Εφιάλτης για τη Μέρκελ η Ελλάδα

Μια βιβλική λέξη κάνει τελευταία τον γύρο του Βερολίνου, η λέξη Αποκάλυψη. Το ενδεχόμενο του grexit, της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, προκαλεί ρίγος καταστροφής που διατυπώνεται σε εξίσου οραματικό λεξιλόγιο. Μόνο που οι κλασικοί τέσσερις ιππείς της Αποκαλύψεως ενσαρκώνονται εδώ από έναν και μόνο: τον Γιάνη Βαρουφάκη. «Η Μέρκελ φοβάται τον Βαρουφάκη ως αόρατο επισκέπτη» τιτλοφορούσε πρόσφατα η «Die Welt» αναφερόμενη στη συνάντηση των ηγετών των επτά πλουσιότερων χωρών του κόσμου G7 στις αρχές Ιουνίου στη Νότια Βαυαρία. «Η Ελλάδα δεν ανήκει στην ομάδα των G7» επεξηγούσε η εφημερίδα. «Στη σύνοδο κορυφής όμως θα μπορούσαν να περιστρέφονται όλα γύρω από αυτήν». Για την Ανγκελα Μέρκελ αυτός είναι πραγματικός εφιάλτης, από τον οποίο δεν ξέρει ακόμη πώς θα απαλλαγεί.

Το ελληνικό ζήτημα συζητήθηκε διεξοδικά στη Δρέσδη, στην τριήμερη διάσκεψη των υπουργών Οικονομικών των G7, παρ’ όλο που δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη. «Το πρόβλημα πρέπει να λυθεί άμεσα» δήλωσε χαρακτηριστικά ο αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος Ρόμπερτ Σίλερ στο περιθώριο της διάσκεψης. «Διαφορετικά, θα συνεχίσει να υπονομεύει την παγκόσμια οικονομία». Και εξίσου επιτακτική ήταν η παρότρυνση του επίσης αμερικανού υπουργού Οικονομικών Τζακ Λιου προς τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να «διπλασιάσει τις προσπάθειές του» για την επίτευξη συμφωνίας με την Ελλάδα.

Σε αντίθεση με την Αθήνα, που εξήγγειλε την Τετάρτη πανηγυρικά την επερχόμενη συμφωνία με τους δανειστές, πηγή του υπουργείου Οικονομικών θεωρεί ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για τυμπανοκρουσίες. «Δεν υπάρχει σύγκλιση επί της ουσίας» είπε. «Στο Ασφαλιστικό και στα εργασιακά υπάρχει ακόμη χάσμα απόψεων. Αλλά και να υπάρξει σύγκλιση, αυτή δεν είναι πολιτικά υπολογίσιμη, όσο δεν παίρνει τη μορφή υπογεγραμμένης συμφωνίας. Και από αυτήν απέχουμε ακόμη παρασάγγας».

Στο Βερολίνο κυριαρχεί η άποψη ότι η εσπευσμένη εξαγγελία της συμφωνίας έγινε για εσωτερική κατανάλωση. «Διαφορετικά, δεν εξηγείται τέτοια ανεξήγητη παραποίηση των δεδομένων» λέει άλλος κυβερνητικός αξιωματούχος.

Βασικά, η συμφωνία έπρεπε να είχε ήδη κλείσει από «χθες», ήτοι το αργότερο στις 31 Μαΐου, το χρονικό όριο που είχαν βάλει στην Ελλάδα η κυρία Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ. Το όριο αυτό θα παραταθεί προφανώς εκ των πραγμάτων την ερχόμενη Δευτέρα κατά τη συνάντηση των δυο πολιτικών ηγετών πάλι στη γερμανική πρωτεύουσα.

Ως πότε όμως; «Το ελληνικό θέμα αποτελεί βρόχο, από τον οποίο πρέπει να απαλλαγούμε τον ερχόμενο μήνα με οποιονδήποτε τρόπο» λέει ο αξιωματούχος. Και αυτό για δύο λόγους: Πρώτον, επειδή το τρέχον πρόγραμμα κλείνει τυπικά στα τέλη Ιουνίου. Και δεύτερον, επειδή το γερμανικό κοινοβούλιο δεν έχει απεριόριστα όρια αντοχής. Πολλοί βουλευτές του συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών – Σοσιαλδημοκρατών δεν ανέχονται πλέον παράταση της αβεβαιότητας. Και αυτό όχι μόνο επειδή είναι εξοργισμένοι με τους διαπραγματευτές, οι οποίοι δεν τους δίνουν καμία πληροφορία για την πορεία των εργασιών τους. Αλλά και επειδή δεν θέλουν να θυσιάσουν το καλοκαίρι τους στον βωμό της συμφωνίας. «Εχουμε μόνο τρεις ακόμη εβδομάδες κοινοβουλευτικής εργασίας πριν από το κλείσιμο της Βουλής στις 3 Ιουλίου» λέει η πηγή. «Μέχρι τότε πρέπει να έχει ληφθεί μια τελική απόφαση».

Το κατά πόσο θα μπορέσει να «λυτρώσει» ως τότε η καγκελάριος διαπραγματευτές και βουλευτές δίνοντας πολιτική λύση στο πρόβλημα είναι βέβαια άδηλο. Σίγουρο είναι ότι θα χρειαστεί για αυτό την υποστήριξη του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα στο Ουλμάου, ο οποίος ζητεί από καιρό μια πιο «γενναιόδωρη» στάση έναντι των Ελλήνων. «Χρειάζεται την πλήρη κάλυψή του, αν θέλει να φανεί ενδοτική έναντι της Αθήνας» τονίζει ο αξιωματούχος. «Αν προχωρήσει μόνη της σε παραχωρήσεις, θα πέσουν στο Βερολίνο να τη φάνε».

Η κάλυψη αυτή της προσφέρει επιπλέον ένα αντίβαρο στην πρόσφατη συμμαχία του κ. Σόιμπλε με την Κριστίν Λαγκάρντ. Η πρόεδρος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ευθυγραμμίζεται με τη σκληρή στάση του γερμανού υπουργού Οικονομικών, όπως έδειξε και η δήλωσή της στη Δρέσδη, ότι δεν αποκλείει το grexit και ότι δεν θα εγκρίνει την εκταμίευση χρημάτων για την Αθήνα αν δεν υπάρξει προηγουμένως μια «καθαρή» συμφωνία με τους δανειστές.

Η συμμαχία αυτή έχει όμως ημερομηνία λήξης. «Αν ο Λιου απαιτήσει από τη Λανγκάρντ και τον Σόιμπλε να υποχωρήσουν, αυτοί αναγκαστικά θα το κάνουν» δηλώνει σίγουρος ο αξιωματούχος. Επιπλέον, προσθέτει, η συμμαχία δεν επιφέρει σε καμιά περίπτωση ένα «σχίσμα» ανάμεσα στον υπουργό Οικονομικών και την καγκελάριο. «Αν ο Σόιμπλε τεθεί μπροστά στο δίλημμα να ακολουθήσει τη γραμμή της Μέρκελ ή της Λαγκάρντ, θα συνταχθεί αμέσως με την πρώτη» προσθέτει.

Για αυτό και στο Βερολίνο δεν μιλούν –με λίγες εξαιρέσεις –για «ρήξη» ανάμεσα στους δύο κορυφαίους κυβερνητικούς παράγοντες, αλλά για «καταμερισμό εργασίας» ανάμεσά τους. «Φυσικά και υπάρχουν διαφορές απόψεων» λέει ο ίδιος. «Αλλά αυτές δεν εμποδίζουν τη χάραξη κοινής πολιτικής».