Το success story και το ελληνικό Φαρ Ουέστ

Τα capital controls επέβαλαν το πλαστικό χρήμα. Η επέλαση του πλαστικού χρήματος που καταπολεμά τη φοροδιαφυγή όσο κανένας νόμος και καμιά φοβέρα σε συνδυασμό με την υπερβολική φορολόγηση έχει εξασφαλίσει ένα εντυπωσιακό πλεόνασμα εσόδων. Το πλεόνασμα αυτό η κυβέρνηση θα το μοιράσει με τυμπανοκρουσίες στους φτωχούς το 2019 (αντίμετρα) έχοντας εν τω μεταξύ συρρικνώσει, εξουθενώσει και ταπεινώσει τη μεσαία τάξη. Εν τω μεταξύ οι νέοι φεύγουν (και θα συνεχίσουν να φεύγουν) στο εξωτερικό, οι συνταξιούχοι αυξάνονται και η φτώχεια εγκαθιδρύεται.

Βαλκανική πρωτοπορία

Και όμως, όλο αυτό το σκηνικό μπορεί να εκπέμπει μια ατμόσφαιρα παρακμής με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα αλλά είναι ένα αναμφισβήτητο success story με βάση τα βαλκανικά πρότυπα. Η εκτίμηση περί success story των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν είναι ειρωνική. Βεβαίως, για τους καχύποπτους ο Αλ. Τσίπρας διατηρεί πάντοτε την ψυχοσύνθεση και την κοσμοθεωρία του ηγέτη με τη διπλή στρατηγική (εμπνευσμένη από τον ηγέτη του Εμφυλίου Νίκο Ζαχαριάδη που ο Πρωθυπουργός έχει ως πρότυπο). Στη σημερινή εποχή η διπλή στρατηγική σημαίνει «ναι στην Ευρώπη», αλλά αυτό το «ναι» μπορεί υπό συνθήκες και με τις κατάλληλες συμμαχίες να γίνει εύκολα «όχι στην Ευρώπη». Ωστόσο, η στέρεα σχέση του Πρωθυπουργού με τον Βλ. Πούτιν –τον οποίο θα συναντήσει εκ νέου για συνομιλίες στις 15 Μαΐου στο Πεκίνο, στο πλαίσιο της Διεθνούς Συνάντησης Κορυφής που διοργανώνει η κινεζική κυβέρνηση –δεν είναι αρκετή για να του προσφέρει τα μέσα για μια «λατινοαμερικανική ρήξη με την Ευρώπη». Ο ρώσος ηγέτης επιλέγει πολύ προσεκτικά τις μάχες του με τη Δύση και αποφεύγει τις περιττές περιπέτειες. Οσο και αν η γεωπολιτική στην εποχή του Τραμπ έχει εκφυλιστεί σε ένα φτηνό reality, ο «Πρωθυπουργός της διπλής στρατηγικής» είναι προς το παρόν αναγκασμένος να αναζητήσει το success story του μόνο μέσα στο… ασφυκτικό για έναν αριστερό ηγέτη ευρωπαϊκό (και νατοϊκό) πλαίσιο.

Ονειρα θερινής νυκτός

Δεν είναι μυστικό ότι οι σημαντικότεροι παράγοντες της αγοράς αμέσως μετά το Πάσχα και ιδίως τις τελευταίες ημέρες άρχισαν να τρίβουν τα χέρια τους και να μιλούν για «απογείωση της χώρας». Πώς προέκυψε ξαφνικά τόσο αισιοδοξία μέσα στη μαυρίλα; Προφανώς η ευφορία οφείλεται στη μεθυστική επίδραση της επερχόμενης συμφωνίας. Καθώς όλοι προεξοφλούν ότι «η συμφωνία καθαρογράφεται», οι δείκτες των κρατικών ομολόγων και των μετοχών έχουν επιστρέψει τις τελευταίες ημέρες στα καλύτερα επίπεδα της τελευταίας πενταετίας. Οι τραπεζικές μετοχές εκεί που ήταν πεθαμένες άρχισαν να σηκώνονται από τους τάφους τους σαν βρικόλακες.

Το σενάριο είναι απλό: η συμφωνία θα περιέχει «δωράκια» στο ΔΝΤ για το χρέος, θα διευκολύνει την υπαγωγή της Ελλάδας στην ποσοτική χαλάρωση (QE) της ΕΚΤ και θα οδηγήσει αφενός στην αύξηση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα και αφετέρου στην έξοδο της Ελλάδας στις αγορές. Τρία χρόνια μετά την έξοδο στις αγορές της τριανδρίας των Σαμαρά, Βενιζέλου και Στουρνάρα που τόσο αποδοκίμασε η «Αριστερά», οι επιστήμονες του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους υπό τον γενικό διευθυντή Στ. Παπαδόπουλο επεξεργάζονται νέα σενάρια εξόδου. Μάλιστα κάποιοι μιλούν ακόμα και για «έξοδο τον Ιούλιο», αν και με τους ρυθμούς αυτής της κυβέρνησης ο Ιούλιος μπορεί άριστα να γίνει Οκτώβριος. Και τι έγινε; Εδώ χάθηκαν τρία χρόνια. Θα στενοχωρηθούμε για τρεις μήνες; Εν πάση περιπτώσει, το καλό κλίμα ενισχύεται από τον Θεό της Ελλάδας που αναπτέρωσε το ηθικό (και τα ναύλα) της ελληνικής ναυτιλίας και παράλληλα έπληξε τον τουρισμό στην Τουρκία και στη Βόρεια Αφρική. Κάπως έτσι, το ναυτιλιακό συνάλλαγμα αυξάνεται και τα ελληνικά νησιά είναι έτοιμα να βουλιάξουν από τουρίστες και αυτό το καλοκαίρι.

Δεν αποκλείεται λοιπόν το όνειρο θερινής νυκτός να πραγματοποιηθεί επιτέλους και το 2017 να «κλείσει» με ρυθμό ανάπτυξης πάνω από το 1,5%. Με 1,5% οι τράπεζες περνούν εύκολα τα stress tests του Ιανουαρίου 2018 την ίδια ώρα που θα προχωρούν στη μεγάλη αναδιάρθρωση των «κόκκινων» δανείων, η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε έναν οργασμό από deals καθώς πολλές χρεοκοπημένες επιχειρήσεις σε πολλούς κλάδους (καθώς και αναρίθμητα ακίνητα-φιλέτα που είναι δεσμευμένα ως ενέχυρα) θα αλλάζουν χέρια.

Ηδη μιλάμε για 45 δισ. ευρώ «κόκκινων» δανείων που βάσει της συμφωνίας με τους «θεσμούς» θα πρέπει να αναδιαρθρωθούν ως το τέλος του 2019 και αυτό σημαίνει ευημερία για μια ολόκληρη πανίδα από επενδυτές, μεσάζοντες και επιτήδειους, με πρώτους εκείνους των ξένων funds που έχουν αγοράσει τις τράπεζες προς πινάκια φακής μετά το φιάσκο του καλοκαιριού του 2015.

Μεγάλο φαγοπότι α λα ΣΥΡΙΖΑ

Μιλάμε λοιπόν για ένα ελληνικό Φαρ Ουέστ, ένα κυνήγι χρυσού ανάμεσα σε Ινδιάνους, κακόφημα σαλούν και κάθε λογής κερδοσκόπους-cowboys που ήδη ονειρεύονται μια νέα άνοιξη στο Χρηματιστήριο (το οποίο ασφαλώς θα απορροφήσει και ένα κομμάτι των επενδύσεων του φτωχού λαού που τώρα κατευθύνονται στο ηλεκτρονικό Στοίχημα). Οπως λέει πρώην υπουργός Οικονομικών με μια δόση πικρής ειρωνείας: «Η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ θα βολεύει μόνο λίγους μεγάλους επιχειρηματίες και τα κάθε λογής λαμόγια που τους περιτριγυρίζουν και ταυτόχρονα θα φροντίζει τη μεγάλη φτωχολογιά αφήνοντας στη μοίρα της την ξεπουπουλιασμένη μεσαία τάξη που θα προσπαθεί να επιβιώσει με όσες μπουκιές θα πέφτουν από το τραπέζι με το μεγάλο φαγοπότι».

Προεκλογικός πυρετός ως το 2020

Ολα αυτά θα εξελίσσονται μέσα σε μια πολιτική περιπλοκή που βαθαίνει ακόμα περισσότερο την αίσθηση του Φαρ Ουέστ. Εφόσον ο κ. Τσίπρας όντως κλείσει τη συμφωνία μέσα στις επόμενες εβδομάδες, θα επιχειρήσει να προκηρύξει πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο του 2018, άρα ουσιαστικά η χώρα εισέρχεται σε μια διετή προεκλογική περίοδο που αρχίζει από τις αρχές του 2018 (δηλαδή σε 10 μήνες) και θα διαρκέσει δύο χρόνια, μέχρι την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας στις αρχές του 2020 (γιατί η «Μέρα της Μαρμότας» απλώς δεν θα τελειώσει ποτέ στη χώρα μας).

Αν ο κ. Τσίπρας εκτιμήσει ότι χάνει με μεγάλη διαφορά το φθινόπωρο του 2018 και δεν βρει ένα άλλο «παράθυρο ευκαιρίας», τότε προφανώς θα εξαντλήσει τη θητεία της κυβέρνησης φθάνοντας ως το φθινόπωρο του 2019. Ενας συνδυασμός παροχολογίας, αντιδεξιάς ρητορείας, fake news και φρέσκιας σκανδαλολογίας εκτιμάται ότι θα αφαιρέσει την αυτοδυναμία από τη ΝΔ ενώ οι εκλογές εκείνες θα είναι οι τελευταίες πριν από τις εκλογές της απλής και ανόθευτης αναλογικής, ενδεχομένως με αφορμή την εκλογή (ή την επανεκλογή…) Προέδρου Δημοκρατίας το 2020.

Οι περισσότεροι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες προεξοφλούν ότι εκείνες οι εκλογές, οι εκλογές της απλής αναλογικής, θα προσφέρουν στη χώρα μια απερίγραπτη πολιτική και κοινοβουλευτική θολούρα, θα εξασφαλίσουν στους πολιτικούς (ιδίως σε εκείνους των μικρών κομμάτων) νέες ευκαιρίες για βρώμικα deals, θα αναγάγουν την ακυβερνησία σχεδόν σε συνταγματική επιταγή και θα μετατρέψουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε μόνιμο κυβερνητικό εταίρο με τη συνεπικουρία του αντιδεξιού και αντιμητσοτακικού «ΠαΣοΚ της Φώφης». Το 2020, 10 χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, η Ελλάδα θα έχει πλέον κατορθώσει να γίνει μια σύγχρονη βαλκανική χώρα, με βαλκανικό success story και βαλκανική αισθητική και προοπτική. Αλλωστε και τα Βαλκάνια είναι πλέον μέσα στην Ευρώπη. Και όλα αυτά φυσικά εκφράζουν το καλό σενάριο.