«Πρέπει να γίνει σαρωτικός ανασχηματισμός. Πρέπει να είσαι εκτός κυβέρνησης. Εσύ με καταλαβαίνεις… Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βοήθησες… Δεν απέτυχες». Με αυτή τη φράση ο Αντώνης Σαμαράς προσπάθησε να αποτρέψει στα πρώτα δευτερόλεπτα της τηλεφωνικής του συνομιλίας με τους απομακρυνθέντες υπουργούς τις ενδεχόμενες αντιδράσεις τους.
Ο Πρωθυπουργός ανακάτεψε την εσωκομματική τράπουλα στον προ ημερών ανασχηματισμό, αλλά αποτελεί μεγάλο στοίχημα αν το νέο σχήμα θα είναι πιο αποδοτικό και αν θα ξεπεράσει τον σκόπελο της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας ή τελικά θα αποτελέσει μια προεκλογική κυβέρνηση, όπως προβλέπουν πολλοί εγχώριοι πολιτικοί, αναλυτές και οικονομικοί παράγοντες, αλλά και διεθνή ΜΜΕ με κύρος.
Από το πρωθυπουργικό επιτελείο μεταδίδεται ότι «το κοντέρ μηδενίστηκε» και μιλάνε για επανεκκίνηση της κυβέρνησης, αρνούμενοι ότι το Υπουργικό Συμβούλιο που σχηματίστηκε είναι εκλογικό. Παράλληλα στοίχημα αποτελεί και η συνύπαρξη μεταρρυθμιστών υπουργών και στελεχών με κριτικό λόγο έναντι των μεταρρυθμίσεων.
Οι επιλογές που έγιναν εντάσσονται στο πλαίσιο της στρατηγικής που έχουν αποφασίσει στο Μέγαρο Μαξίμου για να κλείσουν τις «μαύρες τρύπες» σε παραταξιακό πεδίο, να κερδίσουν το στοίχημα της καθημερινότητας και να πείσουν την κοινωνία με άμεσες διορθωτικές κινήσεις ότι η ΝΔ έλαβε το σαφές μήνυμα των ευρωεκλογών.
Βέβαια ο πρόσφατος ανασχηματισμός άνοιξε πληγές στη ΝΔ και δυσαρέστησε, όπως συμβαίνει πάντα όταν υπάρχουν αλλαγές σε κυβερνήσεις, αρκετούς βουλευτές, δημιουργώντας βαρύ κλίμα στη «γαλάζια» Κοινοβουλευτική Ομάδα. Οι «πικραμένοι» είναι αρκετοί και μεταδίδουν ότι ετοιμάζουν «εκπλήξεις» στο Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο όμως επέλεξε να αξιοποιήσει ακόμα και πρόσωπα που ήταν απέναντι στον Πρωθυπουργό το 2009 στην εσωκομματική αναμέτρηση, κλείνοντας οριστικά κάθε πληγή από το παρελθόν.
Αρκετοί δεν εμφανίζονται διατεθειμένοι να δέχονται αδιαμαρτύρητα από εδώ και πέρα τις όποιες κυβερνητικές αποφάσεις, αλλά παραμένει ερώτημα αν θα κάνουν όντως «αντάρτικο» ή απλά θα μείνουν στις «απειλές» τους. Μέχρι στιγμής πάντως αυτό που λένε είναι ότι «θα τα πούμε από φθινόπωρο»!
Τα πρώτα εικοσιτετράωρα ένα από τα κεντρικά πρόσωπα που απομακρύνθηκε από την κυβέρνηση ήταν ο Αδωνις Γεωργιάδης που αντικαταστάθηκε από τον επίσης σκληρό δεξιό Μάκη Βορίδη στο υπουργείο Υγείας. Παρά την αρχική πικρία και την άρνησή του να αναλάβει κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, άλλαξε άποψη και τελικά δέχθηκε, αφού είχε προηγηθεί συνάντησή του με τον Πρωθυπουργό, ο οποίος μάλιστα τον εκθείασε και δημόσια.
Μετά τον κ. Γεωργιάδη το Μέγαρο Μαξίμου φαίνεται ότι θα επιχειρήσει το επόμενο διάστημα να εξασφαλίσει την εσωκομματική ηρεμία με στοχευμένες συναντήσεις με πρόσωπα της ΚΟ της ΝΔ, ορισμένα εκ των οποίων διερωτώνται ποιο είναι το στρατήγημα της νέας κυβέρνησης.
Πάντως η έναρξη των θερινών τμημάτων διευκολύνει τον Πρωθυπουργό στην παρούσα φάση. Και αυτό διότι ακόμη και αν υπάρξουν βουλευτές που θα θελήσουν να δημιουργήσουν πρόβλημα στην κυβέρνηση σε κρίσιμα νομοσχέδια, μπορούν να αντικατασταθούν και άρα αποφεύγεται η όποια ενδεχόμενη κυβερνητική κρίση.
Η «λαϊκή Δεξιά»
Μετά τις ευρωεκλογές η στρατηγική της ΝΔ ήταν να ενισχυθεί η κυβέρνηση προς τα δεξιά της. Η απόφαση του Πρωθυπουργού ήταν να ενταχθούν στην κυβέρνηση πρόσωπα της «λαϊκής Δεξιάς», κυρίως από τη Β’ Αθήνας αλλά και από νομούς της Μακεδονίας, σε μια προσπάθεια να επαναπατριστούν «γαλάζιοι» ψηφοφόροι που μετακινήθηκαν σε κόμματα δεξιά της ΝΔ. Η αξιοποίηση προσώπων, όπως η Σοφία Βούλτεψη (κυβερνητική εκπρόσωπος), ο κ. Βορίδης, οι Αργύρης Ντινόπουλος (υπουργός Εσωτερικών), Βασίλης Κικίλιας (υπουργός Δημόσιας Τάξης) και Γεράσιμος Γιακουμάτος (υφυπουργός Ανάπτυξης), η Κατερίνα Παπακώστα (υφυπουργός Υγείας), ο Γιώργος Καρασμάνης (υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης), ο Κώστας Κουκοδήμος (υφυπουργός Παιδείας) κ.ά. ήταν ένα σαφές δείγμα της στρατηγικής του Μεγάρου Μαξίμου ότι θα πάει σε ευθεία σύγκρουση με τον ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαίσιο της επιχείρησης επαναπατρισμού των δεξιών ψηφοφόρων.
Οι «μουτζαχεντίν»
«Στην πολιτική δεν χωρούν συναισθηματισμοί» λένε έμπειροι πολιτικοί και αυτό επιβεβαιώθηκε με τον ανασχηματισμό, καθώς έμειναν εκτός κυβέρνησης πρόσωπα που στήριξαν από την πρώτη στιγμή τον κ. Σαμαρά, και μάλιστα στην εσωκομματική αναμέτρηση του 2009 για την ηγεσία της ΝΔ. Αυτό δεν μέτρησε στην παρούσα χρονική περίοδο και ο Πρωθυπουργός έκανε σαφές εσωκομματικό άνοιγμα σε πρόσωπα που ήταν απέναντί του και είχαν συνταχθεί με την
Ντόρα Μπακογιάννη. Ακόμη και όσοι στήριξαν εξαρχής τον κ. Σαμαρά και απομακρύνθηκαν, μιλάνε για «σφαγή των μουτζαχεντίν». Είναι ενδεικτικό ότι οι κ.κ.
Κ. Αρβανιτόπουλος και
Π. Παναγιωτόπουλος που συντάχθηκαν μαζί του και βρέθηκαν δίπλα του μετά την εσωκομματική νίκη του 2009, ο πρώτος ως διευθυντής του γραφείου του και ο δεύτερος ως εκπρόσωπος, αντικαταστάθηκαν. Στην ίδια ομάδα εντάσσεται και ο
Γιάννης Μιχελάκης που διαδέχθηκε τον κ. Παναγιωτόπουλο στη θέση του εκπροσώπου, ενώ από τα ελάχιστα άτομα που είχαν στηρίξει τον κ. Σαμαρά το 2009 και τοποθετήθηκαν στο νέο σχήμα είναι η κυρία Παπακώστα
(τότε ήταν πολιτευτής στη Β’ Αθήνας) και ο «αβερωφικός»
Κώστας Τασούλας που δεν είχε τους τελευταίους μήνες τόσο στενή επαφή με τον Πρωθυπουργό όσο παλαιότερα.
Ενόχληση
«Μη με πάρεις τηλέφωνο»Η συνομιλία όσων απομακρύνθηκαν με τον Πρωθυπουργό δεν ήταν απλά τυπική και όλοι σχεδόν αδυνατούσαν να καταλάβουν τον λόγο της απομάκρυνσής τους. Εξάλλου ο κ. Σαμαράς, όπως λένε οι ίδιοι, δεν τους εξήγησε γιατί αντικαταστάθηκαν. Απλά τους ζήτησε να τον καταλάβουν. Ενας εκ των απομακρυνθέντων, ο κ. Π. Παναγιωτόπουλος, επέλεξε να κάνει αυτός την πρώτη κίνηση και τηλεφώνησε ο ίδιος στον κ. Σαμαρά, καθώς είχε ήδη μηνύματα ότι θα βρεθεί εκτός. «Αν είμαι απ’ έξω, δεν θέλω να μου τηλεφωνήσεις» είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος. «Εσύ με καταλαβαίνεις. Δεν σημαίνει ότι απέτυχες… Εδώ είμαστε να συνεχίσουμε στο επόμενο σχήμα» του είπε ο Πρωθυπουργός, για να του ανταπαντήσει ενοχλημένος ο κ. Παναγιωτόπουλος: «Δεν θέλω να το ακούσω από σένα. Ας το μάθω από τα ΜΜΕ. Δεν θέλω να το ακούσω αυτό από τον αδελφό μου, τον αρχηγό μου. Καλύτερα να μου το πει η Ντόρα».
Και δεν ήταν ο μόνος που δυσαρεστήθηκε. Ο Κωστής Χατζηδάκης ακόμη δεν έχει κατανοήσει την αιτία της αντικατάστασής του και μιλάει συνεχώς για το μεγάλο έργο που έγινε στο υπουργείο Ανάπτυξης επί δύο χρόνια, αν και εσχάτως είχε διαγνώσει κακό κλίμα, το οποίο δεν μπορούσε να το εξηγήσει σε ένα τμήμα του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος. Αναφέρεται στα εύσημα του απερχόμενου προέδρου της ΕΕ Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και στο μεγάλο στοίχημα που κέρδισε με την αυξημένη απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ (η Ελλάδα είναι 3η στην ΕΕ), στοιχείο που χρησιμοποίησε και ο Πρωθυπουργός προεκλογικά. Πολλές απορίες για την απομάκρυνσή τους έχουν και οι κ.κ. Ι. Μιχελάκης και Κ. Αρβανιτόπουλος, ακόμη και ο Σίμος Κεδίκογλου (δύο χρόνια κυβερνητικός εκπρόσωπος) αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν διάθεση να ρίξουν νερό στον μύλο της εσωστρέφειας.
Οι «καραμανλικοί» τηρούν αποστάσειςΕμφανώς δυσαρεστημένοι είναι οι «καραμανλικοί» από το νέο κυβερνητικό σχήμα και κυρίως γκρινιάζουν για την τοποθέτηση τουΓκίκα Χαρδούβελη, διότι παραπέμπει, όπως λένε, στον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, με τον οποίο είχε μεγάλη σύγκρουση ο Κώστας Καραμανλής. «Αν εκπλαγήκαμε μία φορά με τον Στουρνάρα, η έκπληξή μας ήταν πολλαπλάσια με τον Χαρδούβελη» λένε. Μάλιστα ο Προκόπης Παυλόπουλος είπε μόλις προχθές ότι ο κ. Χαρδούβελης αλλά και ο προκάτοχός του και νυν διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας πρέπει να αποδείξουν εμπράκτως ότι αποκηρύσσουν το «αλήστου μνήμης σημιτικό παρελθόν τους» και να αποδείξουν ότι δεν είναι «κλώνοι» του κ. Σημίτη. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει εκπροσώπηση της «καραμανλικής» πτέρυγας (πλην του Γιώργου Ορφανού ως υπουργού Μακεδονίας-Θράκης) τους έχει ενοχλήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό, ενώ τονίζουν ότι χάνεται και ο μεσαίος χώρος, για τον οποίο είχε μιλήσει πρώτος στη ΝΔ, περί τα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο πρώην υπουργός Σωτήρης Χατζηγάκης. Υποστηρίζουν ότι ο ανασχηματισμός ήταν άστοχος χωροταξικά, υπογραμμίζουν με αρνητική χροιά την επιλογή του Πρωθυπουργού να συνεχίσει με εκσυγχρονιστή υπουργό Οικονομικών και υπερτονίζουν το δεξιό προφίλ που κυριαρχεί στο σχήμα. Πάντως οργανωμένη αντίδραση δεν πρόκειται να υπάρξει και περισσότερο οι «καραμανλικοί» στην παρούσα περίοδο είναι «άτακτος στρατός», ενώ ο κ. Καραμανλής απέχει, μη θέλοντας να δημιουργήσει πρόβλημα στην παράταξη. Πριν από δέκα ημέρες συναντήθηκε και δείπνησε με τον κ. Σαμαρά στην οικία του Αχιλλέα Καραμανλή, παρουσία και του Πέτρου Μολυβιάτη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει και σταθερή επικοινωνία. Απλά κυριαρχεί η παραταξιακή λογική στον κ. Καραμανλή και δεν επιτρέπει στον εαυτό του να ενθαρρύνει κινήσεις εσωκομματικής αντίδρασης.
Η
Ντόρα Μπακογιάννη,
όπως είχε αποκαλύψει πρώτο «Το Βήμα» πριν από πεντέμισι μήνες, οδεύει με αργά αλλά σταθερά βήματα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ζήτημα ετέθη στην προ δεκαημέρου συνάντηση που είχε η κυρία Μπακογιάννη με τον πρωθυπουργό
Αντώνη Σαμαρά. Στην πατρική οικία του Πρωθυπουργού, στην οδό Μουρούζη, έγινε μια εκτενής ανάλυση για την τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα και για το πώς πρέπει να κινηθεί η παράταξη το επόμενο διάστημα, ενώ επανήλθε στο τραπέζι και το ζήτημα του επόμενου επιτρόπου της Ελλάδας στην Κομισιόν. Επί της ουσίας αναθερμάνθηκε η συζήτηση για το ενδιαφέρον της κυρίας Μπακογιάννη για την Επιτροπή. Οι δυο τους θα ξανασυζητήσουν διά ζώσης το ζήτημα πολύ σύντομα, ώστε να υπάρξει οριστική απόφαση, αν και έγκυρες πηγές υπογραμμίζουν ότι πρέπει να θεωρείται δεδομένη η μετακίνηση της κυρίας Μπακογιάννη στις Βρυξέλλες. Ως εκ τούτου αναμένεται σταδιακά να προετοιμαστεί το περιβάλλον, καθώς η κυβέρνηση, με βάση τον προγραμματισμό που έχει γίνει, εντός του Ιουλίου θα ανακοινώσει τον νέο επίτροπο. Πάντως αυτή τη στιγμή η κυρία Μπακογιάνη θεωρείται από ισχυρούς παίκτες στην ΕΕ, μεταξύ των οποίων η γερμανική πολιτική ελίτ, η Ολλανδία, το Βέλγιο, αλλά και στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στις Βρυξέλλες, ως το κατάλληλο πρόσωπο και ήδη τα σχόλια είναι πολύ θετικά.
Η ιστορική στήλη του Βήματος στο inbox σου
Γίνε μέλος του καθημερινού newsletter που αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν στο πολιτικό παρασκήνιο και απόκτησε πρόσβαση σε αποκλειστικό περιεχόμενο.
Προσήλωση στις μεταρρυθμίσειςΗ τοποθέτηση του Γκίκα Χαρδούβελη, την οποία είχε αποφασίσει ο Πρωθυπουργός εδώ και τουλάχιστον δέκα ημέρες, η διατήρηση στην κυβέρνηση υπουργών σε κρίσιμα υπουργεία για την εφαρμογή του Μνημονίου, αλλά και η είσοδος άλλων που θα το υλοποιήσουν χωρίς «παζάρια» αποτελούν μήνυμα στους δανειστές να μην ανησυχούν. Την ίδια στιγμή όμως είναι σαφές ότι υπάρχει ανάγκη για ταχύτερη υλοποίηση του οικονομικού προγράμματος και άμεση προώθηση των μεταρρυθμίσεων, ώστε να μη δοθεί η αίσθηση στους πιστωτές ότι η χώρα άλλαξε ρότα.
Αυτό είναι σαφές και από την απόφαση να παραμείνουν στα πόστα τους ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών
Χρήστος Σταϊκούρας(ΝΔ) και ο υφυπουργός
Γιώργος Μαυραγάνης, αλλά και ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης
Κυριάκος Μητσοτάκης, να μετακινηθεί ο
Νίκος Δένδιας από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης στο παραγωγικό υπουργείο Ανάπτυξης και να μείνει αμετακίνητος ο
Γιάννης Βρούτσηςστη θέση του υπουργού Εργασίας με την ενίσχυση δύο ακόμη υφυπουργών, δίπλα στον
Βασίλη Κεγκέρογλου(ΠαΣοΚ), των «γαλάζιων»
Αντώνη Μπέζακαι
Γιάννη Πλακιωτάκη.
Τα πρόσωπα-«κλειδιά»Δύο ήταν τα πρόσωπα που διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στο παρασκήνιο για το νέο κυβερνητικό σχήμα. Ο υπουργός Επικρατείας Δημήτρης Σταμάτης και ο διευθυντής του πρωθυπουργικού γραφείου Κώστας Μπούρας ήταν οι μόνοι που ήξεραν κρίσιμες λεπτομέρειες επί του ανασχηματισμού. Γνώριζαν τις σκέψεις και τις απόψεις του Πρωθυπουργού, καθώς τυγχάνουν πρόσωπα της απολύτου εμπιστοσύνης του, ενώ ο κ. Σαμαράς ζήτησε και τη γνώμη τους για ορισμένα στελέχη της ΝΔ που είτε αποχώρησαν από το σχήμα είτε αξιοποιήθηκαν.
Ο Πρωθυπουργός τούς άκουσε, αλλά οι τελικές αποφάσεις ήταν του ιδίου, και δεν συζήτησε με κανέναν άλλον, ούτε με τους Χρύσανθο Λαζαρίδη και Σταύρο Παπασταύρου, ενώ ακόμη και ο Γιώργος Μουρούτης έμαθε το σχήμα στο… παρά ένα!
Ωστόσο για ορισμένα «γαλάζια» στελέχη ο κ. Σταμάτης αποτελεί «κόκκινο πανί», διότι τον θεωρούν υπεύθυνο που βρέθηκαν εκτός του νέου Υπουργικού Συμβουλίου. Η απόσταση που χώριζε μερικούς πρώην, πλέον, υπουργούς με τον κ. Σταμάτη μεγάλωσε με τον ανασχηματισμό. Στο παρασκήνιο «λύθηκαν οι γλώσσες» και λέγονται πολλά. Η κριτική είναι έντονη και πολλοί βρίσκουν την ευκαιρία να «λύσουν λογαριασμούς» από το παρελθόν, ενώ ο κ. Μπούρας λόγω ιδιοσυγκρασίας και επειδή είναι πιο χαμηλών τόνων βρίσκεται στο απυρόβλητο. Ανεξάρτητα από την κριτική που ασκείται, και οι δύο έχουν την αμέριστη στήριξη του Πρωθυπουργού.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ