Προσαρμογή στο νέο τοπίο σχεδιάζουν οι τράπεζες

Στην εφαρμογή των επικαιροποιημένων σχεδίων αναδιάρθρωσης των τραπεζών θα επικεντρωθούν ξανά από τις αρχές του 2016 οι διοικήσεις τους, έπειτα από ένα ετήσιο «διάλειμμα», που ξεκίνησε ως κρίση ρευστότητας λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας στα τέλη της περυσινής χρονιάς, για να καταλήξει μετά το δημοψήφισμα και τα capital controls στην τρίτη από το 2013 ανακεφαλαιοποίηση του συστήματος.

Στόχος τους η δημιουργία μικρότερων αλλά πιο αποδοτικών και βιώσιμων σχημάτων. Με τον τρόπο αυτόν θα ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες δημιουργίας νέων κεφαλαιακών ελλειμμάτων τουλάχιστον στο ορατό μέλλον και θα τεθούν οι βάσεις για την ανάκτηση του μεγαλύτερου δυνατού μέρους από τα 31 δισ. ευρώ της κρατικής στήριξης που έχει χορηγηθεί από το 2013 ως σήμερα.

Δύο ταχύτητες

Τα πλάνα μετασχηματισμού των τεσσάρων συστημικών ομίλων θα είναι, όπως και τα αποτελέσματα των stress tests, δύο ταχυτήτων. Alpha Bank και Eurobank, έχοντας καλύψει το σύνολο των χαμηλότερων κεφαλαιακών τους αναγκών αποκλειστικά από τον ιδιωτικό τομέα, δεσμεύονται σε πιο ήπιες προσαρμογές. Στον αντίποδα, Εθνική Τράπεζα και Πειραιώς, οι οποίες χρειάστηκαν για δεύτερη φορά την ενίσχυση του Δημοσίου, καλούνται να αλλάξουν σε αρκετά μεγαλύτερο βαθμό την αρχιτεκτονική τους.

Κοινή συνισταμένη όλων των σχεδίων αποτελεί η μείωση της παρουσίας στο εξωτερικό, η αποδέσμευση από μη τραπεζικές δραστηριότητες, η βελτίωση δεικτών που σχετίζονται κυρίως με τη ρευστότητα και τα κόστη, με έμφαση στην προσαρμογή δικτύου και αριθμού εργαζομένων στα νέα μακροοικονομικά δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί εγχωρίως έπειτα από πέντε χρόνια κρίσης.

Το επίπονο για τους ισολογισμούς εγχείρημα θα είναι αυτό του περιορισμού των μεγεθών στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και στην Τουρκία.

Η Finasbank

Η Εθνική Τράπεζα θα προχωρήσει τους επόμενους μήνες στην πώληση του 100% της τουρκικής Finansbank προκειμένου να αποπληρώσει τη βοήθεια που θα λάβει από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) μέσω των ακριβών μετατρέψιμων ομολογιών. Χάνει μια θυγατρική που τα τελευταία χρόνια στήριζε καθοριστικά την κερδοφορία της, γεγονός που σε συνδυασμό με τη μείωση του ενεργητικού ή την πλήρη αποχώρηση από άλλες περιοχές θα οδηγήσει στον περιορισμό της διεθνούς παρουσίας της σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50%.Στα επίπεδα αυτά θα κινηθεί και η συρρίκνωση των δραστηριοτήτων της Τράπεζας Πειραιώς στο εξωτερικό, η οποία θα επικεντρωθεί στις αγορές όπου κατέχει μικρότερα μερίδια αγοράς. Από την άλλη πλευρά, Eurobank και Alpha Bank θα προχωρήσουν σε πιο ήπιες προσαρμογές, οι οποίες θα επιφέρουν την υποχώρηση του εκτός Ελλάδος ενεργητικού τους κατά 15%-20% ως το τέλος του 2018.

Στην εγχώρια αγορά όλοι οι όμιλοι θα αναγκαστούν να προβούν σε μείωση του αριθμού των εργαζομένων κατά τουλάχιστον 10% μέσω συνταξιοδοτήσεων αλλά και προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου εφόσον οι εποπτικές αρχές τις εγκρίνουν. Σε επίπεδο δικτύου, Εθνική Τράπεζα και Eurobank έχουν ήδη πιάσει τους στόχους τους, ενώ Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank θα συνεχίσουν την αναδιοργάνωσή τους με το κλείσιμο του 25% και 10% των καταστημάτων τους αντίστοιχα.

Από εκεί και πέρα μάχη θα δοθεί για την ανάκτηση αποταμιεύσεων καθώς μετά το κύμα φυγής των τελευταίων μηνών ο δείκτης χορηγήσεις προς καταθέσεις έχει διαμορφωθεί σε υψηλά επίπεδα για τις περισσότερες τράπεζες. Στόχος είναι να πέσει τουλάχιστον στο 110%-120% ως το 2018.