίσεων για τις ίδιες οφειλές.
Παράλληλα ο κ. Κουρμούσης τόνισε ότι εξαιρούνται τόσο οι οφειλές που έχουν ρυθμιστεί με οριστική δικαστική απόφαση ή δικαστικό συμβιβασμό κατά τις διατάξεις του νόμου Κατσέλη – Σταθάκη, ακόμα κι αν ακολούθησε έκπτωση του οφειλέτη, όσο και οι οφειλές που αφορούν σε ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων. Ο νόμος είπε ο ΕΓΔΙΧ δίνει τη δυνατότητα διαγραφή οφειλής, προστίμων και προσαυξήσεων, όπως επίσης ότι το πλήθος των δόσεων δεν μπορεί να υπερβεί τις 120 μηνιαίες με ελάχιστο όριο δόσης τα 50 ευρώ, ενώ το επιτόκιο ρύθμισης ισούται με euribor τριμήνου + 5%, σταθερό, με κρίσιμο χρόνο την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και υπολογίζεται ετησίως.
«Η πλήρης λειτουργία του θεσμού της εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών για τους ελευθέρους επαγγελματίες και για το σύνολο των οφειλών στις οποίες είναι εκτεθειμένοι, όπως επίσης να υπάρξουν εχέγγυα και κίνητρα για εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών των επιχειρήσεων, ώστε να προχωρήσουν σε λύσεις αναβάθμισης και αναβίωσης τους,
θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα για την οικονομία αλλά και για το χρηματοπιστωτικό σύστημα» τόνισε στην εκδήλωση του ΤΕΕ ο Νικόλας Κανελλόπουλος, δικηγόρος, γενικός γραμματέας του Οργανισμού Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών (ΟΠΕΜΕΔ).
Ο κ. Κανελλόπουλος σημείωσε ότι παρά τα γραφειοκρατικά και άλλα εμπόδια, τα πρώτα αποτελέσματα για την πορεία του θεσμού είναι απολύτως θετικά και ενθαρρυντικά. Έχουν υποβληθεί 27.000 αιτήσεις και για πρώτη φορά υπάρχουν 2.000 διαμεσολαβητές που λειτουργούν στο πλαίσιο του νέου θεσμού. Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα πολύ σύντομα να γίνουν οι αναγκαίες θεσμικές συμπληρώσεις και διορθώσεις.
«Σήμερα με το Ν. 4469/2017 εισήχθη ένα κανονιστικό κείμενο που συνδέει άμεσα τα επιχειρηματικά δάνεια με τη διαμεσολάβηση. Ωστόσο και ο νόμος αυτός έχει ασυνέχειες, οι οποίες πρέπει να καμφθούν προκειμένου να συμβάλει ουσιαστικά στην επίλυση του φαινομένου των ληξιπρόθεσμων επιχειρηματικών δανείων». Αυτά τόνισε κατά την ομιλία της στην εκδήλωση του ΤΕΕ η Χριστίνα Χαλανούλη, δικηγόρος, διαμεσολαβήτρια, η οποία ειδικότερα σημείωσε ότι:
Ήδη από το 2010, όταν και ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη ο θεσμός της διαμεσολάβησης (Ν.3898/2010), υπογραμμίστηκε η ανάγκη άμεσης εφαρμογής του στα λιμνάζοντα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. Η δυνατότητα εξωδικαστικής επίλυσης προβλεπόταν ήδη στην πρώτη εκδοχή του Ν.3869/2010. Ωστόσο η πρώτη αυτή προσπάθεια απέτυχε και μάλιστα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με την ομιλήτρια «οι λόγοι ήταν πολλοί». Ακροθιγώς ανέφερε η κ. Χαλανούλη την μη ύπαρξη διαμεσολαβητών διαπιστευμένων ή μη και η απροθυμία των πιστωτικών ιδρυμάτων να μειώσουν τις προσδοκώμενες αξιώσεις τους. Έτσι η κανονιστική υποχρέωση της υπαγωγής της διαφοράς στη διαμεσολάβηση μετατράπηκε σε μία τυπική απλή οιονεί διαδικασία. Στην πραγματικότητα αντικαταστάθηκε από την υπογραφή ενός απλού εγγράφου περί αποτυχίας της διαμεσολάβησης. Με την πάροδο των ετών και την αντιμετώπιση όλο και περισσότερων οικονομικών δυσχερειών, η μη επιλογή εξωδικαστικών μεθόδων επίλυσης οδήγησε στη συμφόρηση του δικαστικού συστήματος και τελικά στην αβελτηρία απονομής δικαιοσύνης.
Στη συνέχεια η κ. Χαλανούλη είπε ότι έτσι, προβλέφθηκαν με πρωτοβουλία της Τράπεζας της Ελλάδος κείμενα οδηγιών, βέλτιστων πρακτικών χωρίς δεσμευτικότητα, όπως είναι ο γνωστός Κώδικας Δεοντολογίας των Τραπεζών. Κι εδώ οι προσπάθειες απέτυχαν. Και πάλι μοναδική λύση παρέμεινε η προσφυγή στην τακτική δικαιοσύνη. Παράλληλα μαζί με την αυξανόμενη αδυναμία κάλυψης των ληξιπρόθεσμων οφειλών ιδιωτών, άρχισαν να αυξάνονται και οι επιχειρήσεις που είτε έκλειναν, είτε υπολειτουργούσαν, καθώς δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τόσο τον τραπεζικό δανεισμό όσο και τις εργοδοτικές και ασφαλιστικές εισφορές. Πρόσκαιρα ως λύση και στην περίπτωση των γνωστών σήμερα επιχειρηματικών δανείων, προτάθηκε, η εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας. Όμως η προσπάθεια κι εδώ απέτυχε, όπως είχε ήδη αποτύχει ο Ν.4307/2014.
«Η μη σύμπραξη των ασφαλιστικών και φορολογικών αρχών αποτέλεσε ενδεχομένως έναν από τους βασικούς λόγους μη τελεσφόρησης του εγχειρήματος αυτού», επισήμανε η κ. Χαλανούλη τονίζοντας ότι το σημερινό κανονιστικό πλαίσιο συνδέει άμεσα τα επιχειρηματικά δάνεια με τη διαμεσολάβηση αλλά σε κάθε περίπτωση χρειάζονται σημαντικές βελτιώσεις.
